Με ποταμούς αίματος ποτίστηκε το χώμα της Φθιώτιδας ανά τους αιώνες. Στα στενά των Θερμοπυλών, το 480π.Χ., ο βασιλιάς της Σπάρτης, Λεωνίδας, με 300 Σπαρτιάτες και 700 Θεσπιείς, έπεσαν ηρωικά, αφού προέβαλαν σθεναρή αντίσταση, προσπαθώντας να φράξουν το δρόμο στους Πέρσες εισβολείς.

Στα βυζαντινά χρόνια, το 995μ.Χ., στη θέση Παλαιόμυλος της κοιλάδας του Σπερχειού έγινε η αποφασιστικής σημασίας μάχη του Νικηφόρου Ουρανού (στρατηγού του Βασιλείου Β’ του Βουλγαροκτόνου) εναντίον των Βουλγάρων επιδρομέων, των οποίων ηγείτο ο βασιλιάς Σαμουήλ.

Οι Βυζαντινοί κατατρόπωσαν τις βουλγαρικές ορδές και ο ίδιος ο Σαμουήλ κατόρθωσε να διαφύγει τραυματισμένος. Στην Αλαμάνα, στις 23 Απρίλη του 1821, ο Αθανάσιος Διάκος βρίσκει φρικτό θάνατο. Ήταν το τίμημα που πλήρωσε για την “αποκοτιά του” να αντισταθεί, με μια χούφτα παλικάρια, στους Τουρκαλβανούς του Ομέρ Βρυώνη. Και λίγους μήνες αργότερα, στις 26 Αυγούστου 1821, στα Βασιλικά, έξω από το χωριό Ρεγκίνι της Λοκρίδας, οι Έλληνες οπλαρχηγοί κατατρόπωσαν τους Τούρκους του Μπαϊράμ Πασά, σε μια από τις σημαντικότερες μάχες της Επανάστασης του 1821.

Στο δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, η ιστορία καταγράφει την ανατίναξη της μεγάλης στρατηγικής σημασίας σιδηροδρομικής γέφυρας του Γοργοποτάμου. Στις 25 Νοεμβρίου του 1942, 150 αντάρτες του ΕΜΣ, υπό τον καπετάνιο Άρη Βελουχιώτη και άλλοι 60 του ΕΔΕΣ, υπό τον στρατηγό Ναπολέοντα Ζέρβα, εξουδετέρωσαν τη φρουρά της γέφυρας, ελευθερώνοντας το πεδίο για τους Άγγλους, που τοποθέτησαν τα εκρηκτικά και την τίναξαν στον αέρα. Το επιτυχημένο σαμποτάζ ανέκοψε τον ανεφοδιασμό των δυνάμεων του Ρόμελ στη Βόρειο Αφρική, γεγονός που έδωσε στους συμμάχους την ευκαιρία να περάσουν στην αντεπίθεση.

Η προικισμένη φθιωτική γη, προνομιούχος τόπος στο κέντρο του ελλαδικού χώρου, με πολλά χιλιόμετρα δαντελωτών ακτών, εύφορες κοιλάδες και ζωογόνα ποτάμια, προσήλκυσε, όπως ήταν φυσικό, το ενδιαφέρον του ανθρώπου, από τα πιο πρώιμα στάδια της προϊστορίας. Οικιστικά λείψανα νεολιθική ς εποχής σώζονται σε πολυάριθμους λοφίσκους, τις ονομαζόμενες τούμπες ή μαγούλες, που έχουν εντοπιστεί σε διάφορα σημεία του νομού, από το βόρειο άκρο στην επαρχία Δομοκού μέχρι την κοιλάδα του Βοιωτικού Κηφισού στο νότο.

Στις πρώτες φάσεις της εποχής του χαλκού οι κάτοικοι των παράκτιων εγκαταστάσεων, όπως του πρωτοελλαδικού οικισμού που ανασκάφτηκε πρόσφατα στη θέση «Ράχη» Προσκυνά, αναπτύσσουν σχέσεις με τις Κυκλάδες, απ’ όπου εισάγουν αντικείμενα και υλικά και υιοθετούν στοιχεία της ανθούσας τέχνης και τεχνικής τους.

Στους χρόνους της μυκηναϊκής κυριαρχίας η «Ερήβωλος Φθίη» και η «Εώα Λοκρίς» αποτελούν τμήματα της περιφέρειας του μυκηναϊκού κόσμου. Στο λόφο Πύργο Λιβανάτων αναγνωρίστηκε η θέση του ομηρικού Κύνου, όπου, σύμφωνα με την παράδοση, εγκαταστάθηκαν μετά τον κατακλυσμό και έζησαν το υπόλοιπο της ζωής τους, οι δύο μυθικοί γενάρχες, ο Δευκαλίων και η Πύρρα.

Ταφικοί κύκλοι των πρώιμων μυκηναϊκών χρόνων στη θέση «Φανός» Γλύφας, η οποία ταυτίζεται με την ομηρική Αντρώνα, μαρτυρούν την ιστορική συνέχεια του έθνους. Οι μνημειώδεις λαξευτοί, θαλαμωτοί τάφοι της Ελάτειας και της ευρύτερης περιοχής, με τις πολλαπλές ταφές και τα πλούσια κτερίσματα, δίνουν το στίγμα των ύστερων φάσεων του μυκηναϊκού πολιτισμού και της πρώιμης εποχής του σιδήρου. Στους ιστορικούς χρόνους αναπτύσσονται σημαντικοί οικισμοί και ιδρύονται ιερά, αφιερωμένα στη λατρεία των ολύμπιων θεών και ηρώων: στο Καλαπόδι Λοκρίδας, ο ναός του Απόλλωνος και της Αρτέμιδος Ελαφηβόλου, του οποίου η ιστορία αρχίζει από τη μυκηναϊκή εποχή, γνώρισε αλλεπάλληλες καταστροφές και ανοικοδομήσεις μέχρι τα χρόνια του Θεοδόσιου.

Στην Ανθήλη, έδρα της πρώτης Αμφικτιονίας, λατρευόταν η Δήμητρα Πυλαία. Στην Πυρά της Οίτης, τόπος του μαρτυρίου του Ηρακλή, ιδρύθηκε πανελλήνιας εμβέλειας ιερό προς τιμήν του και στις Αλές Λοκρίδας (σημερινό Θεολόγο) αποκαλύφθηκε ο ναός της Αθηνάς Σωτήρος.

Από τον 50π.Χ, αιώνα, ολόκληρη η περιοχή της σημερινής Φθιώτιδας, ως φυσικό πέρασμα κάθε στρατιάς προς το νότο, μετατρέπεται συχνά σε πεδίο μάχης, Η αρχή αυτής της ιστορικής πορείας σηματοδοτείται από τη μάχη των Θερμοπυλών, αιώνιο σύμβολο ηρωισμού και αυτοθυσίας των Ελλήνων που έπεσαν στο λόφο Κολωνού, μαχόμενοι ενάντια στις ορδές των Περσών. Για αμυντικούς λόγους, οι οικισμοί της Φθιώτιδας περιβάλλονται με τείχη (Λαμία, Αχινός, Στυλίδα, Τιθορέα, Δρυμαία, Πρόερνα), ενώ σε θέσεις κλειδιά κτίζονται φρούρια -βίγλες, για τον έλεγχο των χερσαίων και θαλάσσιων περασμάτων.

Η ανασκαφική έρευνα των τελευταίων ετών έχει δώσει μια αρκετά σαφή εικόνα της οικιστικής οργάνωσης πολλών πόλεων: αρχιτεκτονικά κατάλοιπα της Αγοράς και του Γυμνασίου της αρχαίας Λαμίας, δημόσια κτίρια στον Αχινό, κλίμακες και δρόμοι στην Παραλία Πελασγίας, ψηφιδωτά δάπεδα στην Υπάτη και οργανωμένες νεκροπόλεις σε διάφορα σημεία του νομού, αποτελούν μαρτυρίες για την ακμή αξιόλογων οικιστικών κέντρων από τους κλασικούς χρόνους μέχρι την ύστερη αρχαιότητα. Τα σημαντικότερα από τα ευρήματα των ανασκαφών στο νομό Φθιώτιδας εκτίθενται, με τρόπο εποπτικό και διδακτικό, στα δύο νεοσύστατα αρχαιολογικά μουσεία της Λαμίας και της Αταλάντης.

Τραγάνα

Η Τραγάνα βρίσκεται δίπλα στην εθνική οδό Αθήνας-Λαμίας, μετά τα διόδια, 135χλμ βόρεια της Αθήνας και περίπου 77χλμ νότια της Λαμίας. Απέχει 12χλμ από την Αταλάντη. Η Τραγάνα σήμερα έχει εξελιχθεί σ’ ένα σύγχρονο χωριό, χτισμένο βάση σχεδίου πόλεως με ευθείς δρόμους, που διασχίζουν το χωριό από τη μια μέχρι την άλλη άκρη του. Μεταξύ της εθνικής οδού και της παραλίας του χωριού έχει δημιουργηθεί παραθεριστικός οικισμός. Μπροστά στην παραλία απλώνεται ο Οπούντιος κόλπος (Αταλάντης), που το όνομα του το οφείλει στην αρχαία πρωτεύουσα της Λοκρίδας, τον Οπούντα. Στα δυτικά της παραλίας υπάρχει το μικρό νησάκι Μήτρος, που ενώνεται με τη στεριά με μια στενή λουρίδα γης, όταν με την παλίρροια αποσυρθούν τα νερά της θάλασσας.

Υπάρχουν δύο παραλίες του χωριού. Είναι αμμώδεις. Η θάλασσα της περιοχής ενδείκνυται για ψάρεμα. Ψηλά στο βουνό βρίσκεται το μοναστήρι της Αγίας Τριάδας. Στο χωρίο αυτό βρίσκεται και η μονή της Αγίας Αικατερίνης Σινά.

Σκάλα Φθιώτιδας

Η Σκάλα Φθιώτιδας ή Σκάλα Αταλάντης είναι χωριό του δήμου Λοκρών της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας (Σχέδιο Καλλικράτης). Βρίσκεται 144χλμ βόρεια της Αθήνας. Από το 1999 έως το 2010 σύμφωνα με την τότε διοικητική διαίρεση της Ελλάδας αποτελούσε χωριό του Δήμου Αταλάντης του Νομού Φθιώτιδας. Είναι παραθαλάσσιος οικισμός και επίνειο της ομώνυμης κωμόπολης της Φθιώτιδας. Απέναντι από την παραλία της Σκάλας βρίσκονται το Αταλαντονήσι και το μικρό νησάκι του Αϊ Νικόλα.

Καμένα Βούρλα

Τα Καμένα Βούρλα είναι παραθαλάσσια κωμόπολη της περιφερειακής ενότητας Φθιώτιδας. Βρίσκεται στα ΒΔ παράλια του Βόρειου Ευβοϊκού κόλπου, ενώ ακριβώς πίσω από την πόλη υψώνονται οι πλαγιές του όρους Καλλιδρόμου και συγκεκριμένα το όρος Κνημίς. Η ευνοϊκή θέση που είχαν τα Καμένα Βούρλα κοντά στην Αθήνα, από την οποία απέχει 175χλμ, πάνω στην Ε.Ο. Αθηνών-Θεσσαλονίκης, και 40χλμ από τη Λαμία, καθώς και ο συνδυασμός θάλασσας και δασωμένου βουνού μετέτρεψαν την περιοχή σε αξιόλογο θέρετρο, κυρίως κατά τις δεκαετίες του 1960 και 1970. Σήμερα εξακολουθούν να αποτελούν σημαντική τουριστική λουτρόπολη, προσελκύοντας κυρίως τουρίστες από κοντινές περιοχές, ειδικότερα για τις θεραπευτικές πηγές της. Οι ιαματικές πηγές των Καμένων Βούρλων έγιναν γνωστές περί το 1926, στο μεσοπόλεμο όταν ο χημικός Μιχαήλ Περτέσης ανακάλυψε ότι η περιεκτικότητα αυτών σε ραδόνιο είναι μοναδική και ανώτερη αντίστοιχων ευρωπαϊκών πηγών προσδιορίζοντας έτσι την μεγάλη ευεργετικότητά τους στον άνθρωπο. Έτσι στη δεκαετία του 1930, περίπου δέκα χρόνια μετά, άρχισε η αξιοποίησή τους και στη πόλη να χτίζονται τα πρώτα σύγχρονα ξενοδοχεία. Μεταπολεμικά τα Καμένα Βούρλα απέκτησαν πολύ μεγάλη φήμη προσελκύοντας προσωπικότητες απ’ όλο τον κόσμο. Σε απόσταση μόλις 8χλμ, ακολουθώντας μια ανηφορική διαδρομή, βρίσκεται η λεγόμενη Μονή της Αγιάς, επίσημα Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, που η ανέγερσή της ανάγεται στον 11ο αιώνα. Η δε θέα από τη Μονή αυτή είναι εκπληκτική. Επίσης πολύ κοντά στα Καμένα Βούρλα βρίσκεται ο ιστορικός τύμβος – μνημείο των Θερμοπυλών με το επιβλητικό άγαλμα του Βασιλέως των Σπαρτιατών Λεωνίδα, ενώ σε μικρή επίσης απόσταση βρίσκεται η Καρυά, ένας από τους ομορφότερους ορεινούς οικισμούς της Φθιώτιδας.

Γλύφα

Η Γλύφα είναι μια παραθαλάσσια κωμόπολη με όμορφες αμμώδεις παραλίες. Το λιμανάκι της εξυπηρετεί το Φέρυ Μπότ για τον Αγιόκαμπο Εύβοιας.

Νομός με υψηλού επιπέδου τουριστική υποδομή, η Φθιώτιδα διαθέτει ωραία παραθαλάσσια θέρετρα με εξαιρετικές πολυσύχναστες παραλίες αλλά και ορεινές ομορφιές που συνδυάζονται με δυνατότητα χειμερινών σπορ στο χιονοδρομικό κέντρο στην πλευρά του Παρνασσού.

Δεν λείπουν και περιοχές με αρχαιολογική και ιστορική σημασία, όπως οι Θερμοπύλες, όπου ο Σπαρτιάτης βασιλιάς Λεωνίδας (υπάρχει εδώ εντυπωσιακό άγαλμά του) έπεσε ηρωικά με τριακόσιους υπερασπιστές απέναντι στους Πέρσες, η Αλαμάνα, όπου έγραψε ιστορία ο ηρωικός Αθανάσιος Διάκος, και ο Γοργοπόταμος, σημείο αναφοράς της αντίστασης κατά των Γερμανών κατά την κατοχή.

Το πολύ καλό οδικό δίκτυο μας οδηγεί σε σημαντικές κωμοπόλεις, όπως η Στυλίδα, ο Δομοκός, η Αταλάντη, η Αγία Μαρίνα, ο Άγιος Κωνσταντίνος, από όπου φεύγουν πλοία για τις βόρειες Σποράδες.

Σημαντικά τουριστικά θέρετρα τα Καμένα Βούρλα με τις εξαιρετικές παραλίες και τα πολλά ξενοδοχεία και η Υπάτη, που φημίζεται για τα ιαματικά της λουτρά.

Στο όρος Καλλίδρομο θα συναντήσουμε το γνωστό μοναστήρι της Παναγίας της Δαμάστας, σε υψόμετρο 750 μέτρων.

Η πρωτεύουσα Λαμία είναι μια σύγχρονη μεγαλούπολη, με έντονη νυχτερινή ζωή και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα εμπορικά και οικονομικά κέντρα της κεντρικής Ελλάδας.

Tο Kάστρο (Aκρολαμία)

Δεσπόζει στο ψηλότερο σημείο της Λαμίας σ’ ένα βραχώδη λόφο, με πανοραμική θέα στη γραφική κοιλάδα του Σπερχειού, τις κορυφές του Kαλλιδρόμου, της μυθικής Oίτης, του Παρνασσού, της Γκιώνας και του Μαλιακού Κόλπου. Στην καλοδιατηρημένη τειχοποιΐα του είναι αποτυπωμένη η ιστορική συνέχεια από τον 5ο αι. π.X. μέχρι και τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Mέσα στον χώρο του Kάστρου εδρεύει το αξιόλογο Aρχαιολογικό Mουσείο και η IΔ’ E φορεία Προϊστορικών και Kλασικών Aρχαιοτήτων.

Iαματικά Λουτρά Θερμοπυλών

Aπέχουν 15χλμ από τη Λαμία και βρίσκονται στους πρόποδες του Kαλλιδρόμου. Oι λουτροπηγές είναι γνωστές από την αρχαιότητα. Eίναι υδροθειο-χλωριονατριούχες, κατάλληλες για παθήσεις γυναικολογικές, δερματικές και παθήσεις νεύρων.

Πλούσια σε αξιοθέατα αρχαιολογικού ενδιαφέροντος είναι η φθιωτική γη. Διάσπαρτα σε όλη σχεδόν την έκταση του νομού, σώζονται τα απομεινάρια αρχαίων οικισμών και μνημείων, κάστρα και πύργοι, ενώ μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα εκθέματα των μουσείων. Βρίσκονται, δε, στις παρακάτω περιοχές:

Άγιος Ιωάννης Θεολόγος (αρχαία πόλη Αλές) Τμήματα οχυρωματικού περιβόλου του 6ου π.Χ. αιώνα, βωμός της Αθηνάς, λείψανα νεολιθικού οικισμού, οικοδομικά αρχαίας κλασικής και ελληνιστικής περιόδου και θεμέλια εκκλησίας βυζαντινών χρόνων.

Λιβανάτες -Πύργος (Κύνος) Οικιστικό συγκρότημα της υστεροελλαδικής περιόδου και τμήματα οχύρωσης της ελληνιστικής περιόδου γύρω από το λόφο.

Κάστρο Κολάκας (θέση Πύργος, Κοινότητα Κυρτώνη) Αρχαία οχύρωση, με τετράγωνο πύργο, κτισμένη με λιθόπλινθους, πάχους 1,5μ.

Ιερό της Αρτέμιδος Ελαψηβόλου και του Απόλλωνος της Υαμπόλεως (Καλαπόδι) Θεμέλια δωρικού περιμέρου ναού με κίονες, των μέσων του 6ου π.Χ. αιώνα και ενός ανάλογου, των κλασικών χρόνων.

Ελάτεια Ακρόπολη της αρχαίας Ελάτειας και μυκηναϊκό νεκροταφείο θαλαμωτών τάφων. Ιερό αφιερωμένο στην Αθηνά Κραναία και λείψανα δωρικού ναού.

Τείχος Τιθορέας Φέρει πύργους κατά διαστήματα, χρονολογείται στους ελληνιστικούς χρόνους και θεωρείται από τα καλύτερα δείγματα οχυρωματικής της περιόδου.

Κάστρο Δρυμαίας Ταυτίζεται με την ακρόπολη της αρχαίας πόλης των Φωκέων Δρυμαίας. Είναι του 5ου π.Χ. αιώνα. Σώζονται τετράγωνοι πύργοι και λείψανα ναού, αφιερωμένου στη Θεσμοφόρο Δήμητρα.

Κάστρο Μενδενίτσας ‘Ενα από τα πιο αντιπροσωπευτικά δείγματα οχύρωσης της εποχής της Φραγκοκρατίας (13ος μ.Χ. αιώνας) στη Στερεά Ελλάδα, στη θέση της αρχαίας πόλης Φαρύγαι.

Θερμοπύλες Τμήμα τείχισης ελληνιστικών χρόνων, ίχνη οικοδομημάτων βυζαντινής περιόδου και τείχος σε οδοντωτή διαμόρφωση, του 6ου π.Χ. αιώνα. Βρίσκονται στο λόφο του Κολωνού, απέναντι από το σύγχρονο μνημείο του Λεωνίδα.

Κάστρο Λαμίας Τμήματα οχυρωματικού περιβόλου του 5ου π.Χ. αιώνα και άλλα, από επεμβάσεις και επισκευές, της βυζαντινής και μεσαιωνικής περιόδου.

Τείχος Στυλίδας Ελληνιστικής περιόδου, με τετράγωνο πύργο, στο λόφο Προφήτη Ηλία. Περιέκλειε την αρχαία πόλη των Φαλάρων.

Κάστρο Αχινού Ακρόπολη του 4ου π.Χ. αιώνα, που ταυτίζεται με την οχύρωση της αρχαίας πόλης του Εχινούντος.

Κάστρο Πελασγίας Οχυρωματικός περίβολος της ακρόπολης της αρχαίας πόλης των Φθιωτών Αχαιών, του 5ου π.Χ. αιώνα.

Φανός Γλύφας Νεκροταφείο της μεσοελλαδικής εποχής.

Κάστρο Γλύφας Ερείπια της ακρόπολης της αρχαίας Αντρώνας, του 4ου π.Χ. αιώνα και σπήλαια συνδεδεμένα με τη λατρεία της Δήμητρας.

Πυρά Ηρακλέους (Ξεροβούνι Παύλιανης) Τμήματα πρόστυλου δωρικού ναού του 3ου π.Χ. αιώνα και βωμός της αρχαϊκής εποχής.Το ιερό ήταν αφιερωμένο στον Ηρακλή.

Κάστρο Μακρακώμης (Λόφος Καστρί) Λείψανα τείχους ακρόπολης ελληνιστικής περιόδου.

Μεξιάτες Θαλαμωτοί τάφοι μακεδονικού τύπου, του 3ου π.Χ. αιώνα.

Υπάτη Τμήματα τείχους και ένας τετράγωνος πύργος ελληνιστικής περιόδου.

Βαρκά Υπάτης (Λουτρά Υπάτης) Ερείπια τρίκλιτης βασιλικής παλαιοχριστιανικών χρόνων (β’ μισό 6ου μ.Χ. αι.), με αρχαίο υλικό.

Περιβόλι Σπερχειάδος (θέση Κοτρώνι) Κτιστός καμαρωτός τάφος μακεδονικού τύπου, ελληνιστικών χρόνων.

Μάρμαρα Σπερχειάδος Τύμβοι υπο-μυκηναϊκής εποχης,

Τείχος Δομοκού (αρχαία Θαυμακός) Τείχος του 5ου – 4ου π.Χ, αιώνα, ανάμεσα στα σπίτια του σημερινού Δομοκού,

Γυναικόκαστρο (αρχαία Πρόερνα) Τείχη ελληνιστικής περιόδου, που ταυτίζονται με την ακρόπολη της αρχαίας θεσσαλικής πόλης Πρόερνα,

Νέο Μοναστήρι (Πρόερνα) Ιερό Δήμητρας του 4ου π.Χ. αιώνα.

Αρχαιολογικό Μουσείο Λαμίας Από τα αρτιότερα της χώρας, με ευρήματα ανασκαφών από την 8η π.Χ. χιλιετία.

Λαογραφικό Μουσείο Φθιώτιδας Στόχος του, η ανεύρεση, διάσωση και διατήρηση κάθε είδους λαογραφικού υλικού, καθώς και η διαφύλαξη και διάδοση της παράδοσης και των εθίμων της Φθιώτιδας. Διαθέτει πλούσια συλλογή από τοπικές φορεσιές, υφαντά, κεντήματα, σκεύη, εργαλεία και άλλα αντικείμενα.

Μουσείο Ομίλου Λαμιωτών Εκτίθενται έγγραφα, εφημερίδες, φωτογραφικό υλικό και αντικείμενα επαγγελμάτων που έσβησαν, από την παλιά Λαμία.

Παραλίες

Πανέμορφες παραλίες για όλα τα γούστα και για κάθε διάθεση βρίσκονται στην πλευρά του νομού Φθιώτιδας, που βρέχεται από τα νερά του Β. Ευβοϊκού και του Μαλιακού κόλπου. Ακρογιαλιές με άμμο ή βότσαλα, απάνεμοι κολπίσκοι και γραφικά λιμανάκια, υπόσχονται στους ταξιδευτές τη γαλήνη που προσφέρει η θέα της θάλασσας, απολαυστικό κολύμπι στα διάφανα νερά της, φρέσκο ψάρι και ευκαιρίες για ψάρεμα στις αμμουδερές, αλλά και στις βραχώδεις ακτές.

Ένα οδοιπορικό στα παράλια του νομού, θα μπορούσε να ξεκινήσει από την ιστορική κωμόπολη Λάρυμνα, λίγα χιλιόμετρα δεξιά της εθνικής οδού Αθηνών-Λαμίας. ‘Εχει όμορφες, ερημικές ακρογιαλιές και το νησάκι Λαγονήσι (πολύ κοντά στην ακτή), η μετάβαση στο οποίο γίνεται με καΐκι. Στη Λάρυμνα βρίσκεται και ο περίφημος Κυματοθραύστης, που χρονολογείται μεταξύ 6ου και 4ου π.Χ. αιώνα.

Μετά τη Λάρυμνα συναντάμε το χωριό Προσκυνάς και κοντά του μια πολύ ωραία, πευκόφυτη παραλία.

Η κωμόπολη Μαλεσίνα απέχει λίγα χιλιόμετρα από την εθνική οδό, έχει θέα στο Β. Ευβοϊκό Μαλεσίνα -παραλία και όμορφες παραλίες.

Σε μικρή και πάλι απόσταση, σ’ έναν απάνεμο όρμο, βρίσκεται το γνωστό τουριστικό θέρετρο του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου. Ο Θεολόγος, κτισμένος στη θέση του λιμανιού της αρχαίας πόλης των Αλών (επισκέψιμος αρχαιολογικός χώρος), έχει θαυμάσιες παραλίες, ταβέρνες με άφθονο και φρέσκο ψάρι και καλή τουριστική υποδομή. Ακολουθώντας πάντα την εθνική οδό, βρίσκουμε την Αταλάντη και απέναντι, στα ήσυχα νερά του Οπούντιου κόλπου, το ιστορικό τρίκορφο νησί Αταλαντονήσι. Στην παραλία της, τη Σκάλα Αταλάντης , οι επισκέπτες μπορούν να απολαύσουν την καθαρή θάλασσα του Β. Ευβοϊκού και φρεσκότατα ψάρια.

Το φρέσκο ψάρι, όμως, αποτελεί παράδοση στις παραλιακές ταβέρνες που διαθέτει το όμορφο ψαροχώρι Λιβανάτες. Η παραλία του, με ψιλή άμμο και ρηχά νερά, απλώνεται σε όλο το μήκος του χωριού. Όμως, θα ήταν παράλειψη να μην επισκεφθείτε και τον αρχαιολογικό χώρο του Κύνου.

Επόμενος σταθμός, το λιμάνι της Αρκίτσας, απ’ όπου συνδέεται η κεντρική Ελλάδα με τη βόρεια Εύβοια, με τα πορθμεία Αρκίτσας-Αιδηψού. Η περιοχή διαθέτει καθαρές παραλίες με άμμο και βότσαλα, ιδανικές για μπάνιο, που εκτείνονται σε μήκος 13 χιλιομέτρων.

Εξαιρετική είναι η συνέχεια της διαδρομής μέχρι τον Άγιο Κωνσταντίνο, με τη θάλασσα δίπλα στην εθνική οδό να εναλλάσσεται με μια καταπράσινη φύση από τηνάλλη πλευρά του ορίζοντα. Το λιμάνι της κωμόπολης του Αγίου Κωνσταντίνου συνδέει, με φέρι μπόουτ και ιπτάμενα δελφίνια, την κεντρική Ελλάδα με τις Β. Σποράδες (Σκιάθο, Σκόπελο, Αλόννησο) και παρουσιάζει μεγάλη τουριστική κίνηση όλο το χρόνο. Δεξιά και αριστερά του λιμανιού υπάρχουν πλαζ με ψιλή άμμο και πολύ καθαρά νερά, ενώ η τουριστική υποδομή της περιοχής είναι αξιόλογη.

Λίγο πιο κάτω και σε μήκος ενός χιλιομέτρου απλώνεται η απάνεμη και πεντακάθαρη, με άμμο και βότσαλα, παραλία του Ασπρονερίου. Μετά από λίγο και αφού απολαύσουμε τον ιδανικό συνδυασμό βουνού και θάλασσας, φθάνουμε στο πασίγνωστο τουριστικό θέρετρο Καμένα Βούρλα, που θεωρείται το σημαντικότερο της κεντρικής Ελλάδας. Βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο του Μαλιακού κόλπου, ακριβώς κάτω από το καταπράσινο βουνό Κνημίς.

Τα Καμένα Βούρλα συνδυάζουν θάλασσα, βουνό, ιαματικές πηγές και εύκολη πρόσβαση σε κοντινές παραλίες και νησάκια (π.χ. στις υπέροχες αμμουδιές της Β. Εύβοιας, στα Λιχαδονήσια ή στο νησάκι Στρογγυλή). Εδώ μπορείς να γευθείς ολόφρεσκα ψάρια και στερεοελλαδίτικες λιχουδιές, ενώ για όσους επιθυμούν κοσμοπολίτικες διακοπές, η νυχτερινή διασκέδαση είναι καλά οργανωμένη. Η περιοχή διαθέτει άρτια οργανωμένες ξενοδοχειακές μονάδες (ακόμα και για συνεδριακό τουρισμό) και παρέχει δυνατότητες εκδρομών.

Οι παραλίες του Κανούργιου, της Σκάρφειας και του Αγίου Σεραψείμ, μετά τα Καμένα Βούρλα,προσφέρονται για μπάνιο και κάμπινγκ.

Λίγα χιλιόμετρα μακρύτερα βρίσκεται η κωμόπολη του Μώλου, με αρκετές ψαροταβέρνες. Στην παραλία του Μώλου, όταν η θάλασσα αφήνει τη λάσπη ακάλυπτη, οι ερασιτέχνες ψαράδες μπορούν να βγάλουν δόλωμα για ψάρεμα με καθετή ή παραγάδι, τη λασπογαρίδα”.

Με παράκαμψη από την εθνική οδό, ακολουθώντας τον επαρχιακό δρόμο Λαμίας-Στυλίδας, μπαίνουμε στο παραλιακό χωριουδάκι της Αγίας Μαρίνας, φημισμένο για τις γραφικές ψαροταβέρνες του ακριβώς μπροστά στη θάλασσα.

Στη θέση της αρχαίας πόλης των Φαλάρων, πάνω στο φυσικό όρμο που σχηματίζει ο Μαλιακός κόλπος, είναι κτισμένη αμφιθεατρικά, η Στυλίδα, το μεγαλύτερο εμπορικό λιμάνι του νομού. Για κολύμπι υπάρχουν κοντινές παραλίες, ενώ η περιοχή διαθέτει ξενοδοχεία και κάμπινγκ.

Συνεχίζοντας στην εθνική οδό Αθηνών-Θεσσαλονίκης και μετά τις όμορφες παραλίες του Αϊ-Γιάννη και της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, φτάνουμε στο γραφικό Καραβόμυλο, φημισμένο για τις ψαροταβέρνες με φρέσκα και νοστιμότατα ψάρια στο ωραίο λιμανάκι του. Η υπέροχη ακτή προκαλεί για κολύμπι, ενώ οι ψαρόβαρκες και οι πελώριες λεύκες, που φτάνουν μέχρι τη θάλασσα, συμπληρώνουν το σκηνικό. Την άνετη διαμονή εξασφαλίζουν τα μοντέρνα ξενοδοχεία της περιοχής.

Μερικά χιλιόμετρα από το ψαροχώρι του Καραβόμυλου είναι ο Αχινός στη θέση του αρχαίου Εχίνου με το κάστρο και το Ρωμαϊκό ηρώο.

Στην παραλία, στον οικισμό “Κουβέλα” υπάρχουν γραφικές ψαροταβέρνες και ξενοδοχεία.

Στη συνέχεια συναντάμε τις Ράχες, με την κοσμοπολίτικη παραλία. Το χωριό έχει πλαζ για μπάνιο και θαλάσσια σπορ ξενοδοχειο και ενοικιαζόμενα δωμάτια, ενώ στο λιμανάκι του αράζουν μικρά σκάφη αναψυχής. Εδώ μπορεί ο επισκέπτης να συνδυάσει τις κοσμοπολίτικες διακοπές με αυτές της ηρεμίας, να γευτεί το φρέσκο ψάρι και τις τοπικές λιχουδιές και να απολαύσει τη νυχτερινή διασκέδαση.

Τις Ράχες διαδέχεται το όμορφο παραλιακό χωριό Αχλάδι, με την ήρεμη θάλασσα, τις ταβέρνες και τα φρέσκα, ντόπια ψάρια.

Γραφική είναι και η παραλία της Πελασγίας με τη γαλήνια θάλασσα, που εξασφαλίζει ιδεώδεις συνθήκες κολύμβησης.

Σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων, στρίβοντας από την εθνική οδό δεξιά,οδηγούμαστε στη Γλύφα, με το μαγευτικό κόλπο του Βαθύκοιλου. Εδώ, το πράσινο της βλάστησης φτάνει εκεί που τελειώνει η στεριά, για να ενωθεί με το γαλάζιο της θάλασσας. Ο πανέμορφος αυτός κόλπος, καταλήγει στη γραφική Γλύφα με τις απάνεμες παραλίες, την πολύ καθαρή θάλασσα και τις βραχώδεις ακτές για τους λάτρεις του ψαρέματος. Το λιμάνι της Γλύφας συνδέει τη Φθιώτιδα με τον Αγιόκαμπο της Εύβοιας, με πορθμείο.Τα ξενοδοχεία και τα ενοικιαζόμενα δωμάτια της περιοχής σε συνδυασμό με τις όμορφες ταβέρνες και τα μπαρ εγγυώνται την ευχάριστη διαμονή του επισκέπτη.

Έξι μόλις χιλιόμετρα Β.Α. της Γλύφας, στη θέση Φανός που ταυτίζεται με την αρχαία Αντρώνα, υπάρχει αρχαιολογικός χώρος.

Βουνά

Στη βόρεια πλευρά του νομού βρίσκεται το βουνό Όθρη (1726μ.) που χωρίζει το νομό Φθιώτιδας με τον νομό Μαγνησίας. Ένα μικρό βουνό ο Κασιδιάρης ή Ναρθάκι (1011μ.) βρίσκεται δυτικότερα στα σύνορα με το νομό Λαρίσης, ενώ πιο δυτικά ακόμα βρίσκεται το βουνό Μαυροράχη (1365μ.), στα σύνορα με το νομό Καρδίτσας.

Στη δυτική πλευρά του νομού στα σύνορα με το νομό Ευρυτανίας βρίσκονται τα βουνά Λυκομνήματα (1522μ.), Τυμφρηστός 2315μ., Κοκκάλια (1720μ.), και Οξιά (1926μ.).

Στη νότια πλευρά του νομού στα σύνορα με το νομό Φωκίδας βρίσκονται τα βουνά Βαρδούσια (2437μ.), Οίτη (2152μ.) και Παρνασσός (2457μ.) στα σύνορα με το νομό Βοιωτίας.

Βόρεια των Βαρδουσίων στο εσωτερικό του νομού βρίσκονται τα βουνά Γουλινάς (1467μ.) και Αγ. Θεόδωροι (1147μ.).

Στη νότια ανατολική πλευρά του νομού παράλληλα με τον Ευβοϊκό κόλπο βρίσκονται τα βουνά Κνημίδα (938μ.), Καλλίδρομο (1399μ.) και Χλωμό (1011μ.).

Δήμος Αγίου Γεωργίου Tυμφρηστoύ: Τον Ιούλιο γίνεται η συνάντηση των Σαρακατσαναίων στη Μερκάδα.

Δήμος Αμφίκλειας: Ένα διονυσιακά κατάλοιπο αναβιώνει τις Απόκριες, που ονομάζεται “Χέι” και οι εορταστικές εκδηλώσεις διαρκούν τρεις μέρες. Στα Εισόδια της Θεοτόκου, στις 20, 21 και 22 Νοεμβρίου, οι γυναίκες παρασκευάζουν και διαθέτουν 40 είδη παραδοσιακών αρτοσκευασμάτων. Την παραμονή του Αγίου Νικολάου, στις 5 Δεκεμβρίου βράζεται ο “χόνδρος” (παρασκεύασμα από σιτάρι) και μοιράζεται στην πλατεία. Εξάλλου, στο Δήμο Αμφίκλειας υπάρχει και αεραθλητικό κέντρο, όπου γίνονται μαθήματα και επιδείξεις με αλεξίπτωτο πλαγιάς.

Δήμος Αταλάντης: Τον Μάιο γίνεται το χορωδιακό φεστιβάλ, με συμμετοχή χορωδιών απ’ όλα τα μέρη της Ελλάδας. Το Σεπτέμβριο, ο Ναυτικός Όμιλος διοργανώνει ιστιοπλοϊκούς και κολυμβητικούς αγώνες.

Δήμος Γοργοποτάμου: Μαζί με το Δήμο Λαμίας, διοργανώνουν, το Μάιο, τις πολιτιστικές εκδηλώσεις “Διάκεια”, ενώ το δεύτερο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου οργανώνεται το πέρασμα του φαραγγιού του Ασωπού.

Δήμος Δοφνουσίων: Στην Αρκίτσα, τη δεύτερη μέρα του Πάσχα, γίνεται η “Ρουμάνα”, έθιμο στο οποίο συμμετέχουν οι γυναίκες, με τοπικές ενδυμασίες.

Δήμος Δομοκού: Εντυπωσιακή, εξαήμερη εμποροπανήγυρη στο Δομοκό, στις 21 Μαΐου.

Δήμος Ελάτειας: Δεκαπενθήμερες πολιτιστικές εκδηλώσεις τον Αύγουστο, ενώ στα Βασιλικά Ελάτειας υπάρχει πίστα μότο-κρος.

Δήμος Εχιναίων: Στα τέλη Ιουλίου διοργανώνεται ο διάπλους του Μαλιακού, Ράχες Καμένα Βούρλα, ενώ τον Ιούνιο γίνονται πολιτιστικές εκδηλώσεις στον Αχινό. Επίσης ξεχωρίζει το Πανελλήνιο πρωτάθλημα beach-volley και τα Πανελλήνια τουρνουά beach-basket και beach-handball.

Δήμος Θεσσαλιώτιδας: Την Πρωτοχρονιά αναβιώνει το έθιμο “Καμήλες -Ντιβιτζήδες”, με παραδοσιακές στολές και χορούς της Ανατολικής Ρωμυλίας. Την ημέρα της Ανάληψης προσφέρεται στους επισκέπτες δωρεάν, κρέας που μαγειρεύεται με πλιγούρι.

Δήμος Καμένων Βούρλων: Γραφικές καρναβαλικές εκδηλώσεις στην περίοδο των Αποκριών. Πολιτιστικές και αθλητικές εκδηλώσεις τον Ιούλιο, καθώς και ο διάπλους του Μαλιακού κόλπου. Τον Αύγουστο τα επινίκια της νικηφόρας μάχης των Βασιλικών, στο Ρεγκίνι.

Δήμος Λαμίας: Πολύ σημαντική η πανελλήνια έκθεση Λαμίας, στα τέλη Μαΐου, σημείο συνάντησης επιχειρηματιών και καταναλωτών. Το Σεπτέμβριο γίνεται το περίφημο παζάρι, ενώ την περίοδο των Αποκριών, οι πολιτιστικές και καρναβαλικές εκδηλώσεις διαρκούν ολόκληρο το μήνα. Τον Οκτώβριο διεξάγονται, επί τρεις εβδομάδες, τα “Φθιωτικά”, με μουσικές, χορευτικές και θεατρικές εκδηλώσεις.

Δήμος Λιανοκλαδίου: Πανηγύρια με έντονο τοπικό χρώμα, στους εορτασμούς του Αγίου Γεωργίου και της Αγίας Παρασκευής.

Δήμος Μακρακώμης: Εντυπωσιακή εμποροπανήγυρη την Κυριακή των Βαΐων, ενώ κάθε χρόνο οργανώνεται η γιορτή του φιστικιού, που παράγεται σε μεγάλες ποσότητες στην περιοχή.

Δήμος Μαλεσίνας: Η εμποροπανήγυρη κατά τον εορτασμό του Αγίου Γεωργίου.

Δήμος Μώλου: Πενθήμερη εμποροπανήγυρη στο Μώλο, στις 2 Σεπτεμβρίου, καλλιτεχνικές και αθλητικές εκδηλώσεις τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Τον Αύγουστο στη Μενδενίτσα οργανώνεται πολιτιστικό δεκαπενθήμερο, με δημοτικό τραγούδι, παραδοσιακούς χορούς, αρχαίο θέατρο και άλλες εκδηλώσεις που προάγουν τον πολιτισμό.

Δήμος Ξυνιάδας: Το Δεκαπενταύγουστο γίνονται οι πολιτιστικές εκδηλώσεις “Δραγούμια” στη Μακρυράχη. Αναβιώνουν τα παλιά έθιμα και οι χοροί, ενώ σερβίρονται παραδοσιακές πίτες.

Δήμος Οπουντίων: Διήμερο πανηγύρι στις 9 Μαΐου, του Αγίου Νικολάου του Νέου.

Δήμος Πελασγίας: Επταήμερο πολιτιστικών εκδηλώσεων τον Ιούλιο.

Δήμος Σπερχειάδας: Το πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου διεξάγονται οι πολιτιστικές εκδηλώσεις “Σπέρχεια”, ενώ το δεύτερο δεκαήμερο η κινηματογραφική λέσχη Σπερχειάδας διοργανώνει συνάντηση νέων κινηματογραφιστών απ’ όλη την Ελλάδα, με προβολή ταινιών μικρού μήκους. Στα τέλη Αυγούστου διοργανώνεται φεστιβάλ παραδοσιακών χορών.

Δήμος Στυλίδας: Σαρακατσανέικο γλέντι στις 20 Ιουλίου, στη θέση Βουρλιά.

Δήμος Τιθορέας: Πενθήμερη εμποροπανήγυρη, από τις 5 ως τις 10 Νοεμβρίου , και πολιτιστικές εκδηλώσεις από 1 έως 10 Σεπτεμβρίου.

Δήμος Υπάτης: Χορωδιακό φεστιβάλ το πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου, ενώ το Μάιο, στις Μεξιάτες γίνονται τα “Ξεζωνάτεια”, πολιτιστικές εκδηλώσεις με παραδοσιακούς χορούς απ’ όλη την Ελλάδα.

Δήμος Αγίου Κωνσταντίνου: Πενθήμερη εμποροπανήγυρη στις 21 Μαΐου, εορτή του πολιούχου.

Κοινότητα Παύλιανης: Παραδοσιακό τριήμερο πανηγύρι στις 6 Ιουλίου.

Κοινότητα Τυμφρηστού: Γραφικό πανηγύρι στις 6 Αυγούστου, του Σωτήρος.

Οδικώς

Πολύ εύκολη η πρόσβαση στην πρωτεύουσα του νομού τη Λαμία, αφού βρίσκεται σχεδόν πάνω στον οδικό άξονα Αθήνας-Θεσσαλονίκης.

Στο εσωτερικό του νομού οι μετακινήσεις είναι άνετες μέσω του υπάρχοντος καλού οδικού δικτύου.

Ενδεικτικές αποστάσεις και διαδρομές από τη Λαμία:

Λεωφορεία

Υπεραστικά λεωφορεία του ΚΤΕΛ Φθιώτιδας εξυπηρετούν με τακτικότατα δρομολόγια τη Λαμία με την Αθήνα και Θεσσαλονίκη καθώς και τις υπόλοιπες περιοχές του νομού.

Το Αστικό ΚΤΕΛ Λαμίας εξυπηρετεί τις μετακινήσεις εντός της πόλης και κοντινές περιοχές.

Με τρένο

Η μετακίνηση με τρένο πραγματοποιείται εύκολα μέσω του σταθμού, που βρίσκεται στην οδό Κωνσταντινουπόλεως (πληροφορίες στο τηλέφωνο 22310 33805).

Ο επισκέπτης που θέλει να μετακινηθεί με τρένο μπορεί να μεταβεί είτε μέχρι τη Στυλίδα είτε μέχρι το Σ.Σ. Λειανοκλαδίου, όπου και υπάρχει δυνατότητα επιλογής δρομολογίων εντός και εκτός Ελλάδας (πληροφορίες στα τηλέφωνα 22310 61061 και 22310 61482

Με ferry-boat

Η πρόσβαση από τη Φθιώτιδα προς τις βόρειες Σποράδες και την Εύβοια με ferry-boat γίνεται από πολλά σημεία διευκολύνοντας τους ταξιδιώτες για γρήγορη και εύκολη πρόσβαση.