Αρκιοί

Οι Αρκιοί ίσως είναι από τα λιγότερα διαφημισμένα νησιά της Ελλάδας, με μόνιμο πληθυσμό 40 μόνο κατοίκων. Πρόκειται για το μεγαλύτερο νησί από μία συστάδα μικρών νησιών στα βόρεια των Λειψών.

 

Οι Αρκιοί είναι ένα νησί αρκετά απομονωμένο με τους ελάχιστους κατοίκους του να ζουν στους δύο οικισμούς του νησιού – το λιμάνι και το Πάνω Χωριό.

 

Το λιμανάκι βρίσκεται στο βάθος ενός ασφαλούς όρμου, στην είσοδο του οποίου υπάρχουν πολλές μικρές βραχονησίδες.

 

Οι Αρκιοί προσφέρονται για όσους επιθυμούν ερημικές διακοπές, παρότι τα τελευταία χρόνια έχει εξελιχθεί σε μίνι ορμητήριο των “σκαφάδων“.

 

Επίσης, είναι μέσα στο πρόγραμμα των μονοήμερων εκδρομών από τα γειτονικά τους νησιά και οι περισσότεροι επισκέπτες μένουν μόνο για λίγες ώρες.

 

Οι Αρκιοί ανήκουν διοικητικά στην Πάτμο από την οποία βρίσκονται 11χλμ ΝΑ.

 

Γύρω από τους Αρκιούς είναι τα μικρότερα νησάκια Μαράθι, Σμηνερονήσσι, Τσούκα, Τσουκάκι, Αβάπτιστος, Μακρονήσι, Ψαθονήσι, Καλόβολος και Νησάκι.

Το αρχαίο όνομα του νησιού είναι Ακρίτης και Ναρκοί.

 

Οι Αρκιοί σχηματίσθηκαν από τη βύθιση της Αιγηίδας κατά τη πλεκτόνιο περίοδο. Λόγω του άνυδρου και της μικρής έκτασης οι Αρκιοί δεν απέκτησαν ποτέ συγκροτημένο οικισμό. Όπως και στα άλλα νησιά πρώτοι κάτοικοι ήταν οι Κάρες, μετά οι Δωριείς και τέλος οι Ίωνες της Μιλήτου που αξιοποίησαν τους Αρκιούς ως ενδιάμεσο σταθμό στο δίαυλο Σάμου-Κω. Ίδρυσαν μικρό οχυρό ώστε να μπορούν να ελέγχουν το μεγαλύτερο μέρος του περάσματος.

 

Τα δεδομένα υποδεικνύουν ότι το οχυρό ιδρύθηκε στα πρώτα Ελληνιστικά χρόνια πιθανότατα με δύο φάσεις κατασκευής.

 

Η ΒΔ πλευρά του κάστρου (τουλάχιστον ο πύργος) χρονολογείται από τον 4ο αιώνα π.Χ. Λέγεται ότι το κάστρο επί Ρωμαϊκών χρόνων, κατά την περίοδο που ο Ιούλιος Καίσαρ κρατείτο όμηρος στο Φαρμακονήσι, καταστράφηκε από τον ίδιο μετά την απελευθέρωσή του. Από το οχυρό ή “Κάστρο της Αυγουστίνης”, όπως έχει επικρατήσει να λέγεται πήρε και την ονομασία του το σημερινό λιμάνι των Αρκιών και ονομάζεται το λιμάνι της Αυγούστας.

 

Οι αρχαίες οχυρώσεις χρησιμοποιήθηκαν εκ νέου κατά τα πρωτοβυζαντινά χρόνια, αφού ενισχύθηκαν κατάλληλα. Στη θέση που είναι το οχυρό και στο ψηλότερο σημείο του πύργου πιθανότατα υπήρχε απευθείας οπτική επαφή με το Καστέλι, την ακρόπολη της Πάτμου. Όταν το 1087 ο Όσιος Χριστόδουλος γίνεται κάτοχος της Πάτμου, οι Αρκιοί θα χρησιμοποιηθούν από τη Μονή σαν αγροκτήματα και βοσκοτόπια της.

 

Οι σημερινοί κάτοικοι ίσως είναι απόγονοι των καλλιεργητών και βοσκών της Μονής στην οποία ανήκει κατά ένα μεγάλο μέρος ακόμα η γη. Στο νησί βρέθηκαν 2 χάλκινα νομίσματα εκ των οποίων το ένα ρωμαϊκού τύπου ομονοίας (Αλικαρνασσού-Κω), όπου στη μία πλευρά του εικονίζονται οι Καρκάλας και Γιέτης.

 

Στα Τηγανάκια, στη μικρή αμμουδερή παραλία νότια του νησιού και κυρίως στο ανατολικό της άκρο, υπάρχουν κεραμικά προϊστορικά της νεολιθικής περιόδου. Στην περιοχή Κουτσούρα στο ΒΑ σημείο του νησιού, οι ψαράδες αναφέρουν ότι μέσα στη θάλασσα υπάρχουν κτίσματα.

Στην Παντάνασσα, στη κορφή του βουνού, ήταν ο παλιός οικισμός των Αχαιών.

 

Στην ίδια περιοχή υπάρχει και ο παλιός Ναός του νησιού η Παναγία Παντανούσσα.

 

Άλλες εκκλησίες είναι οι Άγιοι Ανάργυροι, στην είσοδο του λιμανιού,

 

Η Μεταμόρφωση του Σωτήρος μέσα στον οικισμό.

 

Υπό κατασκευή είναι ο Ναός του Αγίου Ελευθερίου.

 

Ο επισκέπτης αξίζει να δει τα υπολείμματα του κάστρου και αν του αρέσει η πεζοπορία σε περίπου μία ώρα με τα πόδια και από την πίσω πλευρά του νησιού θα ανακαλύψει ένα υπέροχο σπήλαιο με σταλακτίτες και σταλαγμίτες, ακόμα παρθένο και ανεξερεύνητο.

 

Στους Αρκιούς κυριαρχεί ο ασβεστόλιθος.

 

Στο νησί υπάρχουν αρκετές συστάδες δένδρων όπως αρμυρίκια, αγριελιές, χαρουπιές, συκιές, σκοίνα και πεύκα.

Την άγρια πανίδα του νησιού αποτελούν λαγοί και πέρδικες.

 

Οι πολύ παλιές αγριελιές μαρτυρούν αξιόλογους ελαιώνες.

Η μεγαλύτερη απόλαυση αυτού του νησιού είναι η έλλειψη μαζικού τουρισμού.

 

Μόνο κατά τη διάρκεια του Αυγούστου το νησί βρίσκεται σε πλήρη αναβρασμό. Αν το επισκεφθείτε κατά τους υπόλοιπους μήνες του χρόνου, θα είναι όλο … δικό σας.

 

Γύρω από την πλατεία που βρίσκεται στο λιμανάκι θα βρείτε διάφορες τουριστικές πληροφορίες,  ταβέρνες και καφενεία που προσφέρουν νόστιμο, τοπικό φαγητό.

 

Ξεκινώντας από το λιμάνι, με μόλις 15 λεπτά περπάτημα βρίσκεστε στην κορυφή του λόφου με το εκκλησάκι της Παναγιάς της Παντανούσας, του πιο παλιού ναού του νησιού. Από εδώ θα απολαύσετε υπέροχη θέα στο πέλαγος και τα γύρω νησιά.

 

Με ακόμα μία ώρα δρόμο θα βρεθείτε στο σπήλαιο του νησιού, το οποίο παραμένει ανεξερεύνητο.

 

Μην παραλείψετε να δείτε τα ερείπια του Κάστρου των Αρκιών, που χρονολογείται από τον 4ο αιώνα π.Χ. Ο Ιούλιος Καίσαρας, που φυλακίστηκε στο Φαρμακονήσι, κατέστρεψε αυτό το οχυρό αμέσως μετά την απελευθέρωσή του – με την καταβολή λύτρων – από τους πειρατές.

Τηγανάκια

 

Πρόκειται ουσιαστικά για την μοναδική παραλία του νησιού. Βρίσκεται σε έναν μικρό κόλπο και ένα μέρος της είναι αμμουδερό, ενώ το άλλο με βότσαλο.

 

Είναι ιδανική για κολύμπι. Είναι εύκολο να κολυμπήσει κανείς και να φτάσει στις γύρω βραχονησίδες αν και θα πρέπει να προσέξετε τα διερχόμενα σκάφη κατά τους καλοκαιρινούς μήνες.

 

Η παραλία βρίσκεται 45 περίπου λεπτά με τα πόδια από τον οικισμό του νησιού, και δεν υπάρχει μονοπάτι – μόνο 1 ταμπέλα που σας κατευθύνει.

 

Για να φτάσετε στα Τηγανάκια, θα πάρετε τον δρόμο του οικισμού, θα προσπεράσετε κάποιους κολπίσκους στα δεξιά σας, και όταν φτάσετε στο τέλος του δρόμου θα προχωρήσετε όλο ευθεία μέχρι να δείτε την ταμπέλα. Ακολουθήστε τις οδηγίες της και προχωρήστε με κατεύθυνση το νησί που βλέπετε απέναντι και μετά από λίγο θα φτάσετε στα Τηγανάκια.

 

Άλλες παραλίες είναι η Πατελιά και το Αμπελάκι που βρίσκονται κοντά στον οικισμό, το Καψαλισμένο και το Λιμνάρι στο βόρειο τμήμα του νησιού.

Λιμεναρχείο Πάτμου: 22470 31 231
Λιμεναρχείο Λειψών: 22470 41 333
Κοινότητα Αρκιών: 22470 41 206
Δήμος Πάτμου: 22470 31 235

Με πλοίο

 

Από Σάμο, Πάτμο, Κάλυμνο, Λέρο, Λειψούς. Με το “Νήσος Κάλυμνος”.

Κάθε Κυριακή, Δευτέρα, Τετάρτη, Παρασκευή. Από Πάτμο.

Με το “Λάμπη ΙΙ”. Κάθε Τρίτη, Πέμπτη, Σάββατο.

Εναλλακτικά μπορείτε να φτάσετε με αεροπλάνο στη Σάμο και από εκεί να συνεχίσετε με πλοίο.

 


Με αεροπλάνο

 

Υπάρχουν πολλές πτήσεις την ημέρα από Αθήνα και πολλές Ευρωπαϊκές πόλεις προς Σάμο.