01. Αγκαιριά
Το χωριό Αγκαιριά βρίσκεται 12χλμ. από την Παροικιά. Συνεχίζοντας νότια θα βρείτε τις μικρές παραλίες της Τρυπητής, των Γλυφών και του Λωλαντώνη. Η Αγκαιριά είναι μια περιοχή με πολύ πράσινο και αν είστε λάτρεις της πεζοπορίας μπορείτε να ασκηθείτε μέσα σε ένα υπέροχο περιβάλλον πηγαίνοντας προς την Ιερά Μονή των Αγίων Θεοδώρων που βρίσκεται σε απόσταση 4χλμ. βορειοανατολικά του χωριού. Από εκεί μπορείτε να συνεχίσετε για άλλο 1,5 περίπου χλμ. μέχρι το ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου. Επίσης με τα πόδια από την Αγκαιριά, μέσα σε ένα εξ ίσου ωραίο περιβάλλον, μπορείτε να πάτε στο μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Σπηλιώτη. Στην Αγκαιριά βρίσκεται και το Λαογραφικό Μουσείο.
02. Άσπρο Χωριό
Σε απόσταση 2χλμ. από το Δρυό, ένα μικρό χωριό, κοντά στις μικρές παραλίες της Τρυπητής, των Γλυφών και του Λωλαντώνη αλλά και σε πολλές άλλες όμορφες εξοχικές τοποθεσίες.
03. Κώστος
Το χωριό Κώστος απέχει 7χλμ. από την Παροικιά σε υψόμετρο 160μ. Αξιοπρόσεκτες εκδηλώσεις του χωριού αποτελούν τα τρία μεγάλα πανηγύρια που πραγματοποιούνται τους καλοκαιρινούς μήνες στην μνήμη του Αθανασίου Πάριου στις 24 Ιουνίου, της Αγίας Μαρίνας στις 17 Ιουλίου και του Αγίου Παντελεήμονος, προστάτη του χωριού, στις 27 Ιουλίου. Στην είσοδο του χωριού δεσπόζει το μνημείο του Αθανασίου του Πάριου, που ανέπτυξε μεγάλη συγγραφική δράση και δίδαξε σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας τις κρίσιμες στιγμές της Επανάστασης. Αξίζει να επισκεφθείτε το σπίτι του που βρίσκεται νότια του Αγίου Παντελεήμονα. Ο επισκέπτης μπορεί να περπατήσει στα στενά κατάλευκα σοκάκια του χωριού και έχει την ευκαιρία να απολαύσει δροσερές καλοκαιρινές στιγμές στο παραδοσιακό καφενείο της πλακόστρωτης πλατείας. Στο Κώστος μπορείτε να επισκεφθείτε τo μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα, τo μοναστήρι της Αγίας Μαρίνας, όπως και το σπίτι του Αθανασίου Πάριου.
04. Λεύκες
Οι Λεύκες, 11χλμ. από την Παροικιά, είναι ένα πανέμορφο, καταπράσινο ορεινό χωριό κτισμένο αμφιθεατρικά στο κέντρο του νησιού σε υψόμετρο 250μ. Το χωριό διατηρεί το γνήσιο κυκλαδίτικο χρώμα του που δεν έχει αλλοιωθεί από την επιδρομή του τουρισμού. Χαρακτηριστικά κάτασπρα σπίτια, ασβεστωμένες πεζούλες, πηγάδια και πεντακάθαρα, μαρμαροστρωμένα σοκάκια. Παντού διακρίνονται δείγματα λαϊκής αρχιτεκτονικής που παντρεύουν αρμονικά τον νεοκλασικισμό με την αιγαιοπελαγίτικη αισθητική. Τα αυτοκίνητα σταματούν στο πάρκινγκ, στην είσοδο του χωριού, και οι μετακινήσεις γίνονται πεζή.
Ο ναός του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή κοσμείται από μεταβυζαντινές εικόνες που υπήρχαν στους παλαιούς, μικρούς ναούς αλλά και νεώτερες δημιουργίες γνωστών Παριανών ζωγράφων και αγιογράφων. Γιορτάζει στις 29 Αυγούστου, οπότε το βράδυ οργανώνεται πανηγύρι.
Εκτός από τον επιβλητικό ναό της Αγίας Τριάδας, μικρές εκκλησίες που είναι σκορπισμένες σε όλη την έκταση του χωριού, κρυμμένες μέσα σε σοκάκια, συναγωνίζονται σε παλαιότητα και ομορφιά η μία την άλλη: η Αγία Βαρβάρα, στον κεντρικό δρόμο, κτισμένη στα ερείπια της μεσαιωνικής εκκλησίας της Αναστάσεως, η Αγία Θεοδοσία, με εικόνες και παραστάσεις του 17ου αιώνα, η Αγία Αικατερίνη, στο Πάνω Χωριό, η Αγία Παρασκευή, που θεωρείται η πρώτη εκκλησία του πρώτου οικισμού που δημιουργήθηκε εδώ τον 15ο αιώνα, κ.ά. Γύρω από τις Λεύκες βρίσκονται σκορπισμένα σε όμορφες βουνοπλαγιές τα μοναστήρια της Αγίας Κυριακής, του Αγίου Ιωάννη του Καπαρού, του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου και του Αγίου Γεωργίου στην Λαγκάδα.
Σήμερα στις Λεύκες ζουν μόνιμα περίπου 800 κάτοικοι. Άνθρωποι φιλοπρόοδοι με σημαντική παρουσία στα πολιτιστικά δρώμενα του νησιού. Στις Λεύκες υπάρχει αξιόλογο λαογραφικό μουσείο, μέσα στο χωριό. Στην είσοδο του χωριού υπάρχει το εργαστήρι κεραμικής του Ιωάννη και της Βιργινίας Κυδωνιέα που, εδώ και 40 χρόνια, δημιουργούν θαυμάσια έργα αγγειοπλαστικής με σχέδια εμπνευσμένα από την λαϊκή παράδοση του νησιού. Τα καλοκαίρια ο τοπικός πολιτιστικός σύλλογος “Υρία” διοργανώνει φεστιβάλ με μουσική, θεατρικές παραστάσεις και παραδοσιακούς χορούς.
Στις Λεύκες υπάρχουν ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, καφενεία και φημισμένες ταβέρνες που σερβίρουν τοπικούς μεζέδες. Το χωριό μπορεί να γίνει ιδανικό ορμητήριο για όσους επιθυμούν ήρεμες διακοπές. Επίσης, το Μουσείο Κυκλαδικής Λαογραφίας θα σας δείξει τα όμορφα εκθέματά του.
05. Μαράθι
Στον γραφικό οικισμό Μαράθι, 5χλμ. βορειοανατολικά της Παροικιάς, συναντάμε τα αρχαία λατομεία της «Παρίας λίθου». Μεγάλες στοές συνολικού μήκους σχεδόν 200μ. εκτείνονται σε μεγάλο βάθος και έχουν πρόσβαση από τρεις εισόδους. Στα αριστερά της νότιας εισόδου υπάρχει ελληνιστικό ανάγλυφο με ωραίες παραστάσεις που σώζονται εν μέρει και με αρχαία επιγραφή, αφιερωμένο στις Νύμφες, θεότητες που λατρεύονταν στην περιοχή, από τις οποίες και πήρε το όνομά του το λατομείο: «Λατομείο των Νυμφών». Σώζονται ακόμα και σήμερα πολλές κολόνες στήριξης των στοών, αρκετές κλίμακες, αναλημματικοί τοίχοι και ικανός αριθμός κομματιών μαρμάρου.
Tο Πάριο μάρμαρο αποτελεί μέχρι και σήμερα αντικείμενο μελέτης και θαυμασμού παγκοσμίως. Aξιόλογο επίσης το μοναστήρι του Aγίου Mηνά και το γυναικείο μοναστήρι της Παναγίας της Θεοφανού.
Στην περιοχή του Μαραθίου μπορείτε να επισκεφθείτε τα αρχαία λατομεία της «Παρίας λίθου».
06. Μάρμαρα
Το χωριό Μάρμαρα πήρε το όνομά του από το πλήθος των μαρμάρων που στόλιζαν τα αρχοντικά και τους ναούς του. Σήμερα είναι ένα κυκλαδίτικο πεντακάθαρο χωριό με ασβεστωμένα στενά δρομάκια και λουλουδιασμένες αυλές. Αμέτρητες είναι οι εκκλησίες του και διατηρούνται όλες σε άριστη κατάσταση. Είναι όλες χτισμένες με μέλη αρχαίων ναών της περιοχής. Ο επισκέπτης μπορεί ακόμη να θαυμάσει τις μαρμάρινες γούρνες, όπου άλλοτε έπλεναν ρούχα οι γυναίκες του χωριού και να σεργιανίσει στα “βόλτα”. Πέρα από τα Μάρμαρα απλώνεται ο κάμπος των Μαρμάρων, η πιο εύφορη περιοχή αγροτικής παραγωγής της Πάρου, η οποία ήταν κάποτε ένας απέραντος ελαιώνας που κάηκε από τους Ενετούς. Μέχρι την παραλία του Μώλου βρίσκονται τα λιβάδια, μικρά περιφραγμένα περιβόλια, από καλαμιές και λυγαριές.
Αν βρεθείτε την Μεγάλη Παρασκευή στον Ναό της Κοιμήσεως της Θεοτόκου θα ζήσετε την περιφορά του επιταφίου μέσα από τα στενά δρομάκια του χωριού να ξεδιπλώνει τις ημέρες των Παθών του Χριστού με αναπαραστάσεις του Μυστικού Δείπνου, της Σταύρωσης του Ιησού, κλπ, από νέους και νέες του χωριού, πάντα με σεβασμό προς τις Γραφές.
Στις 7 Σεπτεμβρίου, παραμονή της γιορτής της Πέρα Παναγιάς, οργανώνονται διάφορες εορταστικές εκδηλώσεις από μουσικοχορευτικά συγκροτήματα με παραδοσιακούς μεζέδες και ντόπιο κρασί.
07. Μάρπησσα
Το χωριό Μάρπησσα φέρει το μυθολογικό όνομα της κόρης του βασιλιά της Αιτωλίας Εύηνου, όπως αναφέρει ο Όμηρος στην Ιλιάδα (στίχοι Ι 555-564), η οποία αποτέλεσε το “μήλον της έριδος” για τον θεό Απόλλωνα και τον Ίδα, τον γιό του βασιλιά της Μεσσηνίας. Η Μάρπησσα είναι χτισμένη αμφιθεατρικά πάνω σε λόφο με υψόμετρο 40μ., σε μικρή απόσταση από την θάλασσα, 17χλμ. ανατολικά της Παροικίας. Είναι ένα χωριό με πανέμορφα σπίτια του 16ου και 17ου αιώνα, γραφικούς ανεμόμυλους και παραδοσιακές εκκλησίες, με ήπιο κλίμα, ενδιαφέρουσα αρχιτεκτονική και με ανακτίμητους καλλιτεχνικούς θησαυρούς. Στον παραδοσιακό οικισμό υπάρχουν ταβέρνες και καφενεία.
Σχετικά σύγχρονος (1960) είναι ο μητροπολιτικός ναός της Μεταμόρφωσης, βυζαντινού ρυθμού, με στέγη και τρούλο καλυμμένους με κεραμίδια. Δίπλα στο ναό βρίσκεται το Βυζαντινό Μουσείο και πολύ κοντά το Μουσείο Γλυπτικής Ν. Περαντινού. Στην πλατεία του Αγίου Νικολάου βρίσκεται το Λαογραφικό Μουσείο.
Μεταξύ Μάρπησσας και Μαρμάρων συναντάμε το μοναστήρι του Παντοκράτορα (17ου αιώνα) και μεταξύ Μάρπησσας και Προδρόμου το μοναστήρι του Αγ. Παντελεήμονα (1655). Ανατολικά της Μάρπησσας υψώνεται ο λόφος του Κεφάλου. Στον Κέφαλο υπάρχουν τα ερείπια του Ενετικού κάστρου του Νικολάου Α΄ Σωμαρίπα. Σε πολύ καλή κατάσταση βρίσκεται εκεί σήμερα το μοναστήρι του Αγίου Αντωνίου του 16ου αιώνα. Στο προαύλιο του ναού διακρίνονται αρχαία κιονόκρανα, ενώ ο άμβωνας του ναού στηρίζεται σε ανεστραμμένο αρχαϊκό κιονόκρανο. Εκτός από τα ερείπια του κάστρου, στον χώρο διακρίνονται ερείπια ναών των αρχών του 15ου αιώνα.
Δυτικά της Μάρπησσας, πάνω στον ορεινό όγκο, βρίσκεται το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου Λαγκάδας του 16ου αιώνα. Το μοναστήρι ανακαινίστηκε πρόσφατα και είναι επισκέψιμο. Αν βρεθείτε στο χωριό τη Μεγάλη Παρασκευή θα εντυπωσιαστείτε από την αναπαράσταση των Παθών, ενώ την Κυριακή του Πάσχα πραγματοποιείται ξεφάντωμα αυθεντικά ελληνικό. Κεντρικό πανηγύρι της Μάρπησσας είναι αυτό της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στις 6 Αυγούστου, οπότε και διοργανώνονται διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις.
Αξίζει να επισκεφθείτε,
- Λαογραφικό Μουσείο
- Μουσείο Γλυπτικής
- Το μοναστήρι του Παντοκράτορα
- Το μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα
- Το μοναστήρι του Αγίου Αντωνίου
- Το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου Λαγκάδας
- Το Πάσχα στη Μάρπησσα
08. Νάουσα
Η Νάουσα, κτισμένη σε ασφαλή κόλπο, στις βόρειες ακτές της Πάρου, είναι αναμφισβήτητα ένα από τα πιο γραφικά λιμανάκια στο Αιγαίο και με τον μεγαλύτερο αλιευτικό στόλο στις Κυκλάδες. Στο μικρό, προστατευμένο λιμανάκι με τα δεκάδες ψαροκάικα, χτυπάει η καρδιά της Νάουσας. Σήμερα οι παλιές αποθήκες των ψαράδων έχουν μετατραπεί σε μπαράκια, καφενεία και ουζερί που σερβίρουν φρέσκους θαλασσινούς μεζέδες. Έχει μεγάλη τουριστική ανάπτυξη με δεκάδες ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, camping, τουριστικά γραφεία, γραφεία ενοικίασης αυτοκινήτων, εστιατόρια, αγορά και έντονη νυχτερινή ζωή. Το εσωτερικό της Νάουσας διαμορφώνεται από στενά δρομάκια, ασπρισμένα σύμφωνα με την κυκλαδίτικη παράδοση, ενώ γύρω εκτείνονται υπέροχες παραλίες.
H Νάουσα, με τη στρατηγική της θέση, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ιστορία του νησιού, όπως μαρτυρούν αρχαίοι οικισμοί (λόφος Κουκουναριών), το πρωτοκυκλαδικό νεκροταφείο (Πλαστήρα) και το βενετσιάνικο κάστρο οχυρό της βόρειας πλευράς του λιμανιού. Γύρω από τη Νάουσα υπάρχουν έξι μοναστήρια με μεγάλο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον και θαυμάσιες αγιογραφίες, το μοναστήρι της Λογγοβάρδας, ο Άι-Γιάννης ο Δέτης, ο Μητροπολιτικός ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου, η μονή Αγίου Αθανασίου, η μεσαιωνική εκκλησία του Αγίου Γεωργίου.
Οι Ναουσαίοι είναι άνθρωποι ζωντανοί, που λατρεύουν την διασκέδαση, τον χορό και το τραγούδι. Κάθε καλοκαίρι, την πρώτη Κυριακή του Ιουλίου, διοργανώνουν γιορτές κρασιού και ψαριού. Μεγάλη γιορτή είναι και η Κουρσάρικη νύχτα, στις 23 Αυγούστου, οπότε γίνεται αναπαράσταση της εισβολής των κουρσάρων στο λιμάνι. Στη Νάουσα υπάρχουν και τα φημισμένα ελληνικά χορευτικά συγκροτήματα που μαθαίνουν στους νέους τους παραδοσιακούς χορούς και δίνουν παραστάσεις για το κοινό.
Θα σας μαγέψουν,
- Οι Αρχαίοι οικισμοί στο λόφο Κουκουναριών
- Το Πρωτοκυκλαδικό νεκροταφείο
- Το βενετσιάνικο κάστρο οχυρό της βόρειας πλευράς του λιμανιού
- Το μοναστήρι της Λογγοβάρδας
- Ο Άι-Γιάννης ο Δέτης
- Ο Μητροπολιτικός Ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου
- Η Μονή Αγίου Αθανασίου
- Η μεσαιωνική εκκλησία του Αγίου Γεωργίου
09. Παροικιά
Η Παροικιά, η πρωτεύουσα του νησιού, είναι κτισμένη στο μέσον περίπου της δυτικής ακτής της Πάρου, γύρω από έναν μεγάλο και ασφαλή κόλπο, κέντρο κάθε διοικητικής και οικονομικής δραστηριότητας, το επιβατικό και εμπορικό λιμάνι. Το όνομά της προέρχεται από την εποχή του Βυζαντίου, όταν ο ναός της Εκατονταπυλιανής απασχολούσε πολλούς κατοίκους του νησιού ως παροίκους (κολίγους).
Η Παροικιά είναι μια πόλη με υπηρεσίες που καλύπτουν όλες τις ανάγκες των επισκεπτών της. Εδώ θα βρείτε υποκαταστήματα των περισσότερων τραπεζών, ταχυδρομείο, κέντρα υγείας, τουριστικά γραφεία, γραφεία ενοικιάσεων αυτοκινήτων και μηχανών, πρόσβαση στο διαδίκτυο, κ.α. Δεκάδες ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια και camping, δίνουν την δυνατότητα στους επισκέπτες να επιλέξουν το κατάλυμα που τους ταιριάζει. Ωστόσο θα θέλαμε να σας ενημερώσουμε ότι η άψογη διαμονή εξασφαλίζεται με κράτηση εκ των προτέρων σε κάποιο από τα νόμιμα καταλύματα που διαθέτει το νησί και σας συμβουλεύουμε να μην εμπιστεύεστε οποιονδήποτε σας προσφέρει κατάλυμα κατά την άφιξή σας στο λιμάνι της Παροικιάς.
Στα σοκάκια της παλιάς πόλης γύρω από το Κάστρο, αλλά και στον παραλιακό δρόμο, υπάρχουν μαγαζάκια κάθε είδους για τις αγορές σας, όπως επίσης παραδοσιακές ταβέρνες, μεζεδοπωλεία και εστιατόρια με γεύσεις από την τοπική, την ελληνική και την διεθνή κουζίνα. Επίσης, στην Παροικιά θα βρείτε καφενεία, αμέτρητα μπαράκια, χώρους με ζωντανή μουσική και clubs που προσφέρουν ζωντάνια στον επισκέπτη ο οποίος μπορεί να διασκεδάσει έως τις πρώτες πρωινές ώρες.
Το ηλιοβασίλεμα στην Παροικιά χαρίζει εικόνες μοναδικής ομορφιάς, ενώ πίσω από την κοσμοπολίτικη εικόνα της κρύβεται μια πόλη γοητευτική που αποκαλύπτει στα μάτια του επισκέπτη το πλούσιο παρελθόν της. Τα στενά της σοκάκια θα σας οδηγήσουν στην συνύπαρξη παραδοσιακών κυκλαδίτικων σπιτιών με νεοκλασσικά αρχοντικά, αρχαία μνημεία, γεφυράκια, κρήνες και μικρές εκκλησιές που συνθέτουν ένα μωσαϊκό ρυθμών και εποχών. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η επίσκεψη στην Εκατονταπυλιανή, το Αρχαιολογικό Μουσείο, το αρχαίο νεκροταφείο, τον λόφο του Ενετικού κάστρου, το Ασκληπιείο, το Πύθιο, το Δήλιο και στην παλαιοχριστιανική βασιλική εκκλησία.
Άξια ενδιαφέροντος είναι,
- Η Παναγία Εκατονταπυλιανή
- Το Αρχαιολογικό Μουσείο
- Το αρχαίο νεκροταφείο
- Ο Λόφος του ενετικού κάστρου
- Το Ασκληπιείο
- Το Πύθιο
- Το Δήλιο
- Η Παλαιοχριστιανική βασιλική εκκλησία
11. Πρόδρομος
Σε απόσταση 5χλμ. από τις Λεύκες θα συναντήσουμε τον Πρόδρομο, γραφικό χωριό με πάντα φρεσκοασβεστωμένους δρόμους, κάτασπρα σπίτια, όμορφες εκκλησίες και αξιόλογα μοναστήρια. Ο Πρόδρομος πήρε το όνομα του από τον ναό του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου, κτίσμα του 17ου αιώνα. Στο χωριό λειτουργούν παραδοσιακά καφενεία και ταβέρνες.
Για όσους αγαπούν την πεζοπορία το Βυζαντινό μονοπάτι που συνδέει τις Λεύκες με τον Πρόδρομο προσφέρει μια μοναδική διαδρομή διάρκειας 1,5 περίπου ώρας. Το μονοπάτι έχει κατασκευαστεί πριν από 1000 χρόνια και είναι στρωμένο στο μεγαλύτερο τμήμα του με μεγάλες μαρμάρινες πλάκες. Την Μεγάλη Παρασκευή το μεσημέρι, μετά την αποκαθήλωση του Ιησού, ο τοπικός σύλλογος προσφέρει σε όλους την παραδοσιακή νηστίσιμη ρεβυθάδα με χταποδάκι. Τη νύχτα της μεγάλης Παρασκευής και κατά την περιφορά του επιταφίου παιδιά και νέοι του χωριού αναβιώνουν τα Πάθη του Ιησού με αναπαραστάσεις.
Στις 24 Ιουνίου, ημέρα που γιορτάζει ο ομώνυμος ναός, αναβιώνει και το έθιμο του Κλήδωνα (κάψιμο στεφανιών του Μάη, μεταφορά της στάμνας με το αμίλητο νερό, παραδοσιακοί χοροί κ.λπ.). Στις 27 Ιουλίου, του Αγίου Παντελεήμονος, η πλατεία του χωριού φιλοξενεί το παραδοσιακό πανηγύρι.
Φυσικά, δεν πρέπει να σας λείψει και η βόλτα στο Βυζαντινό Μονοπάτι.
