Λουτρά
Τα Λουτρά αποτελούν το απόλυτο στολίδι της βορειοανατολικής Κύθνου. Τα Λουτρά απέχουν από το Μέριχα περίπου 11 χλμ και από την Χώρα 4,5 χλμ. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα δημοφιλές θέρετρο για τους επισκέπτες του νησιού. Σε αυτό συμβάλλουν τόσο οι φυσικές ομορφιές και η εξαιρετική τουριστική υποδομή για διαμονή, όσο και τα ιαματικά λουτρά (εξού και το όνομα), που έχουν κάνει την περιοχή γνωστή σε όλο σχεδόν τον κόσμο. Και φυσικά, δε θα πρέπει να παραλείψουμε τις ταβέρνες και τα ουζερί, όπου θα περάσετε όμορφες και χαλαρωτικές στιγμές που θα σας μείνουν αξέχαστες.
Μόλις φτάσετε στα Λουτρά, θα γοητευτείτε από την αυθεντική κυκλαδίτικη αύρα τους, τα όμορφα νησιώτικα σπιτάκια τους και, φυσικά, το εντυπωσιακό ξενοδοχείο Ξενία της Κύθνου, που είναι ακόμα ένα έργο του κορυφαίου Γερμανού αρχιτέκτονα Τσίλερ. Αν πάλι κάνετε τις διακοπές σας με σκάφος, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα, καθώς η οργανωμένη μαρίνα των Λουτρών θα σας εξυπηρετήσει άμεσα.
Τα Λουτρά είναι η ιδανική βάση για εξορμήσεις στην Κύθνο, είτε επιλέξετε να επισκεφθείτε απόμακρα μέρη με σκάφος ή αυτοκίνητο, είτε επιλέξετε την πεζοπορία σε κοντινά σημεία.
Για κοντινές αποδράσεις, επιλέξτε την Αγία Ειρήνη, έναν από τους πιο γραφικούς οικισμούς της Κύθνου με πλούσια ιστορία. Εκτός από την πανέμορφη αμμουδερή παραλία, μπορείτε να επισκεφθείτε τους τάφους των επαναστατών που έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια των Κυθνιακών, το 1862.
Για κάτι τελείως διαφορετικό, επιλέξτε το Αγροκήπιο, μια καταπράσινη περιοχή γεμάτη με κυπαρίσσια και ευκαλύπτους, που έρχεται σε αντίθεση με το συνηθισμένο κυκλαδίτικο τοπίο.
Κατευθυνόμενοι βόρεια και ακολουθώντας την ακτή, θα συναντήσετε μερικές από τις πιο όμορφες παραλίες της Κύθνου, όπως Σχοινάρι και Ποτάμια, καθώς και τον Καβουροχέρι, τον Άγιο Σώστη με το παραδοσιακό εκκλησάκι του, και τον Μαρουλά. Για αυτούς που αγαπάνε την ιστορία, αξίζει να αναφέρουμε ότι ο Μαρουλάς θεωρείται, σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, ότι κατοικείται από την Μεσολιθική εποχή. Οι κυκλικές κατοικίες και τάφοι που έχουν αποκαλυφθεί αποτελούν τον μόνο υπαίθριο οικισμό εκείνης της εποχής στην Ελλάδα.
Όλες οι παραπάνω παραλίες είναι απάνεμες και ήσυχες, με χρυσή άμμο ή ψιλά πολύχρωμα βότσαλα. Για τους λάτρεις της πεζοπορίας, αξίζει επίσης να περπατήσετε μέχρι τον πανέμορφο κόλπο Μαμάκου.
Ιαματικές Πηγές στα Λουτρά
Η Κύθνος είναι ξακουστή για τα ιαματικά λουτρά της, που της έχουν δώσει το δεύτερο όνομα «Θερμιά». Οι θερμές ιαματικές πηγές των Λουτρών χρησιμοποιούνταν ήδη από τη ρωμαϊκή εποχή, αλλά η χρήση τους έγινε διαδεδομένη όταν διαπιστώθηκε ο σημαντικός θεραπευτικός χαρακτήρας τους από τους γιατρούς και χημικούς του Όθωνα. Ο Όθωνας και η σύζυγός του Αμαλία ήταν από τους πιο τακτικούς και επώνυμους επισκέπτες των λουτρών. Οι πηγές των Λουτρών είναι δύο, αυτή των Αγίων Αναργύρων, που διαθέτει αλατούχα νερά που φτάνουν τους 38ο C, και αυτή του Κακάβου, με νερά πλούσια σε ιώδιο, βρώμιο, και χλωριούχο νάτριο που αγγίζουν τους 52οC. Τα νερά αυτών των πηγών αποδεδειγμένα συμβάλλουν στη θεραπεία παθήσεων, όπως ρευματικά, αρθριτικά, ισχιαλγίες και διάφορες γυναικολογικές παθήσεις.
Χώρα
Η Κύθνος έχει μια πανέμορφη Χώρα όπου ο επισκέπτης του νησιού νιώθει σαν να στέκεται μπροστά σε έναν πίνακα ζωγραφικής ενός καλλιτέχνη που αποθεώνει την κυκλαδίτικη ομορφιά στον απόλυτο βαθμό.
Χτισμένη στην κορυφογραμμή του λόφου και σε απόσταση περίπου 8 χιλιομέτρων από τον Μέριχα, αποτελεί το μεγαλύτερο οικισμό του νησιού και γοητεύει τον επισκέπτη της με την εκκλησία της Αγίας Τριάδας, που είναι η παλαιότερη εκκλησία της Κύθνου.
Περπατήστε στα καλντερίμια της, ανακαλύψτε τα μυστικά που κρύβονται στα στενά αλλά τόσο γραφικά σοκάκια της, ανέπαφα σχεδόν από το 17ο αιώνα, ζήστε τις εκπλήξεις που σας επιφυλάσσει, θαυμάστε τα λευκά σπιτάκια με το αίσθημα της ήρεμης διαμονής και απαθανατίστε την απόλυτη γαλήνη. Σίγουρα θα μπείτε στον πειρασμό να φωτογραφίσετε τα σπίτια της Χώρας, που λούζονται σαν μικρά λευκά διαμαντάκια από το ελληνικό φως, με τα γαλαζοπράσινα παράθυρα στα δωμάτια και τους μοσχομυριστούς ανθόκηπους να τραβούν σαν μαγνήτης το ενδιαφέρον του επισκέπτη.
Δεν χρειάζεται, φυσικά, να αγχωθείτε και να βιαστείτε να χαράξετε κάποια συγκεκριμένη διαδρομή. Απλώς, αφήστε το ένστικτό σας και τη διάθεσή σας να σας οδηγήσουν, αφού έτσι κι αλλιώς όπου και να σας βγάλει η βόλτα σας θα είναι όμορφα. Κάντε φυσικά και την απαραίτητα στάση στα όμορφα εμπορικά μαγαζιά της, όπου θα βρείτε για σας και τους φίλους σας μοναδικές εικόνες, ξυλόγλυπτα ή διακοσμητικά όστρακα, αλλά και τόσα άλλα πράγματα που θα σας θυμίζουν αυτόν το μικρό παράδεισο.
Μονή της Παναγιάς του Νίκους, Χώρα
Το μοναστήρι της Παναγίας του Νίκους βρίσκεται λίγο πιο έξω από τη Χώρα, και έχει ιδιαίτερο ιστορικό και αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. Η μονή φαίνεται να έχει χτιστεί στα ερείπια αρχαίων ναών, και η αρχιτεκτονική της είναι λιτή, στο συνηθισμένο ρυθμό των μεταβυζαντινών ναών των νησιών του Αιγαίου. Στο μοναστήρι λειτουργούσε εκπαιδευτικό κέντρο για περισσότερο από 40 χρόνια, στο οποίο μαθήτευσαν ντόπιοι αλλά και παιδιά από μακρινές περιοχές της Ελλάδας. Οι δάσκαλοι ήταν σημαντικές προσωπικότητες όπως ο Παρθένιος Κουλούρης και ο Μακάριος Φιλιππαίος.
Το όνομα της μονής πιθανολογείται να προέρχεται από την Βυζαντινή εκκλησία της Παναγίας της Νικοποιού (η Παναγία που φέρνει νίκες), η εικόνα της οποίας λέγεται ότι μεταφέρθηκε στην Κύθνο από την Κωνσταντινούπολη, και έπειτα στην εκκλησία του Αγίου Μάρκου της Βενετίας, όπου φιλοξενείται μέχρι σήμερα. Τον Δεκαπενταύγουστο διοργανώνεται ένα από τα πιο ξακουστά πανηγύρια της Κύθνου στην συγκεκριμένη μονή, στην παραμονή του οποίου προσφέρονται γεμιστές ντομάτες και ψητό κρέας, σύμφωνα με το παραδοσιακό έθιμο.
Κάστρο της Ωριάς (Κεφαλόκαστρο)
Το Κάστρο της Ωριάς βρίσκεται ανάμεσα στους λόφους Γιαλούδι και Σκλάβος, στη βόρεια μεριά του νησιού κοντά στο ακρωτήρι του Κέφαλου. Το Κάστρο αποτελούσε την πρωτεύουσα της Κύθνου στα βυζαντινά χρόνια, καθώς η υπερυψωμένη θέση και φυσική του οχύρωση μπορούσε να προσφέρει ασφάλεια στους κατοίκους του νησιού. Ερείπια του τοίχους και των κατοικιών του Κάστρου σώζονται μέχρι και σήμερα, ενώ από τις εκκλησίες του, που φημολογείται ότι άγγιζαν τις 100, σώζονται μόνο δύο, η Παναγία η Ελεούσα και η Αγία Τριάδα. Οι εκκλησίες αυτές δεν βρίσκονται σε καλή κατάσταση, αλλά από την δεύτερη έχουν σωθεί αγιογραφίες και εικόνες που διακοσμούσαν το εσωτερικό της. Σύμφωνα με την παράδοση, το Κάστρο έπεσε κατόπιν προδοσίας, και αποτέλεσε ορμητήριο πειρατών. Η πρόσβαση στο Κάστρο είναι δυνατή με τα πόδια από τα Λουτρά, για τους λάτρεις της πεζοπορίας, ή με αυτοκίνητο 4×4. Επίσης αξίζει να επισκεφθείτε τις κοντινές παραλίες Κακόρεμα, Γιαλούδι και Σέλινο.
Μέριχας
Η Κύθνος έχει ως βασικό της λιμάνι τον Μέριχα. Είναι το πρώτο μέρος που αντικρίζει ο επισκέπτης φτάνοντας στο νησί, καθώς εκεί γίνεται η αποβίβαση των τουριστών. Αξίζει να απολαύσετε τον απογευματινό σας καφέ, αγναντεύοντας το υπέροχο ηλιοβασίλεμα. Από το Μέριχα ξεκινούν και οι δύο βασικοί οδικοί άξονες του νησιού.
Στη συνέχεια, θα συναντήσετε την Επισκοπή με την καταπληκτική αμμουδιά της, όπου τα αρμυρίκια της σχεδόν αγκαλιάζουν το κύμα.
Δρυοπίδα
Η Δρυοπίδα είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος οικισμός της Κύθνου. Βρίσκεται στα νότια του νησιού, σε απόσταση περίπου 8χλμ. από την Χώρα. Ο οικισμός, που ονομάζεται και Χωριό, είναι κατοικημένος από τα αρχαία χρόνια, διατηρώντας μάλιστα το ίδιο όνομα, και αποτελεί από τα πιο γραφικά χωριά της Κύθνου. Η Δρυοπίδα παρουσιάζει ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, καθώς όλα τα σπίτια είναι διώροφα με χαρακτηριστικές κόκκινες κεραμοσκεπές, ένα ασυνήθιστο στοιχείο για τα νησιά των Κυκλάδων. Το χωριό είναι γεμάτο από γραφικές γειτονιές με πλακόστρωτα στενάκια, πανέμορφες εκκλησίες και διάφορα αξιοθέατα.
Ο Γαλατάς είναι μια από τις πιο γραφικές συνοικίες του χωριού, γεμάτη από επιβλητικές εκκλησίες. Η πιο αξιοπρόσεκτη από αυτές είναι ο Άγιος Μηνάς, στον οποίον μπορείτε να θαυμάσετε το ξυλόγλυπτο τέμπλο του και τον δεσποτικό θρόνο, περίτεχνα κομμάτια λαϊκής τέχνης. Το Λαογραφικό Μουσείο της Κύθνου βρίσκεται επίσης στον Γαλατά.
Η Πιάτσα, η κεντρική πλατεία του χωριού, βρίσκεται κοντά στο Γαλατά και είναι το πιο κεντρικό σημείο της Δρυοπίδας. Η Πιάτσα είναι γεμάτη από παραδοσιακούς καφενέδες και μαγαζιά, στα οποία μπορείτε να απολαύσετε σπιτικά τοπικά γλυκά μαζί με τον καφέ σας.
Άλλα αξιοθέατα της Δρυοπίδας είναι το παλιό υδραγωγείο του Ντούρακα, το Βυζαντινό Εκκλησιαστικό Μουσείο, καθώς και άλλες ιστορικές εκκλησίες, όπως ο Άγιος Παντελεήμονας, με το εντυπωσιακό πέτρινο καμπαναριό του, και η Αγία Τριάδα με τις ξακουστές εικόνες.
Στη Δρυοπίδα βρίσκεται και το σπήλαιο Καταφύκι, ένα από τα μεγαλύτερα και πιο εντυπωσιακά σπήλαια της Ελλάδας, με πανέμορφους σχηματισμούς από σταλακτίτες και σταλαγμίτες. Το σπήλαιο δημιουργήθηκε από έναν υπόγειο χείμαρρο αρχικά και στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε ως ορυχείο. Επίσης, το Καταφύκι χρησιμοποιήθηκε ως καταφύγιο των κατοίκων της Δρυοπίδας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Πολλές κοντινές εξορμήσεις είναι δυνατές από την Δρυοπίδα, καθώς οι κοντινές παραλίες έχουν ιδιαίτερη ομορφιά και χαρακτήρα. Κατηφορίζοντας προς τα δυτικά, θα συναντήσετε τα Φλαμπούρια, μια μεγάλη παραλία με άμμο και ψιλό βότσαλο, με την παλιά εκκλησία της Παναγίας της Φλαμπουριανής πάνω στα βράχια να δεσπόζει στο τοπίο.
Συνεχίζοντας προς τα νοτιοδυτικά συναντάτε τις παραλίες του Μαυριανού, Τρίβλακα, Δίβλακα, και το Στιφό, καθώς και μικρούς απόμερους κόλπους με καταγάλανα νερά. Οι παραλίες σε αυτήν την περιοχή είναι πανέμορφες και απομονωμένες, μακριά από τον πολύ κόσμο.
Παναγία Κανάλα
Η Κύθνος φημίζεται ιδιαίτερα για το προσκύνημα στην εκκλησία της Παναγίας. Σε αυτόν τον ευλογημένο τόπο, το πευκοδάσος συνδυάζεται αρμονικά με τις χρυσαφένιες ακτές, ενώ από τους γραφικούς όρμους ο επισκέπτης «βυθίζεται» στην απεραντοσύνη του Αιγαίου. Τα όνομά του ο οικισμός το πήρε από την εκκλησία της Παναγίας Κανάλας, που είναι και η προστάτιδα της Κύθνου. Στη συγκεκριμένη εκκλησία, μία από τις ωραιότερες των Κυκλάδων, φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, που σύμφωνα με την παράδοση βρέθηκε από τους ψαράδες σ’ ένα κανάλι. Στα δεξιά της εκκλησίας, απλώνεται μια πανέμορφη παραλία με βαθυγάλανα νερά, ενώ στην πίσω πλευρά υπάρχει μια δεύτερη, μικρότερη παραλία με γαλαζοπράσινα νερά.
Άγιος Δημήτριος
Στα νότια του νησιού βρίσκεται ο πιο μακρινός οικισμός από την Χώρα, ο Άγιος Δημήτριος. Είναι ένας γραφικός οικισμός με παραδοσιακές ταβέρνες και ουζερί πάνω στην άμμο της μεγάλης παραλίας του. Μεγάλα αρμυρίκια και βραχώδεις σχηματισμοί δίνουν ενδιαφέρον στο λιμανάκι του χωριού, ενώ τον Αύγουστο φυτρώνουν κατάλευκα κρινάκια πάνω στην άμμο.
Από τον οικισμό του Αγίου Δημητρίου μπορείτε να φτάσετε εύκολα στις Πετρούσα και Αλυκή, παραλίες με άγρια, παρθένα τοπία. Με σκάφος ή αυτοκίνητο μπορείτε να επισκεφθείτε και τις παραλίες Σιμουσί, Γαϊδουρόμαντρα, Σκύλου, ιδανικές για όσους προτιμούν τις ήσυχες αμμουδιές.