Η Μεσσηνία ήταν κατοικημένη από την προϊστορική εποχή. Σύμφωνα με τους μύθους, η περιοχή πήρε το όνομά της από τη Μεσσήνη, τη γυναίκα του Πολυκάονα, ο οποίος λέγεται ότι πρώτος βασίλεψε στη χώρα. Στα χρόνια της ακμής των Μυκηναίων είχε αναπτύξει σημαντικό πολιτισμό όπως φαίνεται και από τα αρχαιολογικά ευρήματα της περιόδου εκείνης, και ιδιαίτερα από το ανακτορικό συγκρότημα των βασιλιάδων τής Πύλου στο χωριό Επάνω Εγκλιανό, καθώς και από το εντυπωσιακό ανάκτορο του Νέστορα. Τον πολιτισμό αυτό τον κατέστρεψαν κατά το τέλος του ΙΓ’ και στις αρχές του ΙΒ’ αιώνα οι Δωριείς. Τότε πυρπολήθηκε και εγκαταλείφτηκε και το ανάκτορο του Νέστορα. Οι Δωριείς με ηγέτες τους τρεις αδερφούς Τήμενο, Κρεσφόντη και Αριστόδημο, κυρίαρχοι πια στη Μεσσηνία, έβαλαν κλήρο για να κριθεί οριστικά ποιος θα κυβερνούσε τον τόπο. Ο κλήρος ευνόησε τον Κρεσφόντη ο οποίος εγκαθίδρυσε καθεστώς απόλυτης ισονομίας Αχαιών και Δωριέων. Το 146π.Χ. υποτάχθηκε στους Ρωμαίους (περιόρισαν τη Σπάρτη στη γύρω από τον Ευρώτα περιοχή), παραχώρησαν σε ορισμένες περιοχές (παράκτιες πόλεις, κ.λπ.) ορισμένα προνόμια και έτσι δημιουργήθηκε το Κοινό των Ελευθερολακώνων, ομοσπονδία με κάποια αυτονομία. Στους Βυζαντινούς Χρόνους ήταν επαρχία του Θέματος Πελοποννήσου και γνώρισε επανειλημμένα βαρβαρικές επιδρομές, με μεγαλύτερη αυτή του 395μ.Χ. από τον Αλάριχο.

 

Τον Η’ π.Χ. αιώνα εξαιτίας της επεκτατικής πολιτικής της Σπάρτης, άρχισαν οι Μεσσηνιακοί πόλεμοι. Οι πόλεμοι εκείνοι έφεραν την υποδούλωση της Μεσσηνίας στη Σπάρτη και την εξαφάνιση κάθε ίχνους πολιτισμού στην περιοχή. Στις παραμονές της εκστρατείας στην Tpoία, το σπουδαιότερο μυκηναϊκό κράτος ήταν του Νέστορα, με πρωτεύουσα την Πύλο. Γύρω στο 1100π.Χ. Δωριείς εγκαταστάθηκαν στο κέντρο της μεσσηνιακής πεδιάδας, ενώ οι παλαιότεροι κάτοικοι, οι Αχαιοί, παρέμειναν στη δυτική και τη νότια χώρα. Στα μέσα περίπου του 8ου αι. π.Χ. οι Σπαρτιάτες άρχισαν να έχουν βλέψεις στην εύφορη μεσσηνιακή πεδιάδα και έτσι συγκρούστηκαν επανειλημμένα με τους Μεσσήνιους, τους οποίους παρά τη γενναία αντίσταση υπέταξαν, η περιοχή καταστράφηκε, υποδουλώθηκε στους Σπαρτιάτες και οι κάτοικοί της εκπατρίστηκαν.

 

Το 369 π.Χ. ο Επαμεινώνδας απελευθέρωσε τη Μεσσηνία και έχτισε τη Μεσσήνη, πρωτεύουσα της ανεξάρτητης πια χώρας. Η ανεξάρτητη Μεσσηνία έγινε σημαντικό κέντρο πολιτισμού. Τελικά το 335 π.Χ. αναγνώρισε την ανεξαρτησία της και η ίδια η Σπάρτη. Το 214π.Χ. όμως η Μεσσήνη καταστράφηκε από το στρατηγό του Φιλίππου Ε’ Δημήτριο Φάριο. Την καταστροφή της την ολοκλήρωσε ο τύραννος της Σπάρτης Νάβης τον οποίο έδιωξε τελικά από την περιοχή (202-210π.Χ.) ο Φιλοποίμην, στρατηγός της Αχαϊκής συμπολιτείας. Μετά την παρακμή των Αιτωλών, με τους οποίους είχε ταυτίσει την τύχη της, η Μεσσηνία στράφηκε προς τους Ρωμαίους. Επειδή όμως δεν πέτυχε να εξασφαλίσει τους σκοπούς που επιδίωκε προσχώρησε στην Αχαϊκή συμπολιτεία. ότε οι Μεσσήνιοι ολιγαρχικοί επαναστάτησαν (184π.Χ.). Αλλά ο διάδοχος του Φιλοποίμενα στην αρχιστρατηγία της Αχαϊκής συμπολιτείας Λυκόρτας κατέλαβε τη Μεσσήνη και τους ανέτρεψε ( 183π.Χ.). Από τότε η Μεσσηνία συμμερίστηκε τις τύχες της Αχαϊκής συμπολιτείας έως ότου υποδουλώθηκε στο ρωμαϊκό ζυγό. Στα κατοπινά χρόνια, η Μεσσηνία υποδουλώθηκε στους Ρωμαίους (146π.Χ.), και έτσι συνεχίστηκε η διαμάχη ανάμεσα στους Λακεδαιμόνιους και τους Μεσσήνιους για την κατοχή συνοριακών περιοχών.

 

Το 1205 η Μεσσηνία αποτέλεσε τμήμα του φραγκικού πριγκιπάτου της Αχαΐας, εκτός από τη Μεθώνη και την Κορώνη οι οποίες έγιναν ενετικές κτήσεις (1245). Απόπειρα του Μιχαήλ Παλαιολόγου να απελευθερώσει τη Μεσσηνία δεν πέτυχε (1264). Από το ΙΔ’ αιώνα άρχισε η διείσδυση των Τούρκων στην περιοχή. Oι Τούρκοι την κατέλαβαν το 1498. Μεσολάβησε σύντομη κατοχή των Ενετών (1688-1715) και η Μεσσηνία, υποδουλωμένη οριστικά στους Τούρκους, πήρε μέρος στο λεγόμενο επαναστατικό κίνημα του Ορλώφ.

 

Στις 22 Μαρτίου 1821 ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης με Μανιάτες και Μεσσήνιους αγωνιστές κήρυξε την επανάσταση στην Καλαμάτα και σε σύντομο χρονικό διάστημα απελευθέρωσε τη Μεσσηνία, εκτός από την Κορώνη και τη Μεθώνη. Το Φεβρουάριο όμως του 1825 ο Ιμπραήμ κυρίεψε πολλές περιοχές της Μεσσηνίας αφού σύντριψε την ηρωική αντίσταση του Παπαφλέσσα στο Μανιάκι. Στις 20 Οκτωβρίου 1827 η περίφημη ναυμαχία στον όρμο του Ναβαρίνου επιτάχυνε την ημέρα της μεσσηνιακής ελευθερίας. Την απελευθέρωση την έκαμε πραγματικότητα ο γαλλικός στρατός με επικεφαλής το Μαιζόν, ο οποίος έδιωξε και τους τελευταίους κατακτητές από τη Μεσσηνία και από ολόκληρη την Πελοπόννησο.

Περιοχές …

 

Κάστρο Κορώνης

Το Κάστρο της Κορώνης είναι από τα πιο γνωστά της Ελλάδας. Κτίστηκε στη μορφή που το βλέπουμε σήμερα από τους Ενετούς τον 13ο αιώνα. Ακόμα και σήμερα, κατοικείται.

Το κάστρο της Κορώνης είναι ένα από τα πιο γνωστά κάστρα του ελλαδικού χώρου, στα νοτιοανατολικά παράλια του Νομού Μεσσηνίας. Δεσπόζει πάνω από τη σημερινή πόλη της Κορώνης, στην κορυφή του λόφου και είναι το μόνο Κάστρο στην Ελλάδα που συνεχίζει να κατοικείται έως σήμερα.

Χτίστηκε κατά τους βυζαντινούς χρόνους, άγνωστο πότε ακριβώς, εκεί όπου βρισκόταν η πόλη της αρχαίας Ασίνης.

Το κάστρο της Κορώνης στη μορφή που το βλέπουμε σήμερα, αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα βενετσιάνικης οχυρωματικής αρχιτεκτονικής.

Η κεντρική είσοδος, η πύλη του κάστρου της Κορώνης,  είναι διαμορφωμένη σε μια μεγάλη τετράγωνη κατασκευή, η οποία και ξεχωρίζει από μακριά. Η κορυφή της, στο κατώτερο τμήμα, απολήγει σε ένα οξυκόρυφο τόξο. Στο ανώτερο σημείο, όπου υπήρχε το δωμάτιο της φρουράς της πύλης, σχηματίζεται καμπύλο τόξο.

Την εποχή της ακμής του κάστρου της Κορώνης υπήρχε πριν από την είσοδο πρόπυλο, που διατηρήθηκε μέχρι την Ελληνική Επανάσταση, με παραστάδες, δεξιά και αριστερά, και πάνω από την είσοδο ανάγλυφο με το Λιοντάρι του Αγίου Μάρκου. Αμέσως μετά ανοιγόταν μια εσωτερική αυλή, που οδηγούσε στην πύλη.

Κατά την είσοδο σας στο κάστρο, θα δείτε χωράφια και κατοικίες στο αριστερό σας χέρι. Αν συνεχίσετε αριστερά στο πρώτο δρομάκι, θα κατευθυνθείτε προς τη πύλη Β’, η οποία από τη μία πλευρά οδηγεί στην παραλία αλλά και στο μεγάλο πλάτωμα στο δεξί σας χέρι. Αξίζει μια στάση σε αυτό το πλάτωμα για να θαυμάσετε τη συγκλονιστική θέα: όλος ο Μεσσηνιακός κόλπος στα πόδια σας και στο βάθος οι χιονισμένες κορυφές του Ταΰγετου.

Μέσα στο κάστρο της Κορώνης και πάνω στα ερείπια αρχαίου ναού αφιερωμένου στον Απόλλωνα και μιας παλαιοχριστιανικής βασιλικής χτίστηκε ο βυζαντινός ναός της Αγίας Σοφίας, ενώ κοντά θα συναντήσετε και το ναό του Άγιου Χαραλάμπους, που αρχικά ήταν καθολική εκκλησία αφιερωμένη στον Άγιο Ρόκκο, στη συνέχεια μετατράπηκε σε οθωμανικό τέμενος και αργότερα σε ορθόδοξο ναό.  Αξίζει επίσκεψης και το μοναστήρι του Τιμίου Προδρόμου.

Στην σκιά του κάστρου της Κορώνης, από την έξοδο μετά το νεκροταφείο, θα βρεθείτε στην εκκλησία της Ελεήστρας του 1900, πολιούχου της πόλης (γιορτάζει ανήμερα της Ζωοδόχου Πηγής).

 

---

Κάστρο Μεθώνης

Το κάστρο της Μεθώνης δεσπόζει επιβλητικό στο νοτιοδυτικότερο άκρο της Πελοποννήσου. Είναι μια από τις πιο χαρακτηριστικές καστροπολιτείες στον ελληνικό χώρο, με έκταση περίπου 93 στρέμματα, ενώ στην άκρη, στην απόληξη προς τη θάλασσα βρίσκεται το Μπούρτζι, όπου μπορεί κανείς να φτάσει από πλακόστρωτο διάδρομο μέσω της Πύλης της Θάλασσας.

Το κάστρο της Μεθώνης χτίστηκε το 1209 από τους Ενετούς σε έναν βράχο που εισχωρεί στην θάλασσα και χωρίζεται από την ξηρά με τεχνητή τάφρο. Από τα εντυπωσιακότερα τμήματα του κάστρου είναι η γέφυρα που το συνδέει με τη στεριά και η διακοσμημένη με ανάγλυφα πύλη του. Η πέτρινη γέφυρα από δεκατέσσερα τόξα, χτίστηκε πάνω από την τάφρο από τους τεχνικούς της Expedition scientifique de Μοree, που συνόδευε τον στρατηγό Μαιζόν, το 1828. Αριστερά και δεξιά της εισόδου διατηρούνται οι δυο μεγάλοι προμαχώνες, ενώ στη δυτική άκρη βρίσκεται ο προμαχώνας Bembo, που χτίστηκε στη διάρκεια του 15ου αιώνα.

Η βόρεια πλευρά του Κάστρου της Μεθώνης είχε πάρει την τελική της διαμόρφωση στις αρχές του 18ου αιώνα και αυτήν διατηρεί μέχρι σήμερα. Το ύψος του τείχους σ’ αυτή την πλευρά φθάνει τα 11 μέτρα περίπου. Ο θολοσκέπαστος δρόμος που ξεκινά από την πύλη εισόδου, οδηγεί από μια δεύτερη πύλη και μετά μια Τρίτη, στο εσωτερικό του κάστρου.

Στο εσωτερικό του Κάστρου της Μεθώνης σώζονται ερείπια από τα σπίτια στα οποία κατοικούσαν την περίοδο της ακμής οι βενετσιάνοι άρχοντες, ο πλακόστρωτος δρόμος που οδηγούσε στην Πύλη της Θάλασσας, τα ερείπια ενός τουρκικού λουτρού, της βυζαντινής εκκλησίας της Αγίας Σοφίας, κοντά στην οποία βρέθηκε μία πλάκα με λατινικά γράμματα (που χρονολογείται στα 1714), τμήματα δωρικών κιόνων και ένας μονολιθικός κίονας από γρανίτη όπου υποτίθεται ότι ήταν στημένο είτε το φτερωτό λιοντάρι της Βενετίας είτε η προτομή του Μοροζίνι, ενός Δόγη της Βενετίας – γι´ αυτό και ονομάζεται «στήλη του Μοροζίνι».

Η μεγάλη ακμή του Κάστρου της Μεθώνης τοποθετείται την περίοδο της Α’ Ενετοκρατίας, δηλαδή κατά τον 13ο-15ο αιώνα, ενώ η οριστική παρακμή του επήλθε μετά το 1828, όταν πλέον ο πληθυσμός του μεταφέρθηκε εκτός των τειχών.

 

---

Κατακόμβες Αγίου Ονουφρίου

Ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα της Μεθώνης στη Μεσσηνία είναι το Παλαιοχριστιανικό Κοιμητήριο, οι κατακόμβες  του Αγίου Ονουφρίου, καθώς είναι το παλαιότερο και μοναδικό στο είδος του νεκροταφείο που έχει βρεθεί σε ολόκληρη την Πελοπόννησο. Ιδρύθηκε μάλλον τον 4ο αιώνα και ήταν σε χρήση έως τον 6ο αιώνα μ.Χ.

Οι κατακόμβες  του Αγίου Ονουφρίου είναι λαξευμένες στο φυσικό από πωρόλιθο βράχο, αποτελούνται από έξι θαλάμους και περικλείουν αφενός αρκοσόλια, (σκαμμένες αψίδες πάνω στους τοίχους) όπου μέσα σ’ αυτά ανοίγονταν οι τάφοι και αφετέρου λακκοειδείς τάφους που έχουν σκαφτεί στο έδαφος.

Κατά τους ύστερους βυζαντινούς χρόνους οι κατακόμβες του Αγίου Ονουφρίου είχαν μετατραπεί σε ασκητήριο. Τότε κτίστηκε τοίχος μπροστά από τον πρώτο θάλαμο, ο οποίος επιπλέον κοσμήθηκε και με νέες τοιχογραφίες, ελάχιστα μέρη των οποίων διασώθηκαν. Το κοιμητήριο παρουσιάζει αρκετές ομοιότητες με τις παλαιοχριστιανικές κατακόμβες της Μήλου καθώς και της Κάτω Ιταλίας και Σικελίας.

Οι κατακόμβες του Αγίου Ονουφρίου βρίσκονται στο 2ο χιλιόμετρο Μεθώνης – Πύλου  στην παράκαμψη αριστερά για τον Άγιο Αθανάσιο. Θα τις βρείτε έπειτα από μια σύντομη πεζοπορία προς την κορυφή του χαμηλού λόφου. Πολύ κοντά στις κατακόμβες υπάρχει ακόμα ένα σημαντικό μνημείο, ο Βυζαντινός Ναός του Αγίου Βασιλείου.

 

---

Μπούρτζι

Το Μπούρτζι, στη Μεθώνη της Μεσσηνίας, είναι το μικρό οχυρό στη νησίδα στα νότια του κάστρου της Μεθώνης , με το οποίο συνδέεται με μια αψιδωτή, πέτρινη, πλακόστρωτη γέφυρα.

Το Μπούρτζι αποτελείται από έναν οκτάπλευρο πύργο, ο οποίος περιβάλλεται από χαμηλό οκτάπλευρο τείχος. Ο πύργος είναι διώροφος, ενώ καλύπτεται από ημικυλινδρικό τρούλο. Πέτρινες σκάλες οδηγούν στον όροφο του πύργου, όπου διαμορφώνεται αίθουσα με κανονιοθυρίδες περιμετρικά.

Η οικοδόμηση του οχυρού στο Μπούρτζι άρχισε λίγο πριν το 1500 από τους Ενετούς και ολοκληρώθηκε από τους Οθωμανούς κατά τον 16ο αιώνα. Σύμφωνα με τον Τούρκο περιηγητή Evliya Celebi, χρονολογείται από την εποχή του Suleyman Α’ του Μεγαλοπρεπούς (1520-1566), λίγο μετά την κατάληψη της βενετικής Modon.

Το Μπούρτζι χρησιμοποιήθηκε, εκτός από οχυρό και ως φάρος, ενώ μετά την έλευση του Ιμπραήμ στη Μεθώνη το 1825, έγινε πύργος – φυλακή, όπου υπέστησαν βασανιστήρια και βρήκαν φριχτό θάνατο εκατοντάδες αιχμάλωτοι. Εδώ, τον Οκτώβριο του 1825, νικημένος από τις κακουχίες και τη χολέρα, πέθανε και ο «Άγιος Μεθώνης», Γρηγόριος Παπαθεοδώρου, ένας από τους ιερωμένους που πολέμησαν στην ελληνική Επανάσταση. Σύμφωνα με την παράδοση, το πτώμα του ρίχτηκε στα αφρισμένα κύματα και χάθηκε.

 

---

Νιόκαστρο

Ένα από τα καλύτερα διατηρημένα κάστρα της Ελλάδας είναι το Νιόκαστρο της Πύλου, που χτίστηκε επί Τουρκοκρατίας, στα 1573, για να ελέγχουν οι Τούρκοι τις δυτικές ακτές της Πελοποννήσου. Ονομάστηκε Νιόκαστρο, για να διαχωρίζεται από το Παλαιόκαστρο,  που ήταν δημιούργημα των Φράγκων και δέσποζε στο βόρειο τμήμα του κόλπου του Ναυαρίνου.

Στα 1816 σύμφωνα με τον Πουκεβίλ, το Νιόκαστρο, πρωτεύουσα της επαρχίας του Ναβαρίνου φιλοξενούσε 600 τούρκους κατοίκους (142 οικογένειες), ενώ 130 έλληνες (17 οικογένειες) ζούσαν στη συνοικία εκτός των τειχών.

Το Μάρτιο του 1821 με την κήρυξη της Επανάστασης κατέφυγαν στο Νιόκαστρο οι Τούρκοι της Αρκαδίας, οι οποίοι και σφαγιάστηκαν από τους Έλληνες πολιορκητές λίγους μήνες μετά. Το 1825 ο Ιμπραήμ πολιορκεί το Νιόκαστρο, που πέφτει στα χέρια του λίγες μέρες μετά, ενώ απελευθερώνεται τελικά το 1828 από τον συμμαχικό στόλο, υπό τον στρατηγό Μαιζόν. Από τα Οθωνικά χρόνια και ως το 1941 το κάστρο χρησιμοποιήθηκε ως φυλακή, αφού έπαψε πια να κατοικείται.

Το Νιόκαστρο σήμερα διατηρείται εκπληκτικά στην παλιά επιβλητική του μορφή, εκτός από το Νότιο μεγάλο του πύργο που κόπηκε στη μέση όταν κατά τη γερμανική κατοχή το 1944 ανατινάχθηκαν τα πυρομαχικά που ήταν αποθηκευμένα εκεί από συμμαχικό βομβαρδισμό.

Το κάστρο ήταν ιδιαίτερα ισχυρό καθώς διέθετε τριπλή αμυντική οχύρωση: τάφρο, τείχη και την ισχυρή Ακρόπολη. Τα τείχη του είναι χτισμένα με πελεκημένους ασβεστόλιθους και πωρόλιθους και φτάνουν τα 8,5 μ ύψος και τα 2,5-3 μέτρα πάχος.

Στο βόρειο τμήμα του Νιόκαστρου, βρίσκεται η Πύλη με τη Ζεματίστρα από την τρύπα της οποίας οι πολιορκημένοι έριχναν καυτό νερό ή λάδι. Στο άλλο άκρο βρίσκεται ο βόρειος πύργος (ή καστράκι του Αγίου Μάρκου) προμαχώνας με πολλά κανόνια.

Εντός των τειχών στο Νιόκαστρο, βρίσκεται σήμερα σε πολύ καλή κατάσταση ο στρατώνας, ο οποίος χτίστηκε από τον Γάλλο Στρατηγό Maison. Ο επάνω όροφος του κτηρίου είναι προσβάσιμος από δύο εισόδους, που βρίσκονται στις δύο άκρες του κτηρίου. Χρησιμοποιείται από το κέντρο ενάλιων αρχαιοτήτων ως βιβλιοθήκη και κάποια δωμάτια σαν ξενώνας επιστημονικού προσωπικού.

Το κτίριο του Πασά (απέναντι από το ναό της Μεταμορφώσεως της Σωτήρος) χρονολογείται στο 17ο και 18ο αιώνα. Εκεί σήμερα φιλοξενείται το πρώτο Μουσείο έκθεσης ενάλιων αρχαιολογικών ευρημάτων στον Ελλαδικό χώρο, με ευρήματα από τα ναυάγια της περιοχής της Πύλου.

 

---

Κάστρο Κυπαρισσίας

Η ιστορία του Κάστρου της Κυπαρισσίας χάνεται στη μυθολογία και στους «Γίγαντες» οι οποίοι λέγεται ότι έχτισαν το κάστρο τους στο ύψωμα αυτό. Οι πέτρες από τις οποίες είχε χτιστεί ήταν τεραστίων διαστάσεων, κάποιες με μήκος 4μ. και πλάτος 1,64μ. και κάποιες άλλες με μήκος 1,38μ. και πλάτος 1,80 μ., γι’ αυτό και το Κάστρο ονομάζεται και «Κάστρο των Γιγάντων».

Η Κυπαρισσία  κατοικημένη ήδη από την Μυκηναϊκή εποχή, γνώρισε μεγάλη ακμή κατά την ελληνιστική περίοδο και στην θέση που βρίσκεται σήμερα το κάστρο βρισκόταν η αρχαία ακρόπολη. Πάνω σε αυτή την αρχαία πόλη κτίστηκε Βυζαντινό φρούριο. Κατά τους Μεσαιωνικούς χρόνους η περιοχή ονομάστηκε Αρκαδιά από τους πολλούς Αρκάδες που κατέφυγαν εκεί λόγω Σλαβικών επιδρομών στην περιοχή τους και το Κάστρο της Κυπαρισσίας ονομάστηκε «Κάστρο της Αρκαδίας», ονομασία που διατηρεί μέχρι και σήμερα. Το 1205 η περιοχή καταλαμβάνεται από τους Φράγκους και το κάστρο που οχυρώνεται εκ νέου παίρνει τη σημερινή του μορφή. Στις τέσσερις γωνίες του κάστρου χτίζονται πύργοι, ένας εκ των οποίων ο ανατολικός, διατηρείται μέχρι σήμερα και ονομάζεται «Πύργος του Ιουστινιανού».

Στους αιώνες που ακολουθούν το κάστρο της Κυπαρισσίας δέχεται πολλές καταστροφές και ανακατασκευές από τους κατακτητές, Τούρκους και Ενετούς. Κατάλοιπο από την οθωμανική κυριαρχία είναι το τετράγωνο κτίσμα δίπλα στην κατεστραμμένη πύλη του εσωτερικού περιβόλου που έχει ταυτιστεί με τζαμί.

Τη δεκαετία του ‘70 μέσα στο κάστρο της Κυπαρισσίας χτίστηκε ένα μικρό αμφιθέατρο που φιλοξενεί κατά τους καλοκαιρινούς μήνες πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Στο πέρασμα των αιώνων, το Κάστρο της Κυπαρισσίας εξακολουθεί να αποτελεί το σήμα κατατεθέν της πόλης, προσφέροντας στους επισκέπτες μια καταπληκτική θέα προς την πόλη, αλλά και ολόκληρο τον Κυπαρισσιακό κόλπο.

 

---

---

Μουσεία …

 

Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσσηνίας

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσσηνίας βρίσκεται στην καρδιά του Ιστορικού κέντρου της Καλαμάτας  εκεί όπου παλιά βρισκόταν η παλιά Αγορά της πόλης. Μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1986 το οικοδόμημα της Αγοράς κατεδαφίστηκε λόγω των σοβαρών ζημιών που είχε υποστεί.

Το νέο οικοδόμημα παραχωρήθηκε από το Δήμο στο Υπουργείο Πολιτισμού, προκειμένου να λειτουργήσει ως Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσσηνίας. Εκεί εκτίθενται τα τελευταία χρόνια και τα ευρήματα που φυλάσσονταν στο Μπενάκειο Αρχαιολογικό Μουσείο Καλαμάτας.

Στο Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσσηνίας παρουσιάζονται οι αρχαιότητες της περιοχής διαχρονικά, από τους Προϊστορικούς χρόνους έως και τη Βυζαντινή εποχή, προκειμένου ο επισκέπτης κατά την περιήγησή του να αποκτά σφαιρική αντίληψη της πολιτισμικής εξέλιξης κάθε περιοχής δια μέσου των αιώνων.

Ακολουθώντας την παλιά γεωγραφική διαίρεση του νομού στις τέσσερις επαρχίες, Καλαμάτας, Μεσσήνης, Πυλίας και Τριφυλίας, η έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Μεσσηνίας αναπτύσσεται σε αντίστοιχες μεγάλες γεωγραφικές ενότητες με αντιπροσωπευτικά ευρήματα, που προέρχονται είτε από ανασκαφές, είτε από επιφανειακές έρευνες ή ακόμη και από τυχαίες παραδόσεις αρχαίων, από τους απλούς πολίτες.

Από τα σημαντικότερα εκθέματα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσσηνίας είναι ένα χρυσό σφραγιστικό δαχτυλίδι του 16ου αι. π.Χ. από θολωτό τάφο στην περιοχή Ελληνικά, ειδώλια και χρυσά κοσμήματα από θαλαμωτό τάφο στην ίδια περιοχή, ένα ειδώλιο ιππόκαμπου από το Ιερό του Ποσειδώνα στα Ακοβίτικα  και επιτύμβια στήλη από το Ιερό του Παμίσου  στο χωριό Άγιος Φλώρος.

 

---

Μουσείο Αρχαίας Μεσσήνης

Το Μουσείο Αρχαίας Μεσσήνης βρίσκεται κοντά στον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Μεσσήνης, 500 μέτρα από το κέντρο του χωριού Μαυρομμάτι.

Πρόκειται για ένα μικρό διώροφο κτίριο, με τρεις αίθουσες για τα εκθέματα, όλες στον όροφο. Ανάμεσα στα γλυπτά της συλλογής του Μουσείου Αρχαίας Μεσσήνης ξεχωρίζουν ο Δορυφόρος του Πολυκλείτου, η Άρτεμις Λαφρία, ο Ερμής στον τύπο Άνδρου-Farnese, καθώς και τμήματα από γλυπτά του Μεσσήνιου Δαμοφώντα.

Ο Δορυφόρος ανακαλύφθηκε το 1995 στο Γυμνάσιο της Μεσσήνης, και ανήκει σε μια μακρά σειρά πιστών αντιγράφων του τύπου του Δορυφόρου του Πολυκλείτου, που βρίσκονται σήμερα διάσπαρτα σε διάφορα μουσεία παγκοσμίως. Το αντίγραφο του Μουσείου Αρχαίας Μεσσήνης είναι έργο άριστης ποιότητας, που έχει χρονολογηθεί στα χρόνια του Αυγούστου. Όσον αφορά το εικονιζόμενο πρόσωπο, άλλοι έχουν πει ότι πρόκειται για τον Αχιλλέα, ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι είναι ο Θησέας.

Ο Ερμής του τύπου Άνδρου-Farnese, έργο του 1ου αιώνα μ.Χ. είναι ένα μαρμάρινο άγαλμα που βρέθηκε το 1996 στη δυτική στοά του Γυμνασίου, το οποίο ακολουθεί πιστά έναν αγαλματικό τύπο που απαντάται και αλλού.

Το άγαλμα της Άρτεμις Λαφρίας, ύψους 1,34, απεικονίζει τη θεά με το δεξί χέρι υψωμένο, προκειμένου να ανασύρει βέλος από τη φαρέτρα της.

Στο αίθριο του Μουσείου Αρχαίας Μεσσήνης, τέλος, αλλά και στα υπόστεγα του εκτίθενται αρχιτεκτονικά μέλη και ενεπίγραφα βάθρα.

Στους καταλόγους του Μουσείου Αρχαίας Μεσσήνης έχουν καταγραφεί πάνω από 12.000 ευρήματα, αριθμός τεράστιος, αν αναλογιστεί κανείς τον περιορισμένο εκθεσιακό χώρο.

Το Μουσείο Αρχαίας Μεσσήνης παραμένει ένα από τα αξιολογότερα της περιοχής και η επίσκεψη σε αυτό φωτίζει σημαντικές πτυχές του ιστορικού παρελθόντος της περιοχής.

 

---

Αρχαιολογικό Μουσεία Χώρας

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Χώρας ιδρύθηκε το 1969, βρίσκεται στη Χώρα  Μεσσηνίας και διαθέτει τρεις αίθουσες, με αντικείμενα κυρίως της Μυκηναϊκής περιόδου. Υπάρχουν τέσσερις χιλιάδες περίπου αρχαιολογικά ευρήματα τα περισσότερα των οποίων προέρχονται από τις ανασκαφές που έγιναν στο Ανάκτορο του Νέστορα  , του Βασιλιά της Πύλου,  το οποίο χτίστηκε το 12ο με 13ο αιώνα π.Χ.

Από τα σημαντικότερα εκθέματα του Αρχαιολογικού Μουσείου Χώρας είναι:

• Χρυσά κοσμήματα και χρυσά κύπελλα από τους θολωτούς τάφους της Περιστεριάς Τριφυλίας. Χρονολογούνται στον 16ο-15ο αιώνα π.Χ.
• Δύο εντυπωσιακοί πιθαμφορείς με διακόσμηση «ανακτορικού ρυθμού» από το θολωτό τάφο στο Ρούτση (15ος αιώνας π.Χ.).
• Τοιχογραφίες από το Ανάκτορο του Νέστορος με πολεμικές σκηνές και άλλα θέματα.
• Εκμαγεία από πήλινες πινακίδες με Γραμμική Β΄ γραφή που τα πρωτότυπα τους βρίσκονται στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.
• Υστερομυκηναϊκό τριποδικό τελετουργικό αγγείο (ρυτό) με τρεις κεφαλές ζώων (ταύρου και ελαφιών) μοναδικό στο είδος του. Προέρχεται από το νεκροταφείο στα Βολιμίδια. Χρονολογείται στον 14ο-13ο αιώνα π.Χ.
• Μεσσηνιακό δίδυμο κύπελλο γνωστό και ως «δέπας αμφικύπελλον» από τους τάφους των Βολιμιδίων.
• Πήλινος κρατευτής από το Ανάκτορο του Νέστορος.

Εντύπωση προκαλεί στον επισκέπτη και ο μεγάλος αριθμός χρυσών αντικειμένων (κύπελα και κοσμήματα) που υποδηλώνουν την αίγλη και το σημαντικό πλούτο του βασιλείου.

Καλαμάτα

 

Πρωτεύουσα και λιμάνι του νομού, πριν από τους καταστρεπτικούς σεισμούς του Σεπτεμβρίου 1986 ήταν μια από τις πιο σύγχρονες πόλεις της Ελλάδας, με καλή ρυμοτομία, φαρδύς δρόμους, πλατείες, πάρκα. Τώρα ανοικοδομείται. Έχει 49.550 κατοίκους. Σύμφωνα με τα τελευταία πορίσματα των ανασκαφών η Καλαμάτα κατέχει τη θέση των αρχαίων Φαρών, το κέντρο των οποίων βρισκόταν στην περιοχή του μεσαιωνικού κάστρου.

Η Καλαμάτα ως πόλη με πολιτική σημασία εμφανίζεται στην ιστορία από την εποχή της φραγκοκρατίας. Έγινε τότε έδρα μιας από τις 12 βαρονίες της ΙΙελοποννήσου με ηγεμόνα το Γοδεφρείδο Βιλαρδουίνο ή Βιλεαρδονίνο που πέθανε στα 1218 (ονομαζόταν και «Καλομάτης»). Αργότερα άλλαξε πολλούς ηγεμόνες. Το 1459 περιήλθε στους Τούρκους, από το 1685 ως το 1715 στους Ενετούς και έπειτα πάλι στους Τούρκους ως την απελευθέρωσή της. Στις παραμονές της Επανάστασης του 1821 υπήρξε το κέντρο έντονων προπαρασκευών και ήταν η πρώτη πόλη της υπόδουλης Ελλάδας που την απελευθέρωσαν στις 23 Μαρτίου 1821 οι Μαυρομιχαλαίοι με το Θ. Κολοκοτρώνη. Αμέσως ιδρύθηκε εκεί η Μεσσηνιακή Γερουσία και στις 28 Μαρτίου 1821 εκδόθηκε η Διακήρυξη για την Ελληνική Επανάσταση. Στην Καλαμάτα κυκλοφόρησε και η πρώτη ελληνική εφημερίδα σε ελληνικό έδαφος, η «Ελληνική Σάλπιγξ», από το Θεόκλητο Φαρμακίδη.

Στα προχωρημένα Χριστιανικά Χρόνια στη θέση του κάστρου χτίστηκε μια εκκλησία, όπου φυλασσόταν η εικόνα της Παναγίας της Καλαμάτας, στην οποία και οφείλεται το όνομα της πόλης. Σύμφωνα με τους μύθους, οι Φαρές ήταν μια από τις εφτά πόλεις που υποσχέθηκε ο Αγαμέμνονας στον Αχιλλέα και σ’ αυτή φιλοξενήθηκε ο Τηλέμαχος όταν αναζητούσε πληροφορίες για τον πατέρα του. Λίγο μετά τα μέσα του l8ου αι. και έως τα τέλη τoυ 4ου αι. π.Χ. η περιοχή των Φαρών ανήκε στη Σπάρτη, η οποία συνέχισε και στα κατοπινά χρόνια να τη διεκδικεί.

 

Αξιοθέατα στην Καλαμάτα:

• Το κάστρο Το έχτισε ο Γοδεφρείδος Βιλαρδουίνος πάνω στα ερείπια της αρχαίας ακρόπολης. Τη Βυζαντινή Εποχή στο κάστρο έγιναν οχυρώσεις και χτίστηκε μοναστήρι. Στα κατοπινά χρόνια γνώρισε επανειλημμένες προσθήκες και επισκευές, ιδιαίτερα από τους Βενετούς στα τέλη του l7ου αι., που το έμβλημά τους, το λιοντάρι του Αγίου Μάρκου, διατηρείται πάνω από την κεντρική είσοδο του κάστρου. Στον εξωτερικό περίβολο του κάστρου είναι εντοιχισμένοι αρχαίοι λίθοι, ενώ υπάρχουν και τμήματα της βυζαντινής οχύρωσης, ερείπια πύργου και τμήμα του εσωτερικού περιβόλου. Το κάστρο συνδέθηκε με την ιστορία της πριγκίπισσας Ισαβέλλας, που έχει πάρει τη θέση της στη νεοελληνική λογοτεχνία με το ιστορικό μυθιστόρημα του Αγγέλου Τερζάκη «Πριγκιπέσσα Ιζαμπώ».
• Η παλιά πόλη Κάτω από το Κάστρο απλώνεται η παλιά πόλη, στην οποία τα περισσότερα μνημεία έπαθαν καταστροφές από το σεισμό του 1986 και αναστηλώνονται ή έχουν αναστηλωθεί. Ο μητροπολιτικός ναός της Υπαπαντής, βυζαντινού ρυθμού με εικόνα της Θεομήτορος, το μοναστήρι των Καλογραιών (l8ου αι.), κέντρο μεταξοβιοτεχνίας, φημισμένο για τα μεταξωτά και τα υφαντά που υφαίνουν μόνες τους οι καλόγριες, και η εκκλησία των Αγίων Αποστόλων, στην οποία ορκίστηκαν οι Έλληνες κατά την Επανάσταση του 1821.Η Βιβλιοθήκη που ιδρύθηκε το 1933 και περιλαμβάνει περίπου 60.000 τόμους, μεταξύ των οποίων αρχέτυπα, χειρόγραφα, παπύρους, παλιά ευαγγέλια με μινιατούρες και σπάνιες εκδόσεις. Η Δημοτική Πινακοθήκη με έργα κυρίως Ελλήνων ζωγράφων. Στο πνευματικό δυναμικό της πόλης περιλαμβάνονται ακόμη μουσικοί όμιλοι, το Δημοτικό Ωδείο με αξιόλογη δράση και άλλοι πολιτιστικοί οργανισμοί.

 

---

Καρδαμύλη

 

Χαρακτηριστικό παραθαλάσσιο χωριό της Μεσσηνιακής Μάνης. Είχε το ίδιο όνομα στην αρχαιότητα, εφόσον ο Όμηρος την αναφέρει στις εφτά πόλεις που πρόσφερε ο Αγαμέμνονας στον Αχιλλέα για να επιστρέψει στη μάχη, κατά την πολιορκία της Τροίας. Στην αρχαιότητα υπήρξε σημαντικό λιμάνι της Σπάρτης, με την οποία επικοινωνούσε και μέσω του Ταΰγετου από τη βαθιά χαράδρα του Βυρού. Απέχει 37 χλμ ΝΑ από την Καλαμάτα και έχει 477 κατοίκους.

 

Αξιοθέατα στην Καρδαμύλη:

• Οι τάφοι των Διόσκουρων, που είναι λαξεμένοι στο βράχο, λίγο έξω από το χωριό.
• Στα ΒΑ υπάρχουν τα λεiψανα μεσαιωνικού κάστρου, λείψανα από αρχαίες οχυρώσεις και πέντε εντυπωσιακοί μανιάτικοι πύργοι. Εκεί κοντά βρίσκεται η βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα, με παράξενο καμπαναριό διακοσμημένο με ανάγλυφα.
• Το μοναστήρι της Φανερωμένης, στο Πετροβούνι -2 χλμ Α.
• Το φαράγγι του Βυρού. Η είσοδός του, λίγο έξω από την Καρδαμύλη. Έχει μήκος 20 χλμ περίπου. Η άγρια ομορφιά του θυμίζει το φαράγγι της Σαμαριάς. Περπάτημα ως τις πηγές του Βυρού ποταμού -2 ώρες 30′. Μετά το φαράγγι γίνεται δυσκολοδιάβατο. Κοντά στις πηγές του Βυρού σώζονται αρκετοί παλιοί αλευρόμυλοι.
• Το νησάκι Μερόπη, 300 μ. από την παραλία της Καρδαμύλης, με ερείπια ενετικών τειχών και το εκκλησάκι του Αγίου Ιωάννη.
• Το γυναικείο μοναστήρι της Παναγίας Ανδρουμπεβίτζας -1 χλμ ΝΑ από το Σταυροπήγι (250 μ. από το δημόσιο δρόμο). Βυζαντινό κτίσμα με μανιάτικα αρχιτεκτονικά στοιχεία.
• Στην κορυφή απότομου βράχου πάνω από το χωριό Κάμπος, 25 χλμ ΒΔ από την Καρδαμύλη, υπάρχουν τα ερείπια του κάστρου της Ζαρνάτας, που χτίστηκε από τους Τούρκους στα τέλη του 17ου αι. σε ερείπια προγενέστερου φρουρίου. Το κάποτε ισχυρό κάστρο βρισκόταν σε στρατηγική θέση, καθώς έλεγχε το πέρασμα προς το εσωτερικό της Μάνης.
• Στα ΝΑ της Καρδαμύλης (13 χλμ περίπου) ανάμεσα στα χωριά Λεύκτρο και Στούπα, πάνω σε απότομο λόφο, τα ερείπια φράγκικου κάστρου που χτίστηκε στη θέση της αρχαίας ακρόπολης της πόλης Λεύκτρα και ήταν γνωστό σαν Λεύκτρον ή Μποφόρ.
• Αμέσως μετά απλώνονται τα υπόλοιπα γραφικά χωριά της Μεσσηνιακής Μάνης, με σημαντικές βυζαντινές εκκλησίες. Στην Πλάτσα (5 χλμ Ν) υπάρχει το βυζαντινό ναό του Αγίου Νικολάου, που διασώζει αξιόλογες τοιχογραφίες, και στις Θαλάμες (4 χλμ Ν), που είναι χτισμένες στη θέση της ομώνυμης αρχαίας πόλης, δίπλα στην κεντρική βρύση τα βάθρο Ρωμαϊκών Χρόνων με αναθηματικές επιγραφές.

 

---

Κορώνη

 

Παραλιακή γραφική κωμόπολη, χτισμένη αμφιθεατρικά σε χαμηλό λόφο. Θυμίζει έντονα τις κυκλαδίτικες πολιτείες. Στενοί ανηφορικοί καθαροί δρόμοι ή σκαλοπάτια, χαμηλά σπίτια βαμμένα με τρία χρώματα-συνήθως λευκό, κίτρινο, μπλε-παράθυρα γαλάζια ή κόκκινα. Ένας πολύ «χαρούμενος» δρόμος -με “περασιές” ασβέστη στις άκρες και οριζόντια, λευκά πεζούλια, γλάστρες με πολύχρωμα λουλούδια- οδηγεί από μια μικρή κλειστή πλατεία στο κάστρο. Η προκυμαία, με ψαροταβέρνες, ουζάδικα, ζαχαροπλαστεία, συγκεντρώνει τα βράδια τη μεγαλύτερη κίνηση. Απέχει 52χλμ ΝΔ από την Καλαμάτα και έχει 1.668 κατοίκους.

Βρισκόταν στα Δ. παράλια του Μεσσηνιακού κόλπου. Ιδρύθηκε το 365 π.Χ. από τους Βοιωτούς αποίκους στα ερείπια της ομηρικής πόλης Αιπείας. Από το Β’ π.Χ. αιώνα έφτασε σε μεγάλη ακμή και μια περίοδο υπήρξε μέλος της Αχαϊκής Συμπολιτείας (183π.Χ.). Η τοποθεσία της βρίσκεται κοντά στο σημερινό χωριό Πεταλίδι.

Η μεσαιωνική Κορώνη ιδρύθηκε τον ΣΤ’ αιώνα μ.Χ. Το 1205 την κατέλαβαν οι Φράγκοι οι οποίοι τελικά την παραχώρησαν στο Γοδεφρείδο Βιλαρδουίνο. Το 1206 ο ενετικός στόλος έδιωξε τους Φράγκους και οι Εμετοί έμειναν εκεί ως το 1500. Τότε η Κορώνη εξελίχτηκε σε σπουδαίο εμπορικό και βιομηχανικό κέντρο. Στο ΙΓ’ αιώνα οι Ενετοί έχτισαν το λιμάνι της και την έκαναν ναύσταθμο. Το 1500 η Κορώνη παραδόθηκε στους Τούρκους. Η τουρκική κατοχή συνεχίστηκε ως το 1828 με δύο λιγόχρονες διακοπές από το 1531 ως το 1533, οπότε κατέλαβαν την πόλη οι συμμαχικοί στόλοι των Ισπανών και των ιπποτών της Μάλτας, και από το 1687 ως το 1715, οπότε την είχαν ξαναπάρει οι Ενετοί. Την απελευθέρωσαν οι Γάλλοι του στρατηγού Μαιζόν (1828) ου οποίοι και την παρέδωσαν στο ελληνικό κράτος.

 

Αξιοθέατα στην Κορώνη:

• Η όμορφη και γραφική Κορώνη είναι στεφανωμένη από ένα επιβλητικό βενετσιάνικο φρούριο, που κατέχει την κορυφή του λόφου. Το φρούριο, αρκετά εκτεταμένο, έχει σχήμα περίπου τριγωνικό, αποτελείται από δύο περιβόλους με προμαχώνες και μεγάλους τετράγωνους πύργους, που εντυπωσιάζουν ακόμη και σήμερα. Το κάποτε άπαρτο κάστρο χτίστηκε από τους Ενετούς το 13ο αι., στη θέση της αρχαίας ακρόπολης και συμπληρώθηκε από τους Τούρκους το 16ο αι., ανάμεσα στους οποίους και τους Βενετούς ήταν επανειλημμένα αντικείμενο διεκδίκησης. Σήμερα η Κορώνη γοητεύει τον επισκέπτη, καθώς θυμίζει έντονα μεσαιωνική πόλη, με τους στενούς δρόμους και τα διώροφα σπίτια. Άξια προσοχής είναι η οχυρωματική τεχνική του κάστρου, οι ογκώδεις πύλες, χτισμένες με τη γοτθική τεχνοτροπία, οι υπόγειες δεξαμενές στον εσωτερικό περίβολο και τα αρχαιοελληνικά κατάλοιπα στο οικοδομικό υλικό του φρουρίου. Η θέα από το κάστρο είναι μοναδική.
• Λίγο μετά την είσοδο του κάστρου είναι το γυναικείο μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη (παλαιοημερολογίτικο), δίπλα στα ερείπια της βυζαντινής εκκλησίας της του Θεού Σοφίας, που χτίστηκε στη θέση ναού του Απόλλωνα.
• Σπάνιας ομορφιάς είναι η εκκλησία της Παναγίας της Ελεήστρας, σε δασάκι από φοινικόδεντρα, κάτω από το κάστρο. Στο χώρο του άλσους βρίσκονται ακόμη ο ανδριάντας του επισκόπου Γρηγορίου και το μικρό κτίριο όπου στεγάζεται η ιστορική και αρχαιολογική συλλογή της Κορώνης. Εκεί, υπάρχουν τα ανασκαφικά ευρήματα της περιοχής, όπως αγγεία διαφόρων εποχών, κίονες, κιονόκρανα, συλλογές νομισμάτων κ.ά.

 

---

Κυπαρισσία

 

Παραθαλάσσια κωμόπολη, στους πρόποδες του όρους Ψυχρό, 68χλμ ΒΔ από την Καλαμάτα, με 5.708 κατοίκους. Χωρίζεται στην Κάτω Πόλη, με σύγχρονα κτίρια και καλή ρυμοτομία, και στην Άνω Πόλη, διατηρητέος παραδοσιακός οικισμός. Η Κυπαρισσία είναι το αγροτικό και το εμπορικό κέντρο της Τριφυλίας, με πολύ καλή αγορά και κίνηση που αυξάνεται το Σάββατο με το “παζάρι”.

 

Αξιοθέατα στην Κυπαρισσία:

• Η Κυπαρισσία, κατοικημένη από την Προϊστορική Εποχή, αναπτύχθηκε σε σημαντικό κέντρο, ιδιαίτερα τον 4ο αι. π.Χ., οπότε και χρησίμευε σαν επίνειο της Μεσσήνης. Σε βραχώδες ύψωμα ανατολικά βρισκόταν η προϊστορική ακρόπολη, που ανοικοδομήθηκε από τον Επαμεινώνδα, και από την οποία διακρίνεται τμήμα τείχους Κλασικής Εποχής, κοντά στη σημερινή Μούσγα. Τη Βυζαντινή Εποχή ονομαζόταν Αρκαδία, από τους πολλούς Αρκάδες που κατέφυγαν εδώ, και στη θέση της ακρόπολης υψώθηκε βυζαντινό φρούριο που το ανακαίνισαν οι Φράγκοι. Το μεσαιωνικό κάστρο με τους δύο περιβόλους, που τα λείψανά του ακόμη δεσπόζουν πάνω από την πόλη, άλλαξε κυρίους αρκετές φορές έως το 1718, οπότε οριστικά περιήλθε στους Τούρκους έως το 1828 που η πάλη απελευθερώθηκε και ανοικοδομήθηκε μετά τις καταστροφές που είχε υποστεί από τον Ιμπραήμ (1825). Χτισμένο ψηλά στην κορυφή του λόφου, διατηρεί σε πολλά σημεία οικοδομικά υλικά από την προχριστιανική ακρόπολη, καθώς και κατάλοιπα από τις βενετσιάνικες και τις τούρκικες επεμβάσεις, ενώ διαθέτει τέσσερις ισχυρούς πύργους, εκ των οποίων ο ένας είναι βυζαντινός και είναι γνωστός με το όνομα Πύργος του Ιουστινιανού.
• Στο λιμάνι της πόλης υπάρχουν λείψανα αρχαίων λιμενικών έργων, καθώς και μια πηγή (Αλαγούδι), προστατευμένη από πελεκημένες πέτρες, που την ταυτίζουν με την πηγή Διονυσιάδα. Για τη γνωστή αυτή πηγή της αρχαιότητας ο Παυσανίας αναφέρει ότι την είχε ανοίξει ο Διόνυσος, χτυπώντας τη γη με το θύρσο του.
• Στην περιοχή της Περιστεριάς (5 χλμ Β), που στην αρχαιότητα υπήρξε ένα από τα κυριότερα κέντρα του μυκηναϊκού πολιτισμού, ανασκάφηκαν τρεις θολωτοί τάφοι, που αποδίδονται στο Νέστορα. Ο ένας από αυτούς, που χρονολογείται από το 16ο αι. π.Χ., διατηρείται σε αρκετά καλή κατάσταση.
• Τα μοναστήρια της Κατσιμικάνας -8 χλμ ΒΑ- και του Αγίου Ιωάννη -6 χλμ ΝΔ, στο χωριό Στασιό.
• Το χωριό Αετός, σε ύψος 400 μ., με πολλά νερά και πλούσια βλάστηση, 21,5 χλμ Α.

 

---

Μεθώνη

 

Παραλιακή όμορφη κωμόπολη, με 1.249 κατοίκους, 61 χλμ ΝΔ από την Καλαμάτα. Στην είσοδο της πόλης δυο κεντρικοί δρόμοι οδηγούν o ένας στην αγορά και ο άλλος στο εντυπωσιακό κάστρο και στην παραλία. Η Μεθώνη ή Μοθώνη, όπως τη μνημονεύει ο Παυσανίας, που ονομάστηκε έτσι από το Μόθωνα λίθο, ένα βράχο, συνέχεια της ακτής, που προχωρεί ως ύφαλος κάτω από τη θάλασσα, ήταν ένα από τα γνωστά λιμάνια της αρχαιότητας. Το πρώτο της όνομα ήταν σύμφωνα με τον Παυσανία, Πήδασος, και ο Όμηρος την ανέφερε ως την τελευταία από τις εφτά πόλεις που πρόσφερε ο Αγαμέμνονας στον Αχιλλέα, εάν αυτός δεχόταν να επιστρέψει στη μάχη κατά την πολιορκία της Τροίας.

Με την ονομασία Μεθώνη πρωτοαναφέρεται στο Μεσσηνιακό πόλεμο (Η’ αι. π.Χ.). Στα τέλη του Η’ αιώνα την κατέλαβαν οι Σπαρτιάτες. Η πόλη έγινε και πάλι ανεξάρτητη το 370π.Χ. και το 191 προσχώρησε στην Αχαϊκή συμπολιτεία. Το 31π.Χ. κοντά στη Μεθώνη οι Ρωμαίοι νίκησαν τους στρατιώτες του βασιλιά της Μαυριτανίας. Τον ίδιο χρόνο η πόλη υποτάχτηκε στους Ρωμαίους και απέκτησε καθεστώς αυτονομίας τον καιρό του αυτοκράτορα Τραϊανού (98-117μ.Χ.).

Στα χρόνια του Βυζαντίου η Μεθώνη είχε προκαλέσει τις επεκτατικές ορέξεις των Δυτικών εξαιτίας του λιμανιού της. Το 1205 την κατέλαβε ο Γουλιέλμος Σαμπλίτ που την παραχώρησε στο Γοδεφρείδο Βιλεαρδουίνο. Το 1209 παραχωρήθηκε στους Ενετούς που την έκαναν πολεμική ναυτική βάση.

 

Αξιοθέατα στη Μεθώνη:

• Το κάστρο. Στην περιοχή σήμερα εντυπωσιάζει ο όγκος του κάστρου, ένα από τα επιβλητικότερα της Ελλάδας. Η πόλη ήταν τειχισμένη από τα αρχαία ακόμη χρόνια και σήμερα είναι ορατά αρχαιοελληνικά υλικά στη βάση του τείχους, που έχτισαν οι Ενετοί στις αρχές του 13ου αι., όταν κατόρθωσαν να την καταλάβουν και έκαναν τη Μεθώνη το μεγαλύτερο φρούριο της Πελοποννήσου. Στα 1500 οι Τούρκοι κυρίευσαν την πόλη για να την παραδώσουν αργότερα ξανά στους Βενετούς από τους οποίους την ξαναπήραν το 1715, οπότε την κράτησαν μέχρι το 1828 που απελευθερώθηκε. Στο μόνο μέρος που το κάστρο συνδέεται με τη στεριά, οι Βενετοί άνοιξαν τάφρο και κατασκεύασαν ξύλινη γέφυρα, που αντικαταστάθηκε από μια πέτρινη με 14 τόξα που διατηρείται μέχρι σήμερα. Μπαίνοντας στο κάστρο εντυπωσιακά είναι τα εντοιχισμένα ανάγλυφα με το λιοντάρι του Αγίου Μάρκου, τους θυρεούς και τις επιγραφές που διατηρούνται ακόμη, οι μεγάλες πύλες και ειδικά την κύρια πύλη, πάνω από την τάφρο, με την περίτεχνη διακόσμηση. Το φρούριο έχει πολυγωνικό σχήμα και χαρίζει, με τον τεράστιο όγκο του, στην πόλη αρχοντιά.
• Στη νότια άκρη του κάστρου προς τη θάλασσα, διάδρομος οδηγεί στο οχυρωμένο νησάκι, το Μπούρτζι, με πολλαπλές ταράτσες και πολεμίστρες, που προστάτευε την είσοδο του λιμανιού και χτίστηκε μετά το 1500 περίπου.
• Η εκκλησία του Αγίου Ονουφρίου, χτισμένη σε σπήλαιο -4 χλμ Δ.
• Το νησάκι Σχίζα, 3ν.μ. από τη Μεθώνη. Εδώ υπάρχει σπήλαιο.

 

---

Μεσσήνη

 

Μεσόγεια γεωργική κωμόπολη, με 6.912 κατοίκους. Οι ντόπιοι τη λένε Νησί. Είναι χτισμένη στην άκρη της ομώνυμης πεδιάδας, κοντά στην όχθη του ποταμού Πάμισου και απέχει 11 χλμ Δ από την Καλαμάτα. Η αρχαία Μεσσήνη ήταν χτισμένη κοντά στο σημερινό χωριό Μαυρομάτι στις δυτικές υπώρειες του όρους Ιθώμη όπου σώζονται ερείπιά της. Την έχτισε και την οχύρωσε το χειμώνα του 370-369 π.Χ. ο Θηβαίος στρατηγός Επαμεινώνδας με το σκοπό να την κάμει προπύργιο για την άμυνα όλων εκείνων που αντιστρατεύονταν την επεκτατική πολιτική της Σπάρτης. Η πόλη πήρε την ονομασία της από τη Μεσσήνη, κόρη του παλιού βασιλιά του Άργους Τριόπα. Η παρακμή της άρχισε μετά την κατάληψή της από τους Ρωμαίους (146 π.Χ.) και ολοκληρώθηκε τό Β’ αιώνα μ.Χ.

 

Αξιοθέατα στη Μεσσήνη:

• Η βυζαντινή εκκλησία του Αγίου Δημητρίου.
• Το Δημοτικό Μέγαρο, κτίσμα του 1870.
• Από τον αρχαιολογικό χώρο της Μεσσήνης μονοπάτι οδηγεί, με δύσκολη ανάβαση 40 περίπου λεπτών, στην κορυφή του μικρού όρους της Ιθώμης, όπου μεταφέρθηκαν οι κάτοικοι της Μεσσηνίας, όταν η πόλη καταστράφηκε από εισβολή των Γότθων το 395 μ.Χ. Εδώ θα παρατηρήσει κανείς αλλεπάλληλες σειρές περιβόλων που προστάτευαν το βουνό, ενώ στην κορυφή του συναντάμε τα ερείπια του μοναστηριού του Βουρκάνου, που ιδρύθηκε το 1725, κοντά στο ιερό του Διός Ιθωμάτα. Το ιερό ήταν τόπος ασύλου για τους δούλους, που ο ιερέας μπορούσε να ελευθερώσει. Το μοναστήρι σήμερα έχει αντικατασταθεί από άλλο, νεότερο, χαμηλότερα στην πλαγιά, το οποίο διαθέτει ξενώνα με λίγα κελιά.
• Κατεβαίνοντας από το μοναστήρι υπάρχουν λίγο χαμηλότερα τα λείψανα του ναού της Αρτέμιδας Λιμνάτιδας ή Λαφρίας και την πύλη της Λακωνίας, από όπου περνούσε ο δρόμος που οδηγούσε στη Σπάρτη.

 

---

Πύλος ή Ναυαρίνο

 

Όμορφη πολιτεία, με έντονο νησιώτικο χρώμα -διώροφα ασπρισμένα σπίτια με αυλές και λουλούδια- μεγάλη ιστορία και ιδιόρρυθμο αρχιτεκτονικό σχέδιο. Χαρακτηριστικές οι καμάρες των κτιρίων της και η πλατεία με τα κανόνια και τον πανύψηλο σκιερό πλάτανο. Χτισμένη αμφιθεατρικά σε δυο χαμηλούς λόφους, έχει στο κέντρο του λιμανιού της το βράχο Μαραθονήσι ή Χελωνάκι και τον κυματοθραύστη του, το ιστορικό νησί της Σφακτηρίας. Απέχει 50χλμ ΝΔ από την Καλαμάτα. Έχει 2.473 κατοίκους. Η σημερινή όμορφη πολίχνη δεν ταυτίζεται με την αρχαία Πύλο, που τόσες ιστορικές και μυθολογικές αναφορές μας ξυπνά. Η πόλη χτίστηκε σε σχέδια Γάλλων αρχιτεκτόνων του στρατηγού Μεζόν το 1829, ο οποίος από αρχαιολατρία την ονόμασε Πύλο.

 

Αξιοθέατα στην Πύλο (Ναυαρίνο):

• Η αρχαία Πύλος των ιστορικών χρόνων. Βρισκόταν στα βορειοδυτικά από την πόλη και απέκτησε σημασία κατά τον Πελοποννησιακό Πόλεμο και όχι η προϊστορική Πύλος του βασιλιά Νέστορα, που πήρε μέρος στον Τρωικό Πόλεμό, η γνωστή από το Θουκυδίδη. Από την αρχαία ακρόπολη διακρίνονται σήμερα λείψανα Ρωμαϊκής, Πρωτοχριστιανικής και Ελληνιστικής Εποχής, καθώς και ίχνη από την οχύρωση της πόλης, και ερείπια τάφου, που κατά την παράδοση ανήκε στο Θρασιμήδη, το γιο του Νέστορα.
• Πάνω στο αρχαίο οικοδομικό υλικό του 4ου π.Χ. αι. έχτισαν οι Φράγκοι το 1278 ένα μεγάλο κάστρο, το Παλαιόκαστρο, (πρόκειται για περιοχή του ακρωτηρίου που κλείνει τη βόρεια πλευρά του κόλπου του Ναβαρίνου), όπως ονομάζεται – σήμερα δεν είναι σε καλή κατάσταση, εκτός από το εξωτερικό του τείχος. Σχήματος ορθογωνίου, περικλείει έκταση 200 περίπου μέτρων με δαντελωτές επάλξεις, ενώ διατηρούνται οι περισσότεροι τετράγωνοι ή στρογγυλοί του πύργοι. Το κάστρο υπέστη μεταγενέστερες επεμβάσεις, που αλλοίωσαν λίγο την εξωτερική του φυσιογνωμία. Κοντά στο κάστρο υπάρχει η λεγόμενη σπηλιά του Νέστορα που αναφέρει ο Παυσανίας, η οποία συγκοινωνεί απευθείας με το Παλαιόκαστρο. Στη σπηλιά αυτή, σύμφωνα με το μύθο, έκρυψε ο Ερμής τις αγελάδες που είχε κλέψει από τον Απόλλωνα, ενώ ο Παυσανίας υποστηρίζει ότι ο Νηλέας και ο γιος του Νέστορας τη χρησιμοποιούσαν ως στάβλο.
• Στην είσοδο του όρμου της Πύλου, το Νιόκαστρο, το άλλοτε Ναβαρίνο, το νεότερο κάστρο της πόλης, καθρεφτίζεται στα νερά του Ιονίου. Έργο των Τούρκων (1573), για να οχυρώσουν την πόλη μετά την ήττα τους στη Ναύπακτο, το κάστρο είναι από τα πιο καλοδιατηρημένα, και συγχρόνως, τα πιο γοητευτικά της Ελλάδας. Αναστηλωμένο από τον Μεζόν το 1829, το Νιόκαστρο αποτελείται από τεράστιο περίβολο με επάλξεις και πολεμίστρες, που εντυπωσιάζει και σήμερα ακόμη, από μια εξαγωνική ακρόπολη, οχυρωμένη με έξι προμαχώνες στο ψηλότερο σημείο: έναν προμαχώνα στα νοτιοδυτικά και ένα τούρκικο υδραγωγείο, που εφοδίαζε με νερό το κάστρο. Μέσα στο κάστρο θα δει κανείς τα ερείπια της γοτθικής εκκλησίας της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα, έργο των Φράγκων, που μετατράπηκε διαδοχικά σε τζαμί από τους Τούρκους, και σε εκκλησία σήμερα.
• Στο δρόμο προς τη Μεθώνη, στη θέση Καμάρες, ανασκάφηκαν λείψανα τούρκικου υδραγωγείου.
• Μέσα στον όρμο του Ναυαρίνου, το βραχώδες νησάκι Σφακτηρία, το οποίο μπορεί να επισκεφθεί κανείς με καΐκι ή βενζινάκατο, αποτελεί πόλο έλξης για τους τουρίστες. Στο νησί υπάρχει πλήθος ετερόκλητων μνημείων: στη βόρεια άκρη, στο λόφο του Προφήτη Ηλία, τα υπολείμματα αρχαίου οχυρού τείχους θυμίζουν ακόμη ένα τραγικό επεισόδιο του Πελοποννησιακού Πολέμου, όταν 420 Σπαρτιάτες, περικυκλωμένοι από τους Αθηναίους το 425 π.Χ., αντιστάθηκαν πολλές μέρες γύρω από δυο πηγάδια με μη πόσιμο νερό, ώσπου, όσοι επέζησαν, αναγκάστηκαν να παραδοθούν. Στα νότια του νησιού υπάρχει το κενοτάφιο του Τσαμαδού, του Αναγνωσταρά και του Σαχίνη, καθώς και το μνημείο του φιλέλληνα Σανταρόζα, που σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια της μάχης της Σφακτηρίας την περίοδο του απελευθερωτικού αγώνα κατά των Τούρκων. Στο εσωτερικό του νησιού υπάρχει ο τάφος του πρίγκιπα Παύλου-Μαρία Βοναπάρτη, ανιψιού του Ναπολέοντα, που σκοτώθηκε πάνω στη φρεγάτα «Ελλάς» το 1827 κοντά στις Σπέτσες. Στα νότια του νησιού θα δείτε ακόμη τον τάφο του Μεγιέ, του Γάλλου αξιωματικού του Μεζόν, που σκοτώθηκε σε μονομαχία στο Ναυαρίνο. Στον κόλπο του Ναυαρίνου έγινε το 1827 η ιστορική ναυμαχία που εξασφάλισε την ανεξαρτησία της Ελλάδας.
• Η εκκλησία της Παναγίας Σγράππας, στο Ελαιόφυτο, 4 χλμ Β από την Πύλο.

 

---

Φιλιατρά

 

Γεωργική παραλιακή κωμόπολη, με σύγχρονη οικιστική όψη, αλλά και παλιά αρχοντικά με αυλές και κήπους. Η περιοχή είναι γεμάτη ελιές. Απέχει 83 χλμ ΒΔ από την Καλαμάτα και έχει 7.882 κατοίκους.

 

Αξιοθέατα στα Φιλιατρά:

• Τα Φιλιατρά έχουν επίνειο την Αγία Κυριακή, σε απόσταση τεσσάρων χιλιομέτρων από την πόλη, που είναι χτισμένη στη θέση αρχαίας πόλης. Εκεί αποκαλύφθηκαν ίχνη ρωμαϊκών λουτρών και μαρμάρινων κατασκευών.
• Το γειτονικό χωριό Χριστιανό, σήμερα ασήμαντο, υπήρξε από τα πρώτα χρόνια του χριστιανισμού έδρα επισκοπής, με το όνομα Χριστιανούπολις, και από τον 11ο αιώνα αρχιεπισκοπής. Σήμερα σώζεται η βυζαντινή εκκλησία της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα, με καλοδιατηρημένα γλυπτά από τη διακόσμηση του εικονοστασίου στο εσωτερικό της.
• Αξιόλογες είναι και οι εκκλησίες του Αγίου Γεωργίου και της Ευαγγελίστριας. Το μοναστήρι του Αγίου Χριατοφόρου – είναι χτισμένο, σχεδόν σφηνωμένο, ψηλά σε βράχο – η εκκλησία της Παναγιάς Αγριλιώτισσας (6χλμ Β).

 

---

Φοινικούντα

 

Ψαροχώρι, 68 χλμ ΝΔ από την Καλαμάτα, με 626 κατοίκους. Έχει εξελιχθεί σε τουριστικό θέρετρο, φημισμένο για την υπέροχη θάλασσά του. Είναι χτισμένο σε κλειστό απάνεμο όρμο απέναντι από το νησάκι Σχίζα. Σ’ όλο το μήκος της παραλίας είναι δεμένα ψαροκάικα και βάρκες, ενώ οι ταβέρνες και τα εστιατόρια έχουν τα τραπεζάκια τους ως εκεί που “σκάει” το κύμα.

 

---

Χώρα Τριφυλλίας

 

Μεσόγεια κωμόπολη, χτισμένη σε χαμηλό λόφο μπροστά από τον ομώνυμο κάμπο. Διατηρεί την παλιά όψη της -κεραμοσκέπαστα σπίτια, στενοί δρόμοι. Απέχει 48 χλμ ΒΔ από την Καλαμάτα και έχει 3.000 κατοίκους. Κοντά της το Κεφαλόβρυσο, με πηγές, πεύκα, πλατάνια. Η περιοχή είναι κατάφυτη – ελιές, αμπέλια και κηπευτικά.

 

Αξιοθέατα στη Χώρα Τριφυλλίας:

• Το ανάκτορο του Νέστορα, στον Επάνω Εγκλιανό, σε απόσταση 14χλμ από την Πύλο, συγκαταλέγεται ανάμεσα στα σημαντικότερα μνημεία της μυκηναϊκής Ελλάδας. Τα ανάκτορα χτίστηκαν το 13ο αι. π.Χ. από το βασιλιά Νέστορα – που πήρε μέρος στον Τρωικό Πόλεμο με ενενήντα πλοία – γιο του Πηλέα, ο οποίος μετέτρεψε την Πύλο στη δεύτερη σημαντικότερη πόλη του μυκηναϊκού κόσμου, μετά τις Μυκήνες. Το γύρο τοπίο ήταν ήρεμο και η περιοχή του ανακτόρου δεν τειχίστηκε ποτέ, αντίθετα με τις άλλες μυκηναϊκές ακροπόλεις. Τα ανάκτορα καταστράφηκαν σχεδόν ολοκληρωτικά στις αρχές του 12ου αι., από πυρκαγιά και δεν ανοικοδομήθηκαν ποτέ. Ο Κ. Κουντουριώτης το 1939 εντόπισε τη θέση του προϊστορικού παλατιού, την αποκάλυψη του οποίου συνέχισε και ολοκλήρωσε ο Αμερικανός Καρλ Μπλέγκεν.
• Οι ανασκαφές σταδιακά αποκάλυψαν τα ερείπια πλουσιότατου διώροφου κεντρικού οικοδομήματος και άλλων δυο βοηθητικών, που απλώνονται στο μισό οροπέδιο του Εγκλιανού. Μπαίνουμε στο ανάκτορο από μια άνετη αυλή με πρόπυλο. Αριστερά βρίσκονται δυο δωμάτια (αρχεία) όπου βρέθηκε μεγάλος αριθμός από πήλινες πινακίδες με τη Γραμμική Β’. Οι πήλινες αυτές πινακίδες, που θυμίζουν φύλλα φοίνικα, 1.250 στο σύνολό τους, αποκρυπτογραφήθηκαν το 1952 από τον αρχιτέκτονα Μάικλ Βέντρις και το φιλόλογο Τζον Τσάντγουικ, προσφέροντάς μας πλήθος πρακτικών πληροφοριών για τη ζωή στην προϊστορική Πύλα. Το πρόπυλο οδηγεί σε αυλή με μια στοά με δυο κίονες στα δεξιά της και μια αποθήκη και μια αίθουσα αναμονής στα αριστερό της Από την αυλή προχωρούμε στον πρόδομο του ανακτόρου που διακοσμούνταν με τοιχογραφίες και από κει στην αίθουσα του θρόνου, όπου παρατηρούμε την πήλινη λατρευτική εστία στο μέσον της αίθουσας με τις βάσεις τεσσάρων κιόνων ολόγυρα αλλά δυστυχώς όχι και το θρόνο, που καταστράφηκε τελείως. Η αίθουσα του θρόνου ήταν διακοσμημένη με υπέροχες έγχρωμες τοιχογραφίες, που αναπαριστούσαν διάφορα θέματα, ενώ ζωγραφική διακόσμηση υπήρχε και στο πάτωμα της αίθουσας. Από μια σειρά διαδρόμων, προσεγγίζουμε διάφορα δωμάτια, που χρησίμευαν κυρίως ως αποθήκες, όπως φάνηκε από τα πήλινα αγγεία που βρέθηκαν σ’ αυτό. Άλλα δωμάτια χρησίμευαν για την αποθήκευση λαδιού, με μεγάλα πιθάρια, ενώ σε ένα από αυτά ανασκάφηκαν τμήματα από περισσότερα από 3.000 αγγεία. Δεξιά και αριστερά του πρόδομου βλέπουμε δύο κλιμακοστάσια (από το ένα σώζονται μόνο οχτώ σκαλοπάτια), που οδηγούσαν στον επάνω όροφο.
• Νοτιοανατολικά του κεντρικού ανακτόρου αποκαλύφθηκαν τα ερείπια λουτρού με πήλινο λουτήρα, στο οποίο διακρίνονται ίχνη από τη διακόσμηση και από δυο μεγάλα πιθάρια. Εκεί βρίσκονταν και το διαμερίσματα της βασίλισσας, με μια μεγάλη αίθουσα με κυκλική εστία, διακοσμημένη με ωραία σχέδια, όπως και οι περισσότεροι τοίχοι του διαμερίσματος.
• Νοτιοδυτικά υπάρχουν τα ερείπια οικοδομικού συγκροτήματος με προγενέστερο μέγαρο και βορειοανατολικό ενός άλλου με χώρους αποθήκευσης κι ένα πιθανό ιερό με βωμό στην είσοδό του. Ακόμη νοτιότερα βρέθηκαν λείψανα εργαστηρίου κατασκευής όπλων και ίχνη του αγωγού, που εφοδίαζε με νερό το ανάκτορο.
• Ολόγυρα από το ανάκτορο ανασκάφηκαν θολωτοί τάφοι με κτερίσματα, ο πλησιέστερος των οποίων βρέθηκε σε απόσταση 80 μέτρων από το κεντρικό ανάκτορο.

Και στο νομό Μεσσηνίας γίνονται πολλές πολιτιστικές και παραδοσιακές εκδηλώσεις κάθε χρόνο. Λόγω της πληθώρας αυτών, αναφέρουμε τις πιο σημαντικές, αν και θα είναι ενδιαφέρον να παραβρίσκεστε και σε άλλες.

 

Καλαματιανό Καρναβάλι

 

Το Καλαματιανό Καρναβάλι ως θεσμός ξεκίνησε επίσημα το 2013, όμως οι αποκριάτικες εκδηλώσεις στην πόλη έχουν μακρόχρονη ιστορία. Επίκεντρο των εκδηλώσεων είναι η κεντρική πλατεία Βασιλέως Γεωργίου, όπου λαμβάνουν χώρα η καρναβαλική παρέλαση με χιλιάδες καρναβαλιστές, το «Γαϊτανάκι», μια υπαίθρια αποκριάτικη παράσταση μουσικής και χορού δυτικής προέλευσης, παιχνίδι κρυμμένου θησαυρού, χορευτικές επιδείξεις, παιχνίδια και πολλές άλλες παράλληλες εκδηλώσεις, που κάνουν το Καλαματιανό Καρναβάλι αξέχαστη εμπειρία για τους συμμετέχοντες.

H μεγάλη παρέλαση του Καλαματιανού Καρναβαλιού πραγματοποιείται την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς και ακολουθεί την διαδρομή: Πλατεία Όθωνος  – Πεζόδρομος οδού Αριστομένους  – Τροχοφόρο Τμήμα οδού Αριστομένους – Οδός Φραντζή – Οδός Σιδηροδρομικού Σταθμού – Κεντρική Πλατεία Καλαμάτας.

Στο Καλαματιανό Καρναβάλι το κυνήγι του κρυμμένου θησαυρού που γνωρίζουμε από άλλες πόλεις της Ελλάδας, λέγεται «Το μυστικό της Πριγκίπισσας Ιζαμπώ».  Ονομάστηκε έτσι εξαιτίας του μυθιστορήματος του Άγγελου Τερζάκη που αναφέρεται στη ζωή της Μεσαιωνικής Ελλάδας και γράφτηκε το 1945, με κύριο γεγονός την κατάληψη του Φραγκικού Κάστρου  της Καλαμάτας το 1293, στο οποίο κατοικούσε η μυθική πριγκίπισσα.

 

---

Καρναβάλι της Νέδουσας

 

Το Καρναβάλι Νέδουσας γίνεται κάθε χρόνο την Καθαρή Δευτέρα στο ομώνυμο χωριό της Καλαμάτας. Πρόκειται για ένα αυθεντικό αγροτικό δρώμενο, παρεμφερές με αυτά που τελούνται κάθε χρόνο την ίδια περίοδο στη Βόρεια Ελλάδα.

Το αγροτικό καρναβάλι της Νέδουσας είναι ένα είδος “λαϊκού θεάτρου” με πρωταρχικό σκοπό την εξασφάλιση της καλής χρονιάς και της γονιμότητας. Οι ντόπιοι πιστεύουν πως “αν δεν γίνει μια χρονιά το καρναβάλι θα ‘ναι κακό για το χωριό”.

Χαρακτηριστικά μέρη του Καρναβαλιού της Νέδουσας, που το κάνουν μοναδικό σε ολόκληρο τον Ελλαδικό χώρο, είναι τα εξής:

• Το μουντζούρωμα: Όλοι βάφουν τα πρόσωπά τους από καπνιά φούρνου, για να λειτουργήσει σαν “αντιβασκανικό”.
• Ο αγερμός: Όλοι οι μεταμφιεσμένοι επισκέπτονται τα σπίτια του χωριού κυκλικά, ανταλλάσσοντας ευχές και κεράσματα!
• Ο χορός των τράγων: Τραγόμορφοι “πολεμούν” υπό τους ήχους των κουδουνιών.
• Η αροτρίαση: Η ιερότερη στιγμή του Καρναβαλιού της Νέδουσας. Το αλέτρι θα «οργώσει» τρεις φορές την πλατεία του χωριού, ενώ οι μεταμφιεσμένοι “σπέρνουν”.
• Ο γάμος: Το πιο αστείο μέρος του καρναβαλιού στη Νέδουσα, στο τέλος του οποίου γαμπρός και νύφη «ερωτεύονται» κατάχαμα στο τρεις φορές οργωμένο χώμα.
• Η κηδεία, ο θρήνος και η ανάσταση: Ένας νέος που φονεύεται “για να μην πεθάνει από γεροντική αδυναμία”, “κηδεύεται” και τον θρηνούν με “μοιρολόγια”, ανακαλείται τελικά στη ζωή και “ανασταίνεται” -ένας ξεκάθαρος συμβολισμός για την ανάσταση της φύσης.

 

Οι επισκέπτες στο Καρναβάλι της Νέδουσας τρώνε δωρεάν τα προσφερόμενα από τον πολιτιστικό σύλλογο σαρακοστιανά και πίνουν το μοναδικό κρασί της ποικιλίας “κουτσαβίτικο”.

 

---

Μεσσηνιώτικο Πανηγύρι

 

Εννιά ημέρες διαρκεί το Μεσσηνιώτικο Πανηγύρι που ξεκινά κάθε χρόνο στις 20 Σεπτεμβρίου σε ανάμνηση του θαύματος της Παναγίας που γλίτωσε την Μεσσήνη από φοβερή επιδημία πανούκλας το 1755.

Το Μεσσηνιώτικο Πανηγύρι συνδυάζεται με την κάθοδο της Θαυματουργής εικόνας της Παναγίας από το καθολικό της Μονής του Βουλκάνου: Τη νύχτα της 19ης προς 20η Σεπτεμβρίου οι πιστοί συνοδεύουν τη Βουλκανιώτισσα και διανύουν απόσταση 20χλμ με τα πόδια. Η κάθοδος αυτή ξεκινά στις 2 το πρωί από το Βουλκάνο και καταλήγει στη «Μαυροματέϊκη Παναγίτσα» γύρω στις 7.30 το πρωί.

Η επίσημη υποδοχή της εικόνας γίνεται στις 9.30π.μ. στο εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής, στην είσοδο της Μεσσήνης, από τον Μητροπολίτη Μεσσηνίας, τις αρχές του τόπου και πλήθος πιστών και σηματοδοτεί την έναρξη του Μεσσηνιώτικου Πανηγυριού.

Ακολουθεί η Λιτανεία στους κεντρικούς δρόμους της πόλης για να καταλήξει στο Βουλκανιώτικο Μετόχι της Πανηγυρίστρας, όπου και εναποτίθεται η Ιερή Εικόνα.

Στο Μεσσηνιώτικο Πανηγύρι το προσκύνημα είναι οκταήμερο μέχρι την 28η Σεπτεμβρίου, οπότε και στις 5 το απόγευμα αυτής της ημέρας ξεκινά η επιστροφή της Εικόνας στο μοναστήρι της, πρώτα με λιτανεία μέσα στη Μεσσήνη και στη συνέχεια με πορεία προς το Βουλκάνο, όπου καταλήγει στις 12 το βράδυ.

 

---

Έθιμο της Φωτιάς

 

Ένα από τα έθιμα που αναβιώνουν κάθε χρόνο στο Καρναβάλι της Μεσσήνης  είναι το Έθιμο της φωτιάς, που πραγματοποιείται την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς,  της Κυριακή της Τυροφάγου.

Σε κομβικά σημεία της Μεσσήνης, σε πολλές γειτονιές, ο Δήμος αναβιώνει το Έθιμο της φωτιάς, ανάβοντας τεράστιες φωτιές. Οι κάτοικοι, μεταμφιεσμένοι ή μη, χορεύουν και να γλεντούν γύρω από αυτές μέχρι το πρωί, ενώ κατά τη διάρκεια του γλεντιού γίνεται και αναπαράσταση και άλλων παλαιών εθίμων. Το γλέντι που στήνεται με αφορμή το Έθιμο της φωτιάς είναι τρικούβερτο με ντόπιους οργανοπαίκτες, πολύ κρασί και παραδοσιακούς μεζέδες, από τους οποίους δεν λείπει η ψητή γουρνοπούλα, ένα από τα παραδοσιακά φαγητά της Μεσσήνης.

Το Έθιμο της φωτιάς στη Μεσσήνη, με τον τρόπο που γίνεται, είναι μοναδικό σε όλη την Ελλάδα, αλλά σχετίζεται με την αρχέγονη παράδοση και τις αντίστοιχες τελετές που έχουν να κάνουν με τη μυστηριακή δύναμη της φωτιάς: η φωτιά κρύβει μέσα της δύναμη που μεταδίδεται σε όποιον έρθει μαζί της, με κάποια ιεροτελεστία.

Ένας μόνο από τους λόγους για να παρακολουθήσουν οι επισκέπτες το Μεσσηνιανό Καραβάλι, είναι και η αναβίωση του Εθίμου της Φωτιάς, που είναι ούτως ή άλλως, μια ξεχωριστή αφορμή για ξέφρενη διασκέδαση.

 

---

Σαϊτοπόλεμος

 

Ο σαϊτοπόλεμος που λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο την Κυριακή του Πάσχα στο Γήπεδο των παλιών σφαγείων στο λιμάνι στην Καλαμάτας, είναι από τα πιο εντυπωσιακά και θορυβώδη πασχαλινά έθιμα της Ελλάδας.

Το έθιμο αυτό, ο σαϊτοπόλεμος, όπως λέγεται, είναι βγαλμένο από την Μεσσηνιακή ιστορία και τους ηρωικούς αγώνες των κατοίκων της Καλαμάτας κατά των Τούρκων. Σύμφωνα με την παράδοση, οι Μεσσήνιοι χρησιμοποίησαν τις σαΐτες για να αναχαιτίσουν το ιππικό των αντιπάλων. Ο δυνατός θόρυβος και ο κρότος που προκαλούσαν τρόμαζαν τα άλογα τόσο πολύ, που έριχναν κάτω τους αναβάτες τους και έφευγαν φοβισμένα, έτσι ονομάστηκε και σαϊτοπόλεμος.

Οι επονομαζόμενοι σαϊτολόγοι προετοιμάζονται όλο τον χρόνο για την ημέρα του σαϊτοπόλεμου. Ετοιμάζουν τα χαρμάνια και τους χαρτονένιους σωλήνες που θα σκάσουν την Κυριακή του Πάσχα. Οι συμμετέχοντες χωρίζονται σε ομάδες, με ονομασίες εμπνευσμένες από την Επανάσταση του 1821, όπως Φιλική Εταιρεία, Επαναστάτες, Μπουρλοτιέρηδες και Μπαρουτοκαπνισμένοι. Κάθε ομάδα απαρτίζεται από 15 με 20 άτομα και διαθέτει επικεφαλής, σημαιοφόρο, σαλπιγκτή και λάβαρο, ενώ αρκετοί φορούν παραδοσιακές ενδυμασίες.

Η κάθε ομάδα στον σαϊτοπόλεμο υποστηρίζεται από τον  «άμαχο πληθυσμό», δηλαδή τους συγγενείς και φίλους των συμμετεχόντων. Με τις σαΐτες ανά χείρας, οι ομάδες περιμένουν το σύνθημα για να αρχίσουν την εκτόξευση. Ο συναγωνισμός των μπουλουκιών, ξεσηκώνει το πλήθος, οι σαΐτες εκτοξεύονται κατά ριπάς και η εκκωφαντική βοή του σαϊτοπόλεμου λένε ότι ακούγεται μέχρι τα σύνορα των όμορων νομών.

Εκτός από την Καλαμάτα ο σαϊτοπόλεμος αναβιώνει και στη Μεσσήνη.

 

---

Γιορτή Βρώσιμης Ελιάς

 

Η Γιορτή Βρώσιμης Ελιάς πραγματοποιείται κάθε χρόνο τον Αύγουστο στο Τρίκορφο, ένα από τα πιο σημαντικά χωριά της Μεσσηνίας στην παραγωγή βρώσιμης ελιάς.

Η γιορτή γίνεται στην πλατεία του χωριού με την συμμετοχή των τυποποιητών βρώσιμης ελιάς από την Μεσσηνία αλλά και από όλη την Ελλάδα, με σκοπό την προβολή και προώθηση του μικροσκοπικού, αλλά θαυματουργού αυτού καρπού. Περίπου είκοσι περίπτερα παραγωγών παρουσιάζουν τη βρώσιμη ελιά σε διάφορες ποικιλίες και ακολουθεί μουσική βραδιά με ομιλίες και διαγωνισμό γεύσης. Η Γιορτή Βρώσιμης Ελιάς διαρκεί δύο ημέρες.

Στο πλαίσιο της Γιορτής της Βρώσιμης Ελιάς πραγματοποιούνται επίσης ημερίδες με θέματα που αφορούν στην ελιά και το λάδι, όπως ο πολιτισμός της ελιάς και του λαδιού, το ελαιόλαδο και η μεσσηνιακή κουζίνα, η διατροφική αξία του ελαιολάδου κ.α.

Καθ’ όλη τη διάρκεια της Γιορτής της Βρώσιμης Ελιάς οι επισκέπτες μπορούν να δοκιμάσουν από μια μεγάλη ποικιλία του παγκοσμίως φημισμένου προϊόντος της Μεσσηνίας, η οποία παράγει 3.000-3.500 τόνους βρώσιμης ελιάς ετησίως, που ενισχύουν την τοπική οικονομία.

 

---

Καρναβάλι της Μεσσήνης

 

Το Καρναβάλι της Μεσσήνης είναι από τα πιο γνωστά σε όλη τη Μεσσηνία, καθώς πραγματοποιείται στην πόλη πάνω από 150 χρόνια και έχει το μοναδικό στην Ελλάδα χαρακτηριστικό ότι αποκορυφώνεται με την παρέλαση αρμάτων και καρναβαλιστών την Καθαρά Δευτέρα και όχι την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς.  Τοπικά έθιμα και ξέφρενο γλέντι χαρακτηρίζουν το Καρναβάλι της Μεσσήνης που συγκεντρώνει πλήθος επισκεπτών.

O εορτασμός αρχίζει από την Tσικνοπέμπτη με μία παραδοσιακή ταβέρνα πάνω σε άρμα να γυρνά στους δρόμους της πόλης και να μοιράζει άφθονο κρασί και σουβλάκια στους περαστικούς. Την τελευταία Κυριακή της αποκριάς, στις γωνίες των δρόμων ανάβουν φωτιές και στήνουν τρικούβερτο γλέντι, με ντόπιους οργανοπαίκτες, πολύ κρασί και σαρακοστιανά εδέσματα.

Το πρωί της Καθαράς Δευτέρας γίνεται η κορύφωση των εκδηλώσεων στο Καρναβάλι της Μεσσήνης. Στήνεται η «Κρεμάλα», για το Κρέμασμα της Γριάς Συκούς, ενώ το απόγευμα της ίδιας ημέρας οι πολιτιστικές εκδηλώσεις: παρελάσεις μαζορετών, άρματα, μεταμφιεσμένους μικρούς και μεγάλους, χορευτικά συγκροτήματα, λαϊκά όργανα, φιλαρμονικές και, τέλος, εκφώνηση σατυρικού λόγου. Η ιεροτελεστία αυτών των ημερών κάνει το Καρναβάλι της Μεσσήνης μοναδικό και αξίζει να το ζήσετε και εσείς αν βρεθείτε τις ημέρες εκείνες στη Μεσσηνία.

 

---

Ιππικοί Αγώνες

 

Οι Ιππικοί αγώνες είναι έθιμο  που αναβιώνει κάθε χρόνο, ανήμερα της γιορτής του Αγίου Γεωργίου, στο Πλατύ  Μεσσηνίας, με τη συμμετοχή δεκάδων αναβατών και πλήθος επισκεπτών.

Οι Ιππικοί αγώνες γίνονται στο Ιπποδρόμιο, έναν χωμάτινο δρόμο μήκους ενός χιλιομέτρου και πλάτους δέκα μέτρων, που ξεκινάει από το εξωκκλήσι του Αγίου Γεωργίου, ο οποίος θεωρείται προστάτης των ιππέων, και καταλήγει στο χωριό.

Η παράδοση τοποθετεί την απαρχή των Ιππικών Αγώνων στα τελευταία χρόνια του Βυζαντίου. Η παράδοση λέει ότι κατά την προετοιμασία της Επανάστασης,  επ’ ευκαιρία του εορτασμού συγκεντρώνονταν στο Πλατύ διάφοροι οπλαρχηγοί και αντάλλασσαν γνώμες για τον Αγώνα.

Στον πρώτο νικητή των Ιππικών Αγώνων απένειμαν μια κουλούρα ζυμωμένη με αλεύρι, αυγά και ζάχαρη. Από το 1910 μέχρι το 1927 καθιερώνονται με την φροντίδα της Εκκλησίας και δυο ακόμα έπαθλα, ένα ρολόι και ένας χαλινός.

Το ιστορικό αυτό έθιμο, οι Ιππικοί αγώνες στο Πλατύ, δεν διακόπηκε ούτε στα χρόνια της Κατοχής από τους Γερμανούς.

 

---

Απελευθέρωση Καλαμάτας

 

Η 23η Μαρτίου είναι η επέτειος της Απελευθέρωσης της Καλαμάτας από τον Οθωμανικό ζυγό. Κάθε χρόνο πραγματοποιείται στην πλατεία 23ης Μαρτίου  στην παλιά πόλη  η αναπαράσταση της κατάληψης και της απελευθέρωσης που έγινε το 1821, με το ξέσπασμα της Επανάστασης, ενώ διοργανώνονται και άλλες πολιτιστικές εκδηλώσεις.

Στις 23 Μαρτίου 1821 οι επαναστατημένοι Έλληνες πέτυχαν μια μεγάλη νίκη έναντι των Τούρκων κατακτητών, την Απελευθέρωση της Καλαμάτας.

Η σημαντική αυτή νίκη εορτάζεται με λαμπρό τρόπο κάθε χρόνο στην Καλαμάτα, μια παράδοση που τηρείται στην μεσσηνιακή πρωτεύουσα εδώ και πολλά χρόνια. Οι εορτασμοί της Απελευθέρωσης της Καλαμάτας περιλαμβάνουν παρέλαση, αγώνα δρόμου, τον λεγόμενο «Δρόμος Θυσίας», με απονομή βραβείων στους νικητές, έλευση της Ιερής Φλόγας από την Ιερά Μονή Βελανιδιάς, δοξολογία στον Ιερό Ναό των Αγίων Αποστόλων, τον ιστορικό ναό όπου άναψε η φλόγα της Επανάστασης, τέλεση τρισάγιου στη μνήμη των πεσόντων ηρώων και, το σπουδαιότερο, αναπαράσταση της κατάληψης της πόλης, που οδήγησε στην Απελευθέρωσης της Καλαμάτας.

 

---

Διεθνές Φεστιβάλ Χορού

 

Το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας  που γίνεται κάθε Ιούλιο αποτελεί κορυφαία δραστηριότητα της πόλης. Ξεκίνησε την άνοιξη του 1995 από το Διεθνές Κέντρο Χορού Καλαμάτας και έχει εξελιχθεί σε μία από τις σημαντικότερες χορευτικές διοργανώσεις της Ευρώπης.

Ονόματα πολύ σημαντικών δημιουργών, που γράφουν την ίδια την ιστορία του σύγχρονου χορού, εμφανίσθηκαν για πρώτη φορά στην Ελλάδα, ενώ ταυτόχρονα το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού φρόντισε για την προβολή και ενίσχυση της ελληνικής δημιουργίας είτε μέσα από την ανάθεση χορογραφικού έργου σε ταλαντούχους δημιουργούς, είτε μέσα από την στήριξη της πειραματικής διάθεσης νέων ομάδων.

Αναπόσπαστο μέρος του Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού αποτελούν τα εκπαιδευτικά σεμινάρια χορού, τα εργαστήρια και οι διαλέξεις που απευθύνονται σε σπουδαστές και επαγγελματίες του χώρου, ενώ στις παράλληλες δραστηριότητες του Φεστιβάλ συμπεριλαμβάνονται οι εκδόσεις και οι παραγωγές video dance.

Η μεγάλη απήχηση του Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού αποτυπώνεται κάθε χρόνο στο πλήθος των επισκεπτών που κατακλύζει κάθε καλοκαίρι τη Μεσσηνιακή πρωτεύουσα για να το παρακολουθήσει.

Το Διεθνές Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας, με έδρα το Ζουμπούλειο Μέγαρο, στο ξεκίνημά του συνδέθηκε με παραστάσεις στο ιστορικό Αμφιθέατρο του Κάστρου  της πόλης. Σήμερα οι δραστηριότητές του απλώνονται στο Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Καλαμάτας, το Δημοτικό Πνευματικό Κέντρο, το Εθνικό Στάδιο Καλαμάτας και αλλού.

 

---

Ο Μακαρονάς

 

Ο Μακαρονάς είναι ένα από τα έθιμα στην περιοχή  της Πύλου, στη Μεσσηνία. Αναβίωνε κάθε χρόνο την Κυριακή του Καρναβαλιού, πριν από τη Καθαρά Δευτέρα. Η τρίτη εβδομάδα της αποκριάς λέγεται Τυρινή ή Μακαρονού γιατί τότε, σύμφωνα με τη θρησκευτική ορθόδοξη παράδοση, τρώμε μόνο γαλακτοκομικά και ζυμαρικά. Ο Μακαρονάς λοιπόν, ήταν αυτός που έτρωγε όλα τα μακαρόνια του χωριού. Στην αναβίωση του εθίμου αυτού οι κάτοικοι της Πύλου ντύνουν ένα ομοίωμα ανθρώπου από άχυρα και τον δικάζουν στην κεντρική πλατεία. Ενώπιον δικαστών και ενόρκων και παρουσία μαρτύρων, ο Μακαρονάς αντιμετώπιζε την κατηγορία ότι έφαγε όλα τα μακαρόνια και άφησε την πόλη νηστική. Θύμα της λαιμαργίας του ο Μακαρονάς, έχει πάντα την ίδια τύχη: καταδίκη σε θάνατο δια της πυράς.

Ο Μακαρονάς στην πυρά δηλαδή, πληρώνει για τα κρίματά του, και οι θεατές εξαγνισμένοι ευχαριστούνται το γλέντι – ως γνωστόν, η φωτιά έχει εξαγνιστικό χαρακτήρα.

 

---

Γιορτή της Μπάμιας

 

Η γιορτή της μπάμιας πραγματοποιείται κάθε καλοκαίρι, το πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου στο χωριό Αρμενιοί της Τριφυλίας που βρίσκεται στην εύφορη πεδιάδα στα νότια της Κυπαρισσίας. Η μπάμια είναι το κυριότερο προϊόν που παράγει τους καλοκαιρινούς μήνες το χωριό, το οποίο αποτελεί τον μεγαλύτερο προμηθευτή μπάμιας της ελληνικής αγοράς. Στόχος της γιορτής είναι η προβολή και η προώθηση του κηπευτικού αυτού που παίζει τόσο σημαντικό ρόλο στην οικονομία της περιοχής.

Στη γιορτή της μπάμιας που γίνεται στην πλατεία του χωριού, στήνονται τραπέζια και προσφέρονται δωρεάν μπάμιες μαγειρεμένες στο φούρνο. Από το τραπέζι της γιορτής δεν λείπει η παραδοσιακή γουρνοπούλα, διάφορα άλλα ψητά, σαλάτες και άφθονη παγωμένη μπύρα.

Στο πλαίσιο της γιορτής της μπάμιας στους Αρμενιούς διοργανώνονται τις προηγούμενες ημέρες πλήθος παράλληλων εκδηλώσεων, όπως κυνήγι χαμένου θησαυρού, τουρνουά τάβλι και τουρνουά μπάσκετ για τα παιδιά και τους νέους της περιοχής.

Το βράδυ μετά το τραπέζι στήνεται στο χωριό ένα μεγάλο λαϊκό πανηγύρι με ζωντανή ορχήστρα, χορούς και γλέντι μέχρι το πρωί από μικρούς και μεγάλους, ντόπιους και επισκέπτες.

Σε απόσταση 12χλμ από την Καλαμάτα στα ανατολικά του Μεσσηνιακού κόλπου βρίσκεται το γραφικό ψαροχώρι και η παραλία Κιτριές. Πρόκειται για μια μικρή παραλία με καταπράσινα νερά, στρωμένη με βότσαλο και διάσπαρτα βραχάκια. Η βλάστηση, πλούσια στην περιοχή, φτάνει μέχρι την θάλασσα.

Η παραλία στις Κιτριές είναι κατάλληλη για οικογένειες που προτιμούν την ησυχία. Διαθέτει λίγες ξαπλώστρες και ομπρέλες και όπως είναι φυσικό, περιτριγυρίζεται από ψαροταβέρνες που προσφέρουν φρέσκο ψάρι πάνω στο κύμα.

---

Οι επισκέπτες της πόλης που δεν θέλουν να απομακρυνθούν από το κέντρο, μπορούν να χαλαρώσουν δίπλα στη θάλασσα, στην παραλία στο λιμάνι της Καλαμάτας, μια ανάσα από όλες τις παροχές και τις υπηρεσίες της σύγχρονης πόλης.

Η παραλία στο λιμάνι της Καλαμάτας είναι αμμουδερή, ενώ τα δέντρα που υπάρχουν εκεί προσφέρουν τη σκιά τους για να προφυλαχτούν οι κολυμβητές από τον καυτό καλοκαιρινό ήλιο. Στην παραλία στο λιμάνι της Καλαμάτας θα βρείτε πάντα κόσμο να βουτά στα κρυστάλλινα νερά του μεσσηνιακού κόλπου, καθώς ακόμα και εδώ, μέσα στο λιμάνι της πόλης, είναι διαυγή και πεντακάθαρα.

---

Στο δρόμο πάνω από την ακτή βρίσκονται αρκετές ψαροταβέρνες για να ικανοποιήσουν τη “λιγούρα” που φέρνει το κολύμπι.

Κατά μήκος της παραλίας και περίπου 5-10 μέτρα από την ακρογιαλιά, θα δείτε τα βράχια που έδωσαν στην παραλία το όνομα Βραχάκια Καλαμάτας. Είχαν τοποθετηθεί εκεί παλαιότερα, ως “κυματοθραύστες”,  για να μην βγαίνει το νερό της θάλασσας στην λεωφόρο Ναυαρίνου τις μέρες με σφοδρή κακοκαιρία.

Τα Βραχάκια της Καλαμάτας είναι παραλία με καθαρά νερά, ιδανική για οικογένειες, καθώς θεωρείται από τις πλέον ασφαλείς λόγω των βράχων, αλλά και είναι πολύ εύκολα προσβάσιμη ακόμα και από το κέντρο της πόλης.

---

Η παραλία της Καλαμάτας εκτείνεται σε μήκος 2,5 χλμ και μπορείτε να φτάσετε εκεί ακόμα και περπατώντας από το κέντρο της πόλης. Κατά μήκος της λεωφόρου Ναυρίνου, η παραλία της Καλαμάτας, που έχει βραβευτεί με γαλάζια σημαία, είναι στρωμένη με ψιλό βότσαλο και βαθαίνει ομαλά.

Θα βρείτε πολλά καφέ, ζαχαροπλαστεία, εστιατόρια και ψαροταβέρνες. Η πρόσβαση είναι ελεύθερη και στο μεγαλύτερο μέρος της είναι οργανωμένη με εγκαταστάσεις και υπηρεσίες (ομπρέλες, ξαπλώστρες, καμπίνες),  όπου εκτός από την κολύμβηση, υπάρχει η δυνατότητα για θαλάσσια σπορ. Η ακτή στην παραλία της Καλαμάτας διαθέτει ναυαγοσώστες για ασφαλέστερη κολύμβηση.

---

Σε απόσταση 10χλμ ανατολικά της Καλαμάτας,  θα βρείτε την παραλία της Μικρής Μαντίνειας, σε μια μαγευτική τοποθεσία, μπροστά στο ομώνυμο χωριό.

Η παραλία της Μικρής Μαντίνειας είναι στρωμένη με λευκό βότσαλο, είναι βραβευμένη με Γαλάζια σημαία και παρέχει ναυαγοσώστη στο κεντρικό της σημείο. Μπαράκια και καφετέριες υπάρχουν πολλά πάνω στην παραλία, όπως και πληθώρα από ταβέρνες. Στην παραλία της Μικρής Μαντίνειας υπάρχει άφθονος χώρος ελεύθερης στάθμευσης δίπλα στην παραλία.

Η παραλία της Μικρής Μαντίνειας, διαθέτει πλήθος τουριστικών καταλυμάτων, ενώ χτίζονται συνεχώς νέες μονάδες που προσελκύουν επισκέπτες το από διάφορα σημεία της Ελλάδας.

---

Η παραλία Αλμυρού είναι μια από τις πιο δημοφιλής και πολυσύχναστες παραλίες της Καλαμάτας. Βρίσκεται 6 χιλιόμετρα ανατολικά της Καλαμάτας, λίγο πριν τη στροφή που οδηγεί προς τη Μεσσηνιακή Μάνη.

Η παραλία είναι στρωμένη με λευκό βότσαλο, διαθέτει ξαπλώστρες και ομπρέλες και φυσικά άφθονα καφέ και beach-bar. Είναι ιδανική για θαλάσσια σπορ, όπως  θαλάσσιο σκι και wind surfing. Διαθέτει επίσης γήπεδο beach volley για τους λάτρεις του αθλήματος.

Ο Αλμυρός είναι από τα σημαντικότερα τουριστικά θέρετρα της Καλαμάτας.  Στην περιοχή της παραλίας υπάρχει πληθώρα τουριστικών καταλυμάτων.

---

Η παραλία της Βέργας απέχει μόλις 5χλμ από την πόλη της Καλαμάτας. Είναι βοτσαλωτή με ήσυχα και ζεστά νερά. Διαθέτει πολλά beach-bar και είναι πολύ δημοφιλής κυρίως στους νέους. Στην παραλία της Βέργας συγκεντρώνονται και όλα τα club της Καλαμάτας, που λειτουργούν μετά τις 12 το βράδυ και μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες.

Η παραλία διαθέτει όλες τις υποδομές, ομπρέλες, ξαπλώστρες, καφέ, εστιατόρια και οτιδήποτε χρειάζεται κανείς θα το βρει εκεί. Είναι από τα σημαντικότερα τουριστικά θέρετρα της Καλαμάτας. Τα τελευταία χρόνια έχουν χτιστεί στην παραλία της Βέργας πολλές τουριστικές μονάδες, ξενοδοχεία και ενοικιαζόμενα δωμάτια.

---

Η παραλία της Στούπας βρίσκεται μπροστά ακριβώς από τον κεντρικό δρόμο του οικισμού της Στούπας.

Έχει γαλαζοπράσινα νερά, χρυσή ψιλή άμμο, αμέτρητες ομπρέλες και ξαπλώστρες. Τα νερά της παραλίας της Στούπας είναι πάντα πεντακάθαρα, καθώς υπόγεια ποτάμια που ξεκινούν από τον Ταΰγετο εκβάλλουν εδώ υποθαλάσσια, και τα ανακυκλώνουν ασταμάτητα.

Η παραλία της Στούπας είναι ιδανική για οικογένειες και για ανθρώπους που αποφεύγουν την απομόνωση. Δίπλα στη θάλασσα λειτουργούν πολλά μπαρ, εστιατόρια, καφετέριες, καταστήματα με είδη δώρων, ξενοδοχεία και σούπερ μάρκετ.

---

Η παραλία του Φονέα είναι η πιο αγαπημένη από τις λιγότερο γνωστές παραλίες της Δυτικής Μάνης. Έχει λευκό βότσαλο και γαλαζοπράσινα νερά. Χαρακτηριστικό της παραλίας του Φονέα είναι ένας μεγάλος βράχος που τη που χωρίζει στα δύο και χαρίζει φυσική σκιά.

Η παραλία του Φονέα βρίσκεται μόλις 2,5χλμ Ν/Α από αυτή της Καρδαμύλης, στο δρόμο προς Λακωνία. Σε μία απότομη στροφή, όπου περνάτε πάνω από ένα γεφυράκι με κίτρινα κάγκελα, θα δείτε έναν ασφάλτινο και έναν χωμάτινο δρόμο να κατηφορίζουν. Μπορείτε να κατεβείτε με το αυτοκίνητο από τον ασφάλτινο δρόμο, όπου θα βρείτε και ένα χώρο πάρκινγκ με αρκετά δέντρα.

---

Η παραλία Δελφίνια βρίσκεται μεταξύ της Καρδαμύλης  και της Στούπας, σε έναν κόλπο με ήρεμα, καθαρά και γαλαζοπράσινα νερά. Ελιές, πεύκα και κυπαρίσσια περιστοιχίζουν την παραλία Δελφίνια.

Στο βορεινό σημείο του κολπίσκου της παραλίας στα Δελφίνια βρίσκεται η σπηλιά του Πολυόρα (όπου φτάνει κανείς μόνο κολυμπώντας) που κρύβει μέσα της μια μικρότερη παραλία στρωμένη με άμμο, πυκνή σκιά και σταλακτίτες.

Επίσης μπορείτε να επιδοθείτε και σε θαλάσσιες δραστηριότητες. Υπάρχει οργανωμένο camping, ενώ η πρόσβαση στην παραλία Δελφίνια γίνεται μέσω χωματόδρομου.

---

Η παραλία της Καλογριάς είναι η πιο διάσημη, η πιο πολυσύχναστη και η πιο οργανωμένη παραλία στη Δυτική Μάνη. Χαρακτηριστικό της παραλίας της Καλογριάς είναι τα καταγάλανα, ρηχά, παγωμένα όμως, νερά, με τις υποθαλάσσιες πηγές με νερό του Ταΰγετου να τη διατηρούν πάντα καθαρή.

Η παραλία της Καλογριάς διαθέτει ομπρέλες και ξαπλώστρες, γήπεδο beach volley, μπαράκια, ταβέρνες, δυνατότητα για θαλάσσια σπορ και ενοικιάσεις ποδηλάτων και κανό. Είναι ιδανική και για τη νεολαία, αλλά και για οικογένειες με μικρά παιδιά.

Η παραλία της Καλογριάς βρίσκεται σε απόσταση 40χλμ από την Καλαμάτα  και 6,5χλμ από την Καρδαμύλη.

---

Η παραλία της Σάντοβας βρίσκεται στην περιοχή της Αβίας, 12χλμ από την πόλη της Καλαμάτας στα ανατολικά. Είναι μια από τις πιο κοσμικές παραλίες της περιοχής καθώς διαθέτει πολλά beach-bar, τα οποία διοργανώνουν σχεδόν καθημερινά το καλοκαίρι πάρτυ με γνωστούς Dj από την Ελλάδα και το εξωτερικό.

Η παραλία Σάντοβας διαθέτει ψιλή άμμο, με μικρό βότσαλο καθώς ξεκινάει η θάλασσα. Πάνω από την παραλία της Σάντοβας υπάρχει χώρος στάθμευσης στον δρόμο.

---

Η παραλία Πεταλιδίου βρίσκεται ακριβώς πριν το λιμανάκι του παραθαλάσσιου οικισμού που αποτελεί ένα αναπτυσσόμενο θέρετρο της Μεσσηνίας. Η ακτή είναι στρωμένη με χοντρά βότσαλα, ενώ ο βυθός είναι αμμώδης.

Το Πεταλίδι είναι χτισμένο κοντά στη θέση της ομηρικής πόλης Αίπειας, απέχει 27χλμ από την Καλαμάτα.

Έχοντας ως αφετηρία την παραλία Πεταλιδίου μπορείτε  να περιηγηθείτε στα αξιοθέατα της περιοχής και στα μνημεία της.

Κοντά στην παραλία του Πεταλιδίου θα βρείτε δωμάτια, ξενοδοχεία, ταβέρνες, καταστήματα και ό,τι άλλο χρειαστείτε για την παραμονή σας εκεί.

---

Η παραλία Ανεμόμυλος (ονομάζεται και Χαρουπιά αλλά και Μακρυνάμμος) βρίσκεται σε απόσταση μόλις 500 μέτρα από το κέντρο της Φοινικούντας στο δρόμο προς τη Μεθώνη και είναι η πιο φημισμένη παραλία της περιοχής.

Διαθέτει  βελούδινη άσπρη άμμο και κρυστάλλινα νερά, ενώ η παραλία Ανεμόμυλος είναι βραβευμένη με γαλάζια σημαία και είναι ιδανική για οικογένειες καθώς βαθαίνει ομαλά.

Είναι οργανωμένη με ξαπλώστρες και ομπρέλες και δίνεται η δυνατότητα για πολλά θαλάσσια σπορ, καθιστώντας την σημείο συνάντησης κυρίως για τους λάτρεις του wind surfing. Επίσης υπάρχουν ταβέρνες, αρκετά ενοικιαζόμενα δωμάτια, καθώς και κάμπινγκ.

---

Η Βοϊδοκοιλιά βρίσκεται δίπλα στη Λιμνοθάλασσα της Γιάλοβας, σε απόσταση 10χλμ από την Πύλο.

Είναι μέσα στην προστατευόμενη ζώνη του Natura 2000 και δεν θα συναντήσετε εκεί κάποια οργανωμένη δραστηριότητα. Τον Αύγουστο κατακλύζεται από εκατοντάδες επισκέπτες. Το ελεύθερο camping απαγορεύεται στην περιοχή, η οποία έχει σημαντική βιοποικιλότητα.

Η πρόσβαση στη Βοϊδοκοιλιά γίνεται από το μονοπάτι κάτω από το Παλιόκαστρο, που βρίσκεται στο τέρμα της παραλίας του Διβαριού. Μπορείτε να αφήσετε το αυτοκίνητο σας εκεί και να ακολουθήσετε τη διαδρομή που υποδεικνύει η ταμπέλα.

---

Η παραλία Λάμπες είναι η πρώτη από τις παραλίες που συναντάμε στην επαρχιακή οδό από την Μεθώνη προς τη Φοινικούντα. Είναι πλήρως οργανωμένη, με ξαπλώστρες και ομπρέλες και με μαγαζιά πάνω στο κύμα, όπου μπορείτε να απολαύσετε τον καφέ ή το ποτό σας αγναντεύοντας το απέραντο γαλάζιο της θάλασσας.

Στις Λάμπες θα βρείτε λεπτή άμμο και πεντακάθαρα νερά. Είναι ιδανική για οικογένειες.

Τα τελευταία χρόνια οι Λάμπες έχουν γίνει πολύ δημοφιλείς στη νεολαία και σε όσους προτιμούν έντονη διασκέδαση το καλοκαίρι,  αφού λειτουργούν beach-bar και εστιατόρια πάνω από την παραλία και μέχρι αργά το βράδυ.

---

Πολύ κοντά στην Φοινικούντα, μόλις 1,5χλμ προς την πόλη της Κορώνης, βρίσκεται ο μικρός οικισμός και η παραλία της Λούτσας. Η ακτή αποτελείται από άμμο και μεγάλα βότσαλα, ενώ ο βυθός έχει χοντρά βότσαλα με μεγάλες πέτρες σε ορισμένα σημεία. Η παραλία έχει βραβευθεί για την καθαριότητά της με γαλάζια σημαία.

Ο επισκέπτης μπορεί να βρει πάρα πολλές παραδοσιακές καλοκαιρινές ταβέρνες που σερβίρουν φρέσκο ψάρι και όλες τις γεύσεις της Μεσογειακής κουζίνας.

Στην παραλία της Λούτσας λειτουργεί και camping 70 θέσεων με αναψυκτήριο.

---

Η παραλία της Μεθώνης βρίσκεται μέσα στη Μεθώνη, τη γραφική πόλη της Μεσσηνίας. Είναι αμμουδερή στο ένα μέρος της, ενώ προς την ανατολική πλευρά της καλύπτεται με βότσαλο. Είναι μεγάλη σε πλάτος αλλά και μήκος και εκεί θα μπορέσετε να απολαύσετε το μπάνιο σας έχοντας θέα το νησάκι Σαπιέντζα, και βέβαια το ξακουστό κάστρο της Μεθώνης.

Στον δρόμο κατά μήκος της παραλίας της Μεθώνης θα βρείτε ταβέρνες καφετέριες και μπαράκια, καθώς και πληθώρα τουριστικών μαγαζιών. Λίγα μέτρα από την παραλία της Μεθώνης βρίσκεται άλλωστε η καρδιά της Μεθώνης, απ’ όπου μπορείτε να προμηθευτείτε ό,τι χρειάζεστε.

---

Η παραλία Φοινικούντας βρίσκεται μπροστά ακριβώς από το οικισμό της Φοινικούντας, στο νότιο τμήμα του νομού Μεσσηνίας.

Είναι βραβευμένη με Γαλάζια σημαία για την καθαριότητά της, είναι στρωμένη με άμμο και διαθέτει καθαρά, γαλαζοπράσινα νερά, ζεστά χωρίς μεγάλο βάθος και είναι ιδανικός προορισμός για οικογένειες με μικρά παιδιά.

Η πρόσβαση στην παραλία της Φοινικούντας είναι αρκετά εύκολη, τις πρωινές ώρες, καθώς υπάρχουν δημοτικοί χώροι στάθμευσης όπου μπορείτε να αφήσετε ελεύθερα το αυτοκίνητο σας.

Ο σημαντικότερος αρχαιολογικός χώρος στην περιοχή του Νομού είναι ο χώρος της Αρχαίας Μεσσήνης, γνωστής από τις περιγραφές του αρχαίου περιηγητή Παυσανία.

 

Κατά την περίοδο των ελληνιστικών (369-146π.Χ.) και ρωμαϊκών χρόνων (146π.Χ.-330μ.Χ.) χαρακτηριζόταν ως ελλαδική μεγαλούπολη και υπήρξε το κέντρο της αρχαίας Μεσσηνίας για διάστημα 700 χρόνων. Αποτελεί ένα σύνολο από κτίσματα και διαιρείται σε φυσικό, ιστορικό και σύγχρονο χώρο. Ο φυσικός χώρος είναι μια πεδιάδα 5.000-6.000 στρεμμάτων νοτιοδυτικά των λόφων Ιθώμης και Εύας, ενώ ο αρχαιολογικός, υποσύνολο του φυσικού, περιλαμβάνει αρκετά ευρήματα πολιτιστικής κληρονομιάς. Ο επισκέπτης αξίζει να θαυμάσει την εντυπωσιακή οχύρωση της αρχαίας πόλης, με κυρίαρχη την Αρκαδική Πύλη και τους οκτώ Πύργους της καθώς και την Ακρόπολη με το αρχαίο ιερό και το βυζαντινό μοναστήρι του Βουλκάνου που βρίσκεται στην κορυφή του λόφου Ιθώμη. Επιπλέον, υπάρχουν αρκετά δημόσια κτίρια πολιτικού και λατρευτικού χαρακτήρα όπως το Θέατρο, η Αγορά, το Στάδιο, το Ηρώο, η Κρήνη, οι Οικίες και οι Βυζαντινές Οικοδομικές Νησίδες. Ο σύγχρονος χώρος περιλαμβάνει το Μαυρομμάτι, που κτίστηκε πριν από το 1923 εντός των τειχών και σχεδόν πάνω στην αρχαία πόλη, και την Αρσινόη, σε ελάχιστη απόσταση από τα τείχη και τον Οδικό Άξονα που ενώνει τους δύο οικισμούς με το Μελιγαλά, διαμέσου της Αρκαδικής Πύλης.

 

---

 

Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσσήνης

 

Το Αρχαιολογικό Μουσείο της Μεσσήνης δημιουργήθηκε για να στεγάσει αποκλειστικά τα ευρήματα των ανασκαφών της Αρχαιολογικής Εταιρείας στην Αρχαία Μεσσήνη, οι οποίες ξεκίνησαν το 1895 και συνεχίζονται μέχρι σήμερα. Το Μουσείο χτίστηκε στις δυτικές παρυφές του χωριού Μαυρομάτι, σε οικόπεδο που παραχωρήθηκε ως δωρεά στην Αρχαιολογική Εταιρεία.

 

Πρόκειται για ένα μικρό διώροφο κτίριο, με αποθηκευτικούς χώρους στο ισόγειο και τρεις αίθουσες για τα εκθέματα στον όροφο. Η συλλογή του Μουσείου σε γλυπτά είναι ιδιαίτερης σημασίας. Ανάμεσά τους συγκαταλέγεται ο Δορυφόρος του Πολυκλείτου, η Άρτεμις στον τύπο της Λαφρίας, ο Ερμής στον τύπο Άνδρου-Farnese, καθώς και τμήματα από γλυπτά του Μεσσήνιου Δαμοφώντα.

 

Στους καταλόγους του Μουσείου έχουν καταγραφεί πάνω από 12.000 ευρήματα, αριθμός τεράστιος, αν αναλογιστεί κανείς τον περιορισμένο εκθεσιακό χώρο. Φυσικά είναι αδύνατον να εκτίθενται όλα ταυτόχρονα, κι έτσι τα περισσότερα παραμένουν αποθηκευμένα, περιμένοντας έναν μεγαλύτερο χώρο για να φιλοξενηθούν. Παρόλα αυτά, το Αρχαιολογικό Μουσείο της Μεσσήνης παραμένει ένα από τα αξιολογότερα της περιοχής και η επίσκεψη σε αυτό φωτίζει σημαντικές πτυχές του ιστορικού παρελθόντος της περιοχής.

 

Το Μουσείο εγκαινιάστηκε το Μάρτιο του 2000 στο χωριό Μαυρομάτι της Ιθώμης και είχε ως σκοπό να στεγάσει όλα τα ευρήματα που θα έφερναν στο φως οι αρχαιολογικές έρευνες που είχαν ξεκινήσει στα τέλη του 19ου αιώνα στην αρχαία Μεσσήνη. Οι ανασκαφές, που συνεχίζονται μέχρι σήμερα, έχουν αποκαλύψει έναν τεράστιο πλούτο ευρημάτων, ώστε πλέον το μικρό, σχετικά, μουσείο να αδυνατεί να εκθέσει όλον τον όγκο τους ταυτόχρονα.

 

Όσον αφορά το ανασκαφικό ιστορικό, οι έρευνες ξεκίνησαν το 1895 από το Θεμιστοκλή Σοφούλη και συνεχίστηκαν κατά τα έτη 1905 και 1926 από το Γεώργιο Οικονόμο. Στη συνέχεια ανέλαβε ο Αναστάσιος Ορλάνδος (1957-1975) και ύστερα από αυτόν ο Πέτρος Θέμελης, που ξεκίνησε το 1986 και συνεχίζει μέχρι σήμερα.

 

Το Μουσείο χτίστηκε σε οικόπεδο που παραχωρήθηκε ως δωρεά στην Αρχαιολογική Εταιρεία από τον ομογενή Δ. Λατζούνη. Είναι ένα απλό, μικρό, διώροφο κτίριο, το οποίο περιλαμβάνει πάνω από 12.000 ευρήματα, τα περισσότερα από τα οποία φυλάσσονται στους αποθηκευτικούς του χώρους στο ισόγειο. Αρκετά εκθέματα εκτίθενται επίσης στο αίθριο του μουσείου και στα υπόστεγα. Τα σημαντικότερα εκθέματά του είναι έργα γλυπτικής, μερικά εκ των οποίων είναι ιδιαίτερης αισθητικής και σημασίας. Ο Μεσσήνιος γλύπτης Δαμοφώντας εκπροσωπείται επάξια στο μουσείο, όπου εκτίθενται αρκετά αποσπάσματα από έργα του. Ο Δαμοφώντας ήταν ο σημαντικότερος γλύπτης της ώριμης ελληνιστικής περιόδου, και χάρη στον Παυσανία είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε με βεβαιότητα τουλάχιστον 15 έργα του. Ειδικευόταν σε γλυπτά που απεικόνιζαν θεούς και ήρωες, γι’ αυτό και τα δημιουργήματά του ήταν συνήθως κολοσσιαίων διαστάσεων. Εκτός από την πατρίδα του, τη Μεσσήνη, έργα του βρέθηκαν επίσης στο Αιγαίο, στη Μεγαλόπολη, αλλά και τη Λυκοσούρα.

 

Εκτός από τα έργα του Δαμοφώντα, ο επισκέπτης μπορεί να θαυμάσει το Δορυφόρο του Πολυκλείτου, τον Ερμή του τύπου Άνδρου-Farnese, καθώς και την Άρτεμη στον τύπο της Λαφρίας. Ο Δορυφόρος ανακαλύφθηκε το 1995 στο Γυμνάσιο της Μεσσήνης, και ανήκει σε μια μακρά σειρά πιστών αντιγράφων του τύπου του Δορυφόρου του Πολυκλείτου, που βρίσκονται σήμερα διάσπαρτα σε διάφορα μουσεία παγκοσμίως. Είναι ένα έργο άριστης ποιότητας, που έχει χρονολογηθεί στα χρόνια του Αυγούστου. Όσον αφορά το εικονιζόμενο πρόσωπο, άλλοι έχουν πει ότι πρόκειται για τον Αχιλλέα, ενώ άλλοι υποστηρίζουν ότι είναι ο Θησέας. Ο Ερμής του τύπου Άνδρου-Farnese είναι ένα μαρμάρινο άγαλμα που βρέθηκε το 1996 στη δυτική στοά του Γυμνασίου, το οποίο ακολουθεί πιστά έναν αγαλματικό τύπο που απαντάται και αλλού. Η Άρτεμις Λαφρία είχε ανακαλυφθεί νωρίτερα, το 1986. Απεικονίζει τη θεά με το δεξί χέρι υψωμένο, προκειμένου να ανασύρει βέλος από τη φαρέτρα της.

Άμεση επέμβαση	100
Πυροσβεστική Kαλαμάτας	199
Πυροσβεστική Γαργαλιάνων	27630-22.199
Aστυν. Διεύθυνση Mεσσηνίας	27210-44.600
Tμήμα Aσφαλείας	27210-44.644, 27210-44.641
Tμήμα Tροχαίας	27210-44.634, 27210-44.631
Aστ. Tμήμα Kαλαμάτας	27210-44.654, 27210-44.651
Aστ. Tμήμα Περιφέρειας Kαλαμάτας	27210-44.671
Σταθμός Tουριστικής Aστυνομίας	27210-44.681, 27210-44.680
Tμήμα Aγορανομίας	27210-24.055
Λιμεναρχείο Kαλαμάτας	27210-22.218
Λιμεναρχείο Πύλου	27230-22.225
BΛABEΣ
ΔEH	1050 (κλήση από σταθερό)
OTE	13888
ΔEYAK	έως 2:30μμ  27210-63.120, μετά τις 2:30μμ και αργίες 27210-69.427
TAΞI
Pάδιο – Tαξί	27210-21.112, 27210-26.565
Διοικητήριο	27210-28.222
Kεντρική Πλατεία (Ψαράκια)	27210-22.522, 27210-29.898
Nέδοντος	27210-23.434, 27210-23.939
Παραλία	27210-27.366
Mεσσήνη	27220-23.111, -23.100, -22.800
NOΣOKOMEIA
Kαλαμάτας	27210-46.000
Kυπαρισσίας	27610-22.321
Πύλου	27230-22.315
ΠPΩTEΣ BOHΘEIEΣ	166,  27210-46.000
OΔIKH BOHΘEIA
EΛΠA	10400
EXPRESS SERVICE	1154
HELLAS SERVICE	1057
INTERAMERICAN	168
THΛEΦΩNA YΠEPAΣTIKOY KTEΛ N. MEΣΣHNIAΣ
KAΛAMATAΣ – EKΔOTHPIA ΓIA AΘHNA	27210-28.581
ΠATPΩN KAI ΠΛHPOΦOPIEΣ	27210-22.851
AΠOΘHKH ΔEMATΩN	27210-26.428
AΘHNΩN – EKΔOTHPIA  (στην Αθήνα)	210-52.33.810, 210-51.34.293
ΓENIKEΣ ΠΛHPOΦOPIEΣ  (στην Αθήνα)	210-51.24.910
AΠOΘHKH ΔEMATΩN   (στην Αθήνα)	210-51.34.273
Λεωφορεία (KTEΛ)	27210-23.164
ΔPOMOΛOΓIA OΣE	27210-95.056

Με λεωφορείο / αυτοκίνητο

 

από την Αθήνα προς:

• Καλαμάτα, απόσταση: 283χλμ
• Μεσσήνη, απόσταση: 294χλμ
• Κορώνη, απόσταση: 335χλμ
• Πύλο, απόσταση: 333χλμ
• Φιλιατρά, απόσταση: 306χλμ
• Γαργαλιάνους, απόσταση: 321χλμ
• Κυπαρισσία, απόσταση: 291χλμ

 

---

Σιδηροδρομικές Γραμμές (ΟΣΕ)

 

από την Αθήνα προς την Καλαμάτα:

• μέσω Πάτρας–Πύργου–Κυπαρισσίας (ο νέος σιδηρόδρομος, προς αντικατάσταση του παλαιού, είναι υπό κατασκευή)
• μέσω Άργους-Τρίπολης

 

---

Αεροπορικές γραμμές

 

από Αθήνα για την Καλαμάτα, διάρκεια 40 λεπτά.

Το αεροδρόμιο απέχει από την πόλη 8χλμ και η μεταφορά των επιβατών γίνεται με λεωφορεία της Ολυμπιακής Αεροπορίας.